Το έργο φασισμός το έχουμε ξαναδεί: Μέρος πρώτο, “Η Δικτατορία του Μεταξά”.

Μιας και είναι οι μέρες τέτοιες αναδημοσιεύω ένα άρθρο που είχα γράψει πριν απο μερικούς μήνες

Μα είναι να μην τον συμπαθείς τον κύιριο; Τι και αν πριν πει ενα όχι οπως κάποιοι του υπέδειξαν, είχε πει καμια 20αριά χιλιάδες ναι σε όλους τους επίδοξους κατακτητές της χώρας, οικονομικούς και μη.

Στη συγκεκριμένη σειρά άρθρων θα παραθέσω μερικές χρήσιμες πληροφορίες από τον πρώτο τόμο του «Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ» προκειμένου ο αναγνώστης να κάνει τους ανάλογους παραλληλισμούς του χθες με το σήμερα και να βγάλει τα όποια κρίσιμα συμπεράσματα. Καλό θα είναι πριν κάποιος προχωρήσει παρακάτω στην ανάγνωση να γνωρίζει ότι δεν έχω σε καμία περίπτωση σκοπό να πω ότι το χθες επαναλαμβάνεται επακριβώς στις μέρες μας ή ότι οι συνθήκες είναι απόλυτα όμοιες. Μια τέτοια ανάγνωση θα ήταν ολότελα λανθασμένη, όσο λανθασμένο θα ήταν να πει κάποιος ότι το παρελθόν δεν έχει τίποτα να μας διδάξει. Επιλεκτικά λοιπόν, θα αναφερθώ σε κάποιες περιπτώσεις του χθες οι οποίες θεωρώ ότι μπορούν να μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα αυτό που βιώνουμε σήμερα. Θα εστιάσω κυρίως σε περιστατικά φασιστικής βίας εναντίον του κόμματος και γενικά της αριστεράς, πρώτων για να γίνει φανερό ότι το έργο εμείς οι κομμουνιστές το έχουμε ξαναδεί, αλλά και για να καταστεί ξεκάθαρο στον καθένα ότι «τα δυο άκρα»(όπως το λένε κάποιοι) μεταξύ τους ουδεμία σχέση έχουν, ούτε όσον αφορά την ιδεολογία τους, ούτε όσον αφορά τις πρακτικές τους. Έτσι, γιατί στο μέλλον πρόκειται να δούμε ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια εξίσωσης των κομμουνιστών με τους ακροδεξιούς και τους φασίστες από τα διάφορα κέντρα ενημέρωσης, τα ευυπόληπτα κόμματα και τα λογής λογής παπαγαλάκια.

Ας ξεκινήσουμε χρονικά από τη δικτατορία του Μεταξά, τον οποίο όπως λένε και οι ίδιοι οι χρυσαυγίτες τον θαυμάζουν και τον μιμούνται(αντιγράφουν μάλιστα και τον χαιρετισμό του), ας ρίξουμε μια ματιά σε μερικά αποσπάσματα από το δοκίμιο.

Αναφορικά με το γιατί έγινε η δικτατορία του Μεταξά και του Γκλίκσμουργκ στις 4/8/1936 το δοκίμιο γράφει:

«Η δικτατορία κηρύχτηκε από το βασιλιά Γεώργιο Γκλίκσμπουγκ και από το στρατηγό Ιωάννη Μεταξά και αποτέλεσε εκδήλωση της απόφασης της ελληνικής πλουτοκρατικής ολιγαρχίας και του αγγλικού, κυρίως, κεφαλαίου να πνίξουν τη λαϊκή θέληση, γιατί ήταν επικίνδυνη για την κυριαρχία τους και να επιβάλουν στο λαό την πιο βίαιη και ολοκληρωτική καταπίεση. Υπήρξε, όμως, παράλληλα και επιβεβαίωση της αδυναμίας της ελληνικής πλουτοκρατίας να κυβερνήσει τη χώρα με όρους αστικού κοινοβουλευτισμού. Με την πραξικοπηματική επιβολή του τυραννικού-φασιστικού καθεστώτος της 4ης Αυγούστου και τη στυγνή τρομοκρατία, οι αντιδραστικές δυνάμεις επιδίωκαν να συντρίψουν τις προοδευτικές δυνάμεις και να διασφαλίσουν την εξουσία τους από κάθε κίνδυνο ανάπτυξης επαναστατικού κινήματος.»[1]

Τι μας διδάσκει λοιπόν το παραπάνω απόσπασμα; Ότι ο φασισμός έρχεται σαν από μηχανής θεός στα αδιέξοδα του καπιταλισμού, όταν δεν μπορεί να δοθεί λύση μέσω των πιο ήπιων μορφών διακυβέρνησης του(αστική δημοκρατία) για να τον προφυλάξει και να εμποδίσει τις μάζες να στραφούν σε προοδευτικά επαναστατικά μονοπάτια. Υπό αυτήν την έννοια, ο φασισμός σε εποχές κοινωνικού αναβρασμού και αδιεξόδων, όπως η σημερινή, εκφράζει την συντήρηση και την πιο μαύρη αντίδραση του συστήματος. Εκτός αυτού μας διδάσκει, ότι τα σύγχρονα φασισταριά, αυτοί οι γνήσιοι έλληνες, θαυμάζουν και αντιγράφουν ένα καθεστώς που δημιουργήθηκε για να υπηρετήσει τα συμφέροντα της αγγλικής(και όχι μόνο) αστικής τάξης στην χώρα μας.

Οι παλληκαράδες τιμούν το ίνδαλμα τους με ακόμα ενα πρωτοσέλιδο
Και φυσικά ο αντιΚΚΕδισμος δίνει πάντα το παρόν…

Οι παλληκαράδες τιμούν το ίνδαλμα τους με ακόμα ενα πρωτοσέλιδο
Και φυσικά ο αντιΚΚΕδισμος δίνει πάντα το παρόν…

Όμως επειδή εκτός των άλλων η Χ.Α το παίζει και κόμμα αντισυστημικό, ας δούμε το κατά πόσο αντισυστημικό ήταν το κυβερνητικό πρότυπο τους, το μεταξικό δηλαδή καθεστώς.

«Ο μεταξάς σε λόγο που εκφώνησε στον Πειραιά την 1η του Μάη 1940, τόνιζε: «Μέσα σε μίαν κοινωνίαν – την καπιταλιστικήν – - δεν είναι αυθυπονόητον πράγμα η συνεργασία των φορέων της εργασίας, δηλαδή των εργατών και των φορέων του κεφαλαίου, δηλαδή των καπιταλιστών. Άλλα με την κοινωνικήν μεταρρύθμισιν που εκάμαμεν ημείς, την συνεργασίαν αυτήν την εκάμαμεν υποχρεωτικήν.»»[2]

Έτσι, όχι μόνο αντισυστημική δεν ήταν η πολιτική του Μεταξά αλλά αντιθέτως, αναγκάζει τους «φορείς της εργασίας» σε με το έτσι θέλω συνεργασία με τους «φορείς του κεφαλαίου». Υποθέτω δεν χρειάζεται μεγάλη φαντασία για να καταλάβουμε ποιους φορείς θα έτεινε να υποστηρίζει ο Μεταξάς, μιας και όπως είδαμε παραπάνω, την βούληση της ντόπιας και ξένης πλουτοκρατίας κλήθηκε να επιβάλει εξαρχής.

Και προς επιβεβαίωση των ισχυρισμών μου:

«Τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής της 4ης Αυγούστου ήταν:

Ο κρατικός παρεμβατισμός για την πρόληψη των κρίσεων, πιστωτική και παραγωγική πολιτική υπέρ των μεγάλων οικονομικών συγκροτημάτων, βαριά φορολογία σε βάρος των εργαζομένων, υποχρεωτική «ταξική ειρήνη» υπέρ των εκμεταλλευτών και οικονομικές αντιπαροχές στους υφιστάμενους την εκμετάλλευση που έπεφτε το βάρος στους ώμους τους.

Ο λαός την περίοδο της 4ης Αυγούστου υποσιτιζόταν μόνιμα. Από τους λαούς ολόκληρης της Ευρώπης ερχόταν πρώτος σε κατανάλωση λαχανικών και τελευταίος σε κατανάλωση ζωικών λευκωμάτων. Η οικονομική αθλιότητα του λαού εξαργυρώνεται από το καθεστώς με τεράστια κέρδη μιας ομάδας βιομηχάνων, εμπόρων, μονοπωλητών και τραπεζιτών που κρατούσαν στα χέρια τους τον έλεγχο της οικονομικής ζωής της χώρας.

Το ποσοστό του βιομηχανικού κέρδους στα 1938-1939 έφτασε στο μέγιστο ύψος 25%(κέρδη που διανεμήθηκαν και αποθεματικά σε σύγκριση με το μετοχικό κεφάλαιο) και το ποσοστό της απορροφούμενης υπεραξίας του εργατικού μισθού πλησίασε το ποσοστό 400%. Το ποσοστό των εφοπλιστικών κερδών ξεπέρασε το 30%. Το 1939 υπολογίζεται σε 4.200.000 λίρες. Οι τραπεζικοί οργανισμοί διείσδυσαν στην βιομηχανία. Με την παροχή μεγάλων πιστώσεων[3] κέρδισαν τόσο οι τράπεζες, όσο και οι βιομήχανοι.»[4]

Και παρακάτω:

«Η δικτατορία έφερε στο λαό αύξηση της ακρίβειας της ζωής κατά 30 έως 40% και μεγάλωσε τη δυστυχία του. Επέβαλε πάνω από δύο δισεκατομμύρια δραχμές καινούργιους φόρους και εφάρμοσε πληθωριστική πολιτική[…]. Ο Μεταξάς, εξάλλου, ανέβασε στο 40% το ποσοστό εξυπηρέτησης των ξένων δανείων και με το σύστημα των ανταλλαγών παρέδωσε τον κύριο όγκο του εξωτερικού εμπορίου της χώρας στην χιτλερική Γερμανια.[…] Ο μεταξάς επεδίωκε τη διατήρηση των φιλικών σχέσεων με την Αγγλία, αλλά παράλληλα δεχόταν στην Αθήνα προσωπικότητες του ναζισμού, όπως τον Γκέμπελς, ή έστελνε υπουργούς του στο Βερολίνου, όπως τον Κοτζιά»[5]

Ποιοι ήταν συνεπώς οι φίλοι του καθεστώτος που θαυμάζει και από το οποίο εμπνέεται η Χ.Α; Μα φυσικά οι τραπεζίτες, οι εργοστασιάρχες, οι ναζί, οι άγγλοι αστοί κλπ. Ποιοι τα θύματα του; Μα ποιος άλλος εκτός από τον ελληνικό λαό.

Παρότι λοιπόν το καθεστώς μεταξά είχε το ρόλο της λεκαταντζούς όλων των νταβατζήδων του λαού, από τους ναζί και τους φασίστες μέχρι τους ιμπεριαλιστές άγγλους και τους εγχώριους εργοστασιάρχες, το ίδιο παρουσιαζόταν ως πατριωτικό, σας θυμίζει κάτι αυτό;

«Η ιδεολογία της δικτατορίας εκφράστηκε, κυρίως, με την προβολή του συνθήματος για τη δημιουργία και ανάπτυξη του «τρίτου ελληνικού πολιτισμού». Ήταν κάτι το αντίστοιχο με το ναζιστικό ΄Γ Ράιχ.[…]Από την αρχή, ωστόσο, της επιβολής της, η δικτατορία είχε προσπαθήσει να εξασφαλίσει οργανωμένη έκφραση της ιδεολογίας της και στο γενικότερο χώρο. Και επιχείρησε να το πετύχει αυτό με τη συγκρότηση σ’ όλη την Ελλάδα παραρτημάτων κάποιας «Εθνικής Εταιρίας», που είχε την έδρα της στην Αθήνα. Η «Εταιρία» αυτή φρόντιζε, κυρίως, για την προβολή της φασιστικής ιδεολογίας με δημοσιεύματα και διαλέξεις που λιβάνιζαν την 4η Αυγούστου, επαινούσαν τον Μουσολίνι, χειροκροτούσαν τις νίκες του Φράνκο στον εμφύλιο πόλεμο της Ισπανίας και έπλεκαν διθυράμβους για τον Χίτλερ.»[6]

Αφού είδαμε τους φίλους της δικτατορίας του Μεταξά, είδαμε τα θύματα της, ας ρίξουμε μια ματιά και στους εχθρούς της, πάντα με οδηγό το δοκίμιο ιστορίας.

«Το καθεστώς της 4ης Αυγούστου στράφηκε με ιδιαίτερη μανία και βαρβαρότητα πρώτ’ απ, όλα ενάντια στο ΚΚΕ. Σ’ αυτό έδωσε το κύριο χτύπημα, γιατί αυτό ήταν ο πιο αδιάλλακτος αντίπαλος και πολέμιος του φασισμού γιατί η μισάνθρωπη ιδεολογία του φασισμού δεν μπορούσε να τα βγάλει πέρα, σε ένα ελεύθερο διάλογο, με την πρωτοπόρα ιδεολογία, το μαρξισμό.

Οι κομματικές οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ[7], παρά τα χτυπήματα που δέχθηκαν τους πρώτους μήνες(Αύγουστο και Σεπτέμβρη) του 1936, εξακολουθούσαν να λειτουργούν μέσα σε πολύ δύσκολες συνθήκες, στην αρχή κανονικά και έπειτα περιορισμένα ως τα τέλη του 1939.»[8]

Παρατηρούμε λοιπόν συγκρίνοντας το χθες με το σήμερα πολλές ομοιότητες. Βλέπουμε ξεκάθαρα ότι τα πρότυπα του Κασιδιάρη, του Μιχαλολιάκου, του Καιάδα και του Λαγού κάθε άλλο παρά πατριώτες ήταν. Επίσης βλέπουμε ότι τα φασιστικά κόμματα κάθε άλλο παρά αντισυστημικό χαρακτήρα έχουν, αντίθετα, αποτελούν την έσχατη γραμμή άμυνας(ή επίθεσης αν προτιμάτε) του συστήματος ενάντια στον αγωνιζόμενο λαό. Υπάρχουν πολλά ακόμα ενδιαφέροντα μέσα στις σελίδες του δοκιμίου, όμως η αναφορά μου στο καθεστώς του μεταξά θα σταματήσει εδώ, όπου θα ολοκληρωθεί και το πρώτο μέρος αυτής της σειράς άρθρων. Για το κλείσιμο, ένα ακόμη τελευταίο απόσπασμα από το βιβλίο το οποίο εμένα, κάνοντας τις ανάλογες συγκρίσεις με το σήμερα, πολύ με προβλημάτισε.

«[…]Διαπίστωνε, επίσης, η Ολομέλεια(της Κ.Ε του ΚΚΕ) ότι είχαν αποτύχει ως τότε όλες οι προσπάθειες των φασιστών για να δημιουργήσουν μέσα στο λαό στηρίγματα της δικτατορίας και ότι το βαθύ μίσος και η ογκούμεη αγανάκτηση του λαού ενάντια στους τυράννους φασίστες ήταν η καλύτερη απόδειξη πως ο ελληνικός λαός δεν ήθελε το φασισμό και ότι δεν θα υποτασσόταν σε αυτόν[…]»[9]

Τότε, σε εποχή μιαν ανάσα πριν τον πόλεμο και με τον φασισμό να έχει γίνει κυβερνών καθεστώς σε ολόκληρη τη χώρα, οι συνειδήσεις των ανθρώπων δεν είχαν αποδεχθεί και δεν είχαν παραδοθεί στον φασισμό, όπως επισημαίνεται στα πρακτικά της 3ης Ολομέλειας της Κ.Ε του ΚΚΕ που έγινε το Φλεβάρη του 1937. Σήμερα, διερωτώμαι, μήπως οι για τόσα χρόνια καθοδηγούμενες και πολτοποιημένες συνειδήσεις των ανθρώπων(μαζί και με άλλους παράγοντες φυσικά) είναι εκείνες που τελικά ανέστησαν τον φασισμό στην Ελλάδα όπως ακριβώς είχε γίνει κάποτε στην Γερμανία και την Ιταλία;

Και αν ναι, ως που μπορεί να φτάσει αυτό το φαινόμενο;

Λαγωνικάκης Φραγκίσκος(Poexania)

[1] Δοκίμιο ιστορίας του ΚΚΕ ‘Α τόμος(1918-1949), εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, 6η έκδοση, Αθήνα 2011, σελ. 307

[2] Στο ίδιο, σελ. 313.

[3] Σημ. δική μου: Στην πλάτη του λαού

[4] Στο ίδιο, σελ 313-314.

[5] Στο ίδιο, σελ. 314-315.

[6] Στο ίδιο, σελ. 316-317.

[7] Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας

[8] Στο ίδιο, σελ. 318.

[9] Στο ίδιο σελ. 321.