24 Ιουλίου 2013

Ο "Πορθμός" φρακάρησε

 
Ο "Θαλάσσιος Δρόμος τού Αγίου Λαυρεντίου" είναι ένας εξαιρετικής σπουδαιότητας υδάτινος "δρόμος", που συνδέει τον Ατλαντικό ωκεανό με τις πέντε Μεγάλες Λίμνες, οι οποίες βρίσκονται ανάμεσα στον Καναδά και τις Η.Π.Α. Ουσιαστικά, αυτός ο "δρόμος" αποτελείται από τον ποταμό Σαιντ Λώρενς (= Άγιος Λαυρέντιος), στον οποίο "υπερχειλίζει" η λίμνη Οντάριο. Η λίμνη Οντάριο δέχεται την "υπερχείλιση" της λίμνης Ήρι, η οποία συνδέεται με την λίμνη Χιούρον μέσω του ποταμού Σαιν Κλαιρ. Στις όχθες αυτού του άσημου ποταμού, το 1701, ένας γάλλος αξιωματικός έχτισε έναν οικισμό με την πεζή επωνυμία "Ο πορθμός τής λίμνης Ήρι (Le Détroit du Lac Érié)". Πολύ σύντομα, το γαλλικό "Ντετρουά" εξαγγλίστηκε και ο ραγδαία αναπτυσσόμενος οικισμός έγινε γνωστός ως Ντητρόιτ.

Η πόλη γνώρισε μέρες δόξας, ευνοημένη από την εξαιρετική γεωγραφική της θέση, η οποία σχεδόν προκαλούσε όλες τις μεγάλες βιομηχανίες να εγκατασταθούν εκεί: από την μια, υπήρχε η άνετη και γρήγορη μεταφορά των παραγόμενων προϊόντων μέσω του "Θαλάσσιου Δρόμου τού Αγίου Λαυρεντίου" κι από την άλλη υπήρχαν άφθονα φτηνά εργατικά χέρια. Παρεμπιπτόντως, μάλιστα, οι εργαζόμενοι του Ντητρόιτ βρίσκονταν μακρυά από την "κακή επήρεια" των συνδικαλιστικών σωματείων, που έκαναν θραύση στο Σικάγο ή στην Φιλαδέλφεια. Τέλος, μέσω των λιμνών, υπήρχε άμεση και γρήγορη πρόσβαση στις άφθονες καναδικές πρώτες ύλες. Συνεπώς, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο κορυφαίος -για την εποχή- κλάδος τής αυτοκινητοβιομηχανίας διάλεξε το Ντητρόιτ για να εγκατασταθεί.

Κάπως έτσι, λοιπόν, το Ντητρόιτ έφτασε στον κολοφώνα του κατά την δεκαετία τού 1950, οπότε και έγινε η  τέταρτη σε πληθυσμό πόλη των Η.Π.Α., αγγίζοντας τους 1.800.000 κατοίκους. Η κατακόρυφη πρόοδος της πόλης φαίνεται από το γεγονός ότι η παραδοσιακή πρωτεύουσα της πολιτείας Μίτσιγκαν, το Λάνσινγκ, δεν ξεπερνάει τους 115.000 κατοίκους. Τόσο το Ντητρόιτ όσο και η ευρύτερη περιοχή του αλλά και ολόκληρη η πολιτεία Μίτσιγκαν, στηρίζουν παραδοσιακά το κόμμα των Δημοκρατικών. Ίσως αυτό να εξηγεί την δήλωση του Μιτ Ρόμνευ (υποψηφίου των Ρεπουμπλικανών στις τελευταίες προεδρικές εκλογές) για την οποία θα κάνουμε λόγο πιο κάτω.

Η καπιταλιστική κρίση που ξέσπασε στις Η.Π.Α. στα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας, έδωσε την χαριστική βολή στο Ντητρόιτ, το οποίο είχε αρχίσει να παρουσιάζει ρωγμές από την εποχή Κλίντον. Οι ίδιες ρωγμές, άλλωστε, εμφανίστηκαν στην "βιτρίνα" όλων των μεγάλων βιομηχανικών πόλεων των Η.Π.Α. για έναν πολύ απλό λόγο: το ξέφρενο πανηγύρι που είχαν στήσει οι κερδοσκόποι, κυρίως τζογάροντας στην αγορά ακινήτων, αφαίρεσε κεφάλαια από τις βιομηχανικές επενδύσεις. 

Μοιραία, το κατ' εξοχήν βιομηχανικό Ντητρόιτ άρχισε να καταρρέει, τα εργοστάσια να ερημώνουν και οι εργάτες να παίρνουν των ομματιών τους προκειμένου να βρουν μεροκάματο. Ο πληθυσμός τής πόλης άρχισε να μειώνεται με πρωτοφανείς ρυθμούς: μέσα σε λιγώτερο από δέκα χρόνια, στην άλλοτε πανίσχυρη πόλη, έχουν απομείνει κάπου 700.000 άνθρωποι, ενώ ολόκληρες συνοικίες έχουν καταντήσει παντελώς ακατοίκητες. Ήταν το 2008 όταν ο -καταγόμενος από το Ντητρόιτ!- Μιτ Ρόμνεϋ δήλωνε στους New York Times απροκάλυπτα: "Ας αφήσουμε τον δήμο να χρεωκοπήσει. Με μια αναδιάρθρωση του χρέους και βοηθώντας την αυτοκινητοβιομηχανία να ξαναβρεί την ανταγωνιστικότητά της, η πόλη θα μπορούσε να κάνει νέο ξεκίνημα". Χρειάστηκαν πέντε χρόνια για να πιάσει τόπο η "ευχή" τού Ρόμνεϋ.

Σε μια ορθά δομημένη κοινωνία, ακόμη κι αυτή η οπισθοδρόμηση θα άφηνε μεν πληγές αλλά πλήρως επουλώσιμες. Όμως, η άρρηκτα συνδεδεμένη με τον καπιταλισμό διαφθορά τσάκισε ανεπανόρθωτα την πόλη. Για παράδειγμα, παρά την κατακόρυφη μείωση του πληθυσμού, τα κονδύλια που διέθετε ο δήμος για παροχές στους πολίτες του (από κοινωνική περίθαλψη μέχρι φωτισμό στους δρόμους) όχι μόνο δεν μειώνονταν αλλά αυξάνονταν, μιας και όλες αυτές οι παροχές είχαν εκχωρηθεί σε ιδιώτες, οι οποίοι δεν είχαν κανέναν απολύτως λόγο να μειώσουν τα τιμολόγιά τους προς τον δήμο. Μόνο που τώρα πλέον, με τον πληθυσμό να μειώνεται ταχύτατα, ο δήμος δεν μπορούσε να συγκεντρώσει τα έσοδα που είχε κάποτε από φόρους και τέλη. Προκειμένου να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των ιδιωτών εργολάβων, η δημοτική αρχή άρχισε να παίρνει το ένα θαλασσοδάνειο μετά το άλλο, ώσπου το χρέος της πόλης σκαρφάλωσε στο ιλιγγιώδες ύψος των 18,5 δισεκατομμυρίων δολλαρίων ή, σε αναλογία, κάπου 26.500 δολλάρια ανά κάτοικο!

Μπροστά στο αδιέξοδο, ο δήμος κάλεσε τους πιστωτές του να αποδεχθούν εθελοντικά ένα "κούρεμα" των απαιτήσεών τους. Όμως, το εγχείρημα έπεσε στο κενό, αφού η πρόσκληση έμεινε αναπάντητη. Μια ύστατη προσπάθεια για αναχρηματοδότηση των δανείων τής πόλης έπεσε στο κενό. Τελικά, την περασμένη Πέμπτη, ο κυβερνήτης τού Μίτσιγκαν κήρυξε το Ντητρόιτ σε χρεωκοπία.


Οι αστικοί αναλυτές προσδιόρισαν ως αιτία τής κατάρρευσης του Ντητρόιτ την διαφθορά, την κακοδιαχείριση και την σπατάλη. Κομίζουν γλαύκα εις Αθήνας. Το Ντητρόιτ αποτελεί απλώς άλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του τι "καταφέρνει" ο καπιταλισμός, με τον οποίο είναι σύμφυτη η διαφθορά (η κακοδιαχείριση και η σπατάλη συνιστούν παρεπόμενα διαφθοράς). Επί μακρά σειρά ετών, τα εκατομμύρια εργαζομένων που παρέλασαν από την μεγαλούπολη του Μίτσιγκαν, δούλεψαν και παρήγαγαν πλούτο. Τόσον πλούτο ώστε έγινε "κράχτης" για επενδύσεις. Μόνο που όλος αυτός ο πλούτος μπήκε στις τσέπες των ολίγων κεφαλαιοκρατών που επένδυσαν, δίχως να περισσέψει ψίχουλο για όσους τον παρήγαγαν και οι οποίοι καλούνται σήμερα να πληρώσουν τα σπασμένα. Διότι, βεβαίως, οι επενδύσεις αυτές (όπως και όλες οι επενδύσεις στον καπιταλισμό) έχουν σχέση μάλλον με "αρπαχτές", αφού οποιαδήποτε μείωση στα προσδοκώμενα επίπεδα κέρδους του επενδυομένου κεφαλαίου οδηγεί σε απένδυση (*). Το Ντητρόιτ δεν θα μπορούσε να αποτελέσει την εξαίρεση στον κανόνα.

Όσο για την αποστροφή τού Μιτ Ρόμνεϋ, οι φίλοι του ιστολογίου που έχουν διαβάσει την "Ανατομία του νεοφιλελευθερισμού" δεν πρέπει να εκπλήσσονται με το γάντι (mitt = γάντι) που πέταξε στα μούτρα των κατοίκων τού Ντητρόιτ ο βαθύπλουτος ρεπουμπλικανός πολιτικός. Η φράση "ας αφήσουμε το Ντητρόιτ να χρεωκοπήσει" θα δεχόταν τις ολόψυχες επευφημίες τού Φρήντμαν (αν ζούσε). Άλλωστε, το 1998 ο Φρήντμαν είχε πει το περίφημο για την κυνικότητά του "αφήστε τους να βουλιάξουν", αναφερόμενος στις χώρες τής Άπω Ανατολής, όταν ξέσπασε η κρίση των "ασιατικών τίγρεων" (δείτε περισσότερα στο: "Ανατομία του νεοφιλελευθερισμού - 43. Ο καπιταλισμός ξεγυμνώνεται).

Και κάτι τελευταίο. Την ιστορία τού Ντητρόιτ θα την ξαναθυμηθούμε πολύ σύντομα. Οι διατάξεις που έχουν θεσπιστεί για τα χρέη των καλλικρατικών δήμων θα μας υποχρεώσουν να το κάνουμε, θέλοντας ή μη.


(*) Αν και αδόκιμη, η λέξη απένδυση είναι σωστή και, εν πάση περιπτώσει, δεν φέρει την γελοιότητα του ευρύτατα χρησιμοποιούμενου σολοικισμού αποεπένδυση.
 

3 σχόλια:

  1. Γιατί πήγαν στην αρχή εκεί όλες οι αυτοκινητοβιομηχανίες; Γιατί έδωσαν κάποια βαριά κίνητρα πόλη και πολιτεία.
    Γιατί δεν τα δίνουν και πάλι;
    Γιατί: α) δεν μπορεί και η πόλη και η πολιτεία να δώσουν άλλες παρόμοιες παροχές, β) γιατί το εργατικό κόστος και το ασφαλιστικό είναι πολύ υψηλό λόγω των συμφωνιών που έχουν κάνει οι κάποτε πανίσχυρες βιομηχανίες. Οπότε φτιάχνονται νέα εργοστάσια σε άλλες πολιτείες που δεν έχουν τόσο υψηλό εργατικό και ασφαλιστικό κόστος και μπορούν να δώσουν τις παροχές στις βιομηχανίες.

    Η πόλη του Ντιτρόιτ όμως πρέπει να συνεχίσει να δίνει αυτά που έχει με νόμους υποσχεθεί να παρέχει!!!
    (Δεν είναι βόθρος Ελλάδα, άλλος νόμος σήμερα και εάν δεν τον γουστάρω σαν κυβέρνηση τον αλλάζω του χρόνου και σε σχίζω...)
    Και έτσι ξοδεύει ασύστολα, ενώ περιορίζονται συνεχώς τα έσοδα του...

    Άρα αυτό που φταίει είναι:
    α) Το σύστημα παροχών. Όλοι σχίζονται να έχουν δουλειά στην πολιτεία τους (ή στην χώρα τους). Αυτό για να το επιτύχουν δίνουν τρελές παροχές, ειδικότερα τα τελευταία 30 χρόνια που οι δουλειές μειώνονται...
    β) Το γελοίο ασφαλιστικό σύστημα των ΗΠΑ - δουλεύει τέλεια όταν η χώρα είναι σε ανάπτυξη, αλλά αποδεικνύεται βρόχος όταν πέσει η ανάπτυξη...

    ΥΓ
    Υπάρχουν πολλές πόλεις τα τελευταία 60 χρόνια που έχουν κάνει αίτηση πτώχευσης... Απλά το Ντιτρόιντ είναι μία από τις μεγαλύτερες.
    Μόνο μία όμως στις πέντε περιπτώσεις επανέρχεται στην πρώτερη κατάσταση.
    .

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. με τον τροπο που το θετεις καταλαβαινω οτι για να μην πτωχευσει το καθε ντιτροιτ, θα πρεπει να σταματησει να παρεχει τοσα πολλα στους εργατες σε μισθους και ασφαλιστικα δικαιωματα;;;;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Η General Motors έφυγε για το Μεξικό εδώ και χρόνια...

    Η πόλη Flint του Michigan στην ευρύτερη περιοχή του Ντητρόϊτ, άλλοτε ευημερούσα από την αυτοκινητοβιομηχανία των BUICK και CADILLAC, κατέληξε φάντασμα. Ανεργία, Φτώχεια, Έρημα Κατάκλειστα σπίτια, Εγκατάλειψη, Εγκληματικότητα-Ναρκωτικά (1η πόλη στις ΗΠΑ)
    http://www.businessinsider.com/why-is-flint-michigan-dangerous-2013-6
    http://www.mlive.com/news/index.ssf/2013/06/search_preliminary_fbi_data_fo.html

    Η πόλη ζει με τις αναμνήσεις της δεκαετίας του '50, όταν γιόρταζε την κατασκευή του 50.000.000ού αυτοκινήτου.
    http://www.youtube.com/watch?v=ii0fNr3RjGU

    Κάποιοι θυμούνται την επιτυχημένη Καθιστική Απεργία του Flint το χειμώνα του 1936-1937:
    http://www.youtube.com/watch?v=8aLUNW4zoPQ
    http://www.youtube.com/watch?v=N8wf3iwr9wI
    http://www.youtube.com/watch?v=0uww6tkbNpM

    Κάποιοι προσεύχονται (και) για την Οικονομική Σωτηρία.
    http://farm6.static.flickr.com/5087/5333898805_b72d77e61f.jpg

    Τα δίκτυα της πόλης δεν είναι δυνατό να συντηρηθούν σε όλο το πολεοδομικό εύρος της και εκπονούνται Master Plan που προτείνουν συρρίκνωση του οικιστικού ιστού. Η γκετοποίηση λαμβάνει χώρα σε όσα εγκαταλελειμένα εργοστάσια στέκονται ακόμα όρθια, με τους άστεγους να περιπλανώνται στα ερείπια (όχι, ο Αλέξης δεν επισκέφθηκε το Flint). Κατεδαφισμένα εργοστάσια ίσως δώσουν εκτάσεις για καλλιέργειες στην Monsanto. Φωτογράφοι που ασχολήθηκαν θεματολογικά με το Flint, περιγράφουν τοπία μεταΑποκάλυψης (postApocalyptic).
    Οι έχοντες οικονομική δυνατότητα έφυγαν μακρυά από την πόλη και την πολιτεία, από καιρό. Εδώ http://www.flintexpats.com/ μοιράζονται αναμνήσεις (memoirs).

    Με απλό γκουγκλάρισμα προκύπτουν πολλά περισσότερα.

    Ο Michael Moore κατάγεται από την πόλη και επανειλλειμένα μας έχει δείξει τα προβλήματά της από τα φιλμ του.
    Ο Μιτ Ρόμνευ έκλεισε στο Flint τον προεκλογικό του αγώνα.

    graf

    ΑπάντησηΔιαγραφή

ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΥ

Είμαστε ανοιχτοί σε όλα τα σχόλια που προσπαθούν να προσθέσουν κάτι στην πολιτική συζήτηση.

Σχόλια :
Α) με υβριστικό περιεχόμενο ή εμφανώς ερειστική διάθεση
Β) εκτός θέματος ανάρτησης
Γ) με ασυνόδευτα link (spamming)
Δ) χωρίς τουλάχιστον ένα διακριτό ψευδώνυμο
Ε) που δεν σέβονται την ταυτότητα και τον ιδεολογικό προσανατολισμό του blog

ΘΑ ΔΙΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ.

Παρακαλείστε να γράφετε τα σχόλια σας στα Ελληνικά

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.