Η εφοπλιστική ασυδοσία και ο εμπαιγμός του λαού

Οι δημαγωγικές δηλώσεις των εφοπλιστών και της κυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ ότι η υπογραφή του «συνυποσχετικού συμφώνου οικειοθελούς φορολόγησης των εφοπλιστών» αποτελεί «σαφή και πατριωτική βούληση της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας, να συμβάλει ξανά στο εθνικό πρόσταγμα της εξόδου της χώρας από την οικονομική κρίση», προκαλούν την οργή και την αγανάκτηση των ναυτεργατών γενικότερα της εργατικής τάξης, που ζουν σε συνθήκες μαζικής ανεργίας, με μισθούς και συντάξεις πείνας, άγριας φοροληστείας, φτώχειας και απόλυτης εξαθλίωσης. Γιατί ο ταξικός χαρακτήρας του αστικού κράτους και η φιλοεφοπλιστική πολιτική των αστικών κυβερνήσεων εκφράζεται με προκλητικά προνόμια φοροαπαλλαγές και κρατικές ενισχύσεις, με βάση το νόμο 2687/1953 «περί προστασίας των ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα» που κατοχυρώθηκε στο Ελληνικό Σύνταγμα και σε όλες τις μετέπειτα αναθεωρήσεις του.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ δημαγωγικά διαμαρτύρεται για τις φοροαπαλλαγές και τα προνόμια των εφοπλιστών «ποιεί την νήσσα» για το ότι αυτά είναι συνταγματικά κατοχυρωμένα από το αστικό κράτος και δε θέτει κανένα ζήτημα για την κατάργησή τους. Αυτός άλλωστε είναι ένας από τους λόγους που οι εφοπλιστές και η συγκυβέρνηση χαρακτηρίζουν «οικειοθελή» τη φορολόγηση του εφοπλιστικού κεφαλαίου.  


Μόνο το ΚΚΕ έχει διαχρονικά αντιταχθεί στη συνταγματική κατοχύρωση των εφοπλιστικών προνομίων. Ζητούσε και ζητάει την κατάργησή τους, σε όλες τις διαδικασίες συνταγματικής αναθεώρησης από το 1974 μέχρι σήμερα.

Η χυδαία καμπάνια των εφοπλιστών - ένα από τα πιο σκληρά τμήματα του κεφαλαίου - και της συγκυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, ότι δήθεν το εφοπλιστικό κεφάλαιο θα συμβάλει οικειοθελώς στα φορολογικά έσοδα της χώρας, αποτελεί απάτη. Οι εφοπλιστές απολαμβάνουν 56 προκλητικές φοροαπαλλαγές. Οι φορολογικές υποχρεώσεις τους εξαντλούνται με τη φορολόγηση στη βάση της χωρητικότητας και της ηλικίας του πλοίου με το σύστημα «tonnage tax» και όχι με κριτήριο τα ετήσια έσοδα και τα κέρδη τους.

Ας πάρουμε για παράδειγμα τη φορολόγηση ενός ποντοπόρου πλοίου με ελληνική σημαία, 20.000 dwt, ηλικίας 5 ετών, το οποίο λειτουργεί όλο το χρόνο. Ακόμη και στις συνθήκες της κρίσης, με ημερήσιο ναύλο 4.500 ευρώ (το χαμηλότερο ποσό ναύλωσης) έχει ετήσια έσοδα 1.642.500 ευρώ. Για τη φορολόγησή του χρησιμοποιούνται οι παρακάτω πίνακες συντελεστών χωρητικότητας και ηλικίας¹(βλέπε πίνακες).

Η φορολογητέα χωρητικότητα του παραπάνω πλοίου υπολογίζεται με βάση τον παρακάτω υπολογισμό: 10.000Χ1,2 + 10.000Χ1,1 = 23.000. Με βάση την ηλικία, προκύπτει ο συνολικός φόρος που πρέπει να πληρώσει στη σημαία εγγραφής το υπό ελληνική σημαία πλοίο: 23.000Χ0,684$ = 15.732 δολ. (ή περίπου 12.000 ευρώ). 

Δηλαδή ο εφοπλιστής για ετήσια έσοδα 1.642.500 ευρώ θα καταβάλει για φόρο 12.000 ευρώ! Οπως ομολογεί και το ίδιο το ίδρυμα των καπιταλιστών, το ΙΟΒΕ, στη μελέτη του για την ποντοπόρο ναυτιλία το 2012:

«Κατόπιν επιβολής του tonnage tax, τα ελληνικά γραφεία ή τα υποκαταστήματα αλλοδαπών εταιρειών που ασχολούνται αποκλειστικά με τη διαχείριση, την εκμετάλλευση, τη ναύλωση, την ασφάλιση και τη μεσιτεία πλοίων με ελληνική ή ξένη σημαία (άνω των 500GRT), εξαιρούνται από όλους τους φόρους, υποχρεώσεις και συνεισφορές που επιβάλλονται είτε από το ελληνικό κράτος ή από τρίτους, στο εισόδημα που κέρδισαν από τις εμπορικές τους δραστηριότητες. Παράλληλα, οι μέτοχοι ελληνικών ή ξένων ναυτιλιακών επιχειρήσεων με έδρα την Ελλάδα δεν υπόκεινται στο καθεστώς φορολόγησης μερισμάτων και υπεραξιών, εξαιτίας της συμμετοχής τους στις εν λόγω επιχειρήσεις.

Τέλος, εισόδημα το οποίο προέρχεται από εταιρείες που διαθέτουν πλοία ελληνικής σημαίας (ή ξένης σημαίας με την προϋπόθεση πως είναι εγγεγραμμένα στο ΝΑΤ) εξαιρούνται από κάθε φόρο, υποχρέωση και παρακράτηση προς το ελληνικό κράτος. Οι ξένες εταιρείες που διαθέτουν πλοία ξένης σημαίας των οποίων η διαχείριση έχει ανατεθεί σε ελληνική εταιρεία ή ελληνικό γραφείο, εξαιρούνται και αυτές με τη σειρά τους από κάθε είδους φορολόγηση των κερδών τους. Τα μερίσματα που διανέμουν οι παραπάνω εταιρείες, εξαιρούνται από φόρους εισοδήματος στο επίπεδο του μετόχου. Το ίδιο καθεστώς ισχύει και σε άλλες χώρες εντός και εκτός της ΕΕ» (!!).

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών τα βεβαιωμένα φορολογικά έσοδα tonnage tax από τα πλοία για το 2010 ανέρχονται μόνο στα 14,7 εκατ. ευρώ. Ενώ τα έξοδα του αστικού κράτους για την υποστήριξη των εφοπλιστών και τα ελλείμματα του ΝΑΤ που οι ίδιοι δημιούργησαν μόνο για το 2013 ανέρχονται στο 1, 5 δισ. ευρώ. Επίσης από τους βεβαιωμένους φόρους πλοίων που ήταν 1.895.292,59 ευρώ εισπράχθηκαν 1.789.333,04 ευρώ σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών.

Επί της ουσίας η κρατική ενίσχυση του ΝΑΤ, που ξεπερνά τα 15 δισεκατομμύρια την περίοδο 1985-2012, συνιστά έμμεση μορφή κρατικής χρηματοδότησης του εφοπλιστικού κεφαλαίου και στοιχείο έντασης της επίθεσης για την κατάργηση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των ναυτεργατών, τη μείωση των συντάξεων κλπ.

Το αστικό κράτος επιδοτεί επίσης τους εφοπλιστές της Ακτοπλοΐας με επιδοτήσεις για τις «άγονες γραμμές». Οι επιδοτήσεις αυτές δεκαπλασιάστηκαν μετά την κατάργηση του «ΚΑΜΠΟΤΑΖ» στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες. Την περίοδο 2002 - 2012 δόθηκαν συνολικά στους εφοπλιστές άμεσες κρατικές επιδοτήσεις για τις «άγονες γραμμές» 700 εκατ. ευρώ περίπου. Το 2012 ανήλθαν στα 125 εκατομμύρια ευρώ, με πρόβλεψη 130 εκατ. ευρώ το 2013.

Ακόμα και στην περίοδο της καπιταλιστικής κρίσης οι Ελληνες εφοπλιστές πρωτοστατούν στις παραγγελίες νεότευκτων πλοίων στα ασιατικά ναυπηγεία, ενώ στα ελληνικά δε ναυπηγείται κανένα καράβι, με δραματικές συνέπειες για τους χιλιάδες απολυμένους εργάτες και τις οικογένειές τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ετήσιας έκθεσης της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών 2012 - 2013, στο τέλος Δεκέμβρη 2012 οι παραγγελίες νεότευκτων πλοίων ελληνικών συμφερόντων, ανήλθαν σε 304 πλοία (άνω των 1.000 gt), συνολικής χωρητικότητας 29,56 εκατομμυρίων dwt, καθώς και 104 πλοία στο 1οπεντάμηνο του 2013 (συνολικής αξίας περίπου 20 δισ. ευρώ).

Μία παράμετρος της «συμφωνίας» κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ - αμφίβολης ευθύς εξαρχής για τα αποτελέσματά της - είναι και ο άγριος ανταγωνισμός μεταξύ του εφοπλιστικού κεφαλαίου των άλλων κρατών της ΕΕ (Γερμανίας, Γαλλίας, Ιταλίας, Φινλανδίας κλπ) και του ελληνικού εφοπλιστικού κεφαλαίου για το ποιος θα πρωτοστατεί στο νευραλγικό χώρο των θαλάσσιων μεταφορών.
Η φιλομονοπωλιακή πολιτική της συγκυβέρνησης δε μασκαρεύεται με τερτίπια και με ψίχουλα από τα τεράστια κέρδη των εφοπλιστών που καρπώνονται από την άγρια εκμετάλλευση των ναυτεργατών και γενικότερα της εργατικής τάξης.

Με το πρόσφατο πολυνομοσχέδιο - έκτρωμα η κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ ενισχύει ακόμη περισσότερο τους εφοπλιστές με κρατικούς πόρους - «θαλασσοδάνεια», επιδοτήσεις, κρατικές εγγυήσεις, νέες προκλητικές φοροαπαλλαγές και αυξημένες δαπάνες στη διατήρηση κρατικού μηχανισμού για τη στήριξη των εφοπλιστικών συμφερόντων.

Η ζωή επιβεβαιώνει ότι όσο διατηρείται η εξουσία της αστικής τάξης, των μονοπωλίων, όσο τα μέσα παραγωγής, οι πηγές του πλούτου είναι καπιταλιστική ιδιοκτησία, όσο τα πλοία είναι στα χέρια των εφοπλιστών, όσο η ανάπτυξη της οικονομίας και της ναυτιλίας έχουν κριτήριο το κέρδος δεν μπορούν να ικανοποιηθούν οι ανάγκες των ναυτεργατών, των εργαζόμενων στα ναυπηγεία, στα λιμάνια, οι ανάγκες της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων. Τα προβλήματα θα οξύνονται, θα χειροτερεύει η κατάστασή τους.

Σήμερα, έχουμε υποχρέωση να εντείνουμε τη δράση μας, στα καράβια, στα εργοστάσια, στους τόπους δουλειάς, για να ανταποκριθούμε αποτελεσματικότερα στα καθήκοντα και τις ανάγκες της ταξικής πάλης, στη βάση των κατευθύνσεων του 19ου Συνεδρίου του ΚΚΕ. Για την οικοδόμηση της Λαϊκής Συμμαχίας της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων, την ενδυνάμωση της αντιμονοπωλιακής αντικαπιταλιστικής πάλης, την ανασύνταξη του εργατικού κινήματος, για την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων την Εργατική - Λαϊκή Εξουσία και Οικονομία.

* * *

1 . Οι συντελεστές για το tonnage tax που αναγράφονται στους παραπάνω πίνακες προέρχονται από το έντυπο φορολογικής δήλωσης έτους 2012 (Εφορία Πλοίων).

Του Γιώργου ΤΟΥΣΣΑ 

μέλος της ΚΕ και ευρωβουλευτής του ΚΚΕ

Πηγή : Ριζοσπάστης