Διευκρίνηση: Πώς ξέρουμε ότι η εργατική τάξη εκπροσωπείται από ένα έστω κόμμα;

Σε ιστολόγιο στο οποίο έγινε αναδημοσίευση του κειμένου "Γιατί η αστική τάξη στην Ελλάδα επείγεται να εξαλείψει το ΚΚΕ" εκφράστηκε η αμφιβολία για την βάση πάνω στην οποία ο γράφων κρίνει το ΚΚΕ το μοναδικό κόμμα της εργατικής τάξης που υπάρχει στη χώρα. Προφανώς το αρχικό κείμενο δεν το κατέστησε αρκετά σαφές ότι τέτοια βάση κρίσης υπάρχει και είναι πολύ συγκεκριμένη και καθόλου "υποκειμενική".

Μού δίνεται λοιπόν η ευκαιρία να διευκρινήσω περαιτέρω το σημείο αυτό, πράγμα το οποίο θέλω να κάνω επειδή η παρατήρησή μου έχει τη θέση επιστημονικής παρατήρησης και όχι κομματικής προπαγάνδας. Με άλλα λόγια, ή είναι αντικειμενικά ορθή και αντικειμενικά αναμφισβήτητη ή δεν έχει καμία αξία και θα πρέπει να πεταχτεί στα σκουπίδια της προσωπικής "γνώμης".

Υπάρχουν, ισχυρίζομαι, δύο τρόποι απόδειξης της υπόθεσης ότι υπάρχει σε μία χώρα έστω ένα κόμμα που να εκπροσωπεί τα συμφέροντα και την οπτική της εργατικής τάξης:

Ο πρώτος είναι εμπειρικός: αφορά την παρατήρηση της δράσης ενός κόμματος, του είδους των παρεμβάσεών του, της απήχησής του στα εργατικά στρώματα, της πολιτικής ρητορικής του, του βαθμού μακροχρόνιας επικέντρωσής του στα ζητήματα της ζωής της εργατικής τάξης.

Ο δεύτερος είναι θεωρητικός: η βασική εικασία στην οποία βασίζεται είναι πως εντός του (κάθε) κόμματος υφίστανται σχέσεις ταξικές, όπως υφίστανται και εκτός του. Κάθε κόμμα αντανακλά στο εσωτερικό του έναν ταξικό συσχετισμό δύναμης, όπως κάνει και η κοινωνία στο σύνολό της. Στα αστικά κόμματα, ο εσωτερικός ταξικός συσχετισμός δύναμης είναι ο ίδιος με τον συνολικό κοινωνικό: κυριαρχεί η αστική τάξη και η ιδεολογία της. Στα κόμματα της εργατικής τάξης, κυριαρχεί εσωτερικά, εσωκομματικά, η εργατική τάξη και η δική της ιδεολογία. 

Όταν στο εσωτερικό ενός κόμματος κυριαρχεί ή ηγεμονεύει ιδεολογικά η εργατική τάξη, τότε η αντίληψη του κόμματος αυτού για το ποιος πρέπει να κυριαρχεί ή να ηγεμονεύει στην κοινωνία είναι αντίστοιχη: δεν μπορεί δηλαδή παρά να προτάσσει την "δικτατορία του προλεταριάτου", την "εργατική-λαϊκή εξουσία", ακόμα και αν αυτή η πρόταση "αποξενώνει" δυνητικούς ψηφοφόρους.

Ή αλλιώς, και αντίστροφα: Ένα αστικό κόμμα δεν μπορεί ποτέ να μιλήσει καν για εργατική εξουσία στην κοινωνία επειδή δεν υφίσταται καμία εργατική εξουσία εντός του, στους κόλπους του.

Για αυτό τον λόγο παρατηρείται τα "αριστερά" κόμματα, όσο "επαναστατικά" και να προσπαθούν να εμφανιστούν, να δυσανασχετούν πολύ έντονα για το πρόταγμα της εργατικής εξουσίας, αποκηρύσσοντάς το ως ανεφάρμοστο, ανέφικτο, ανήκον στην "δευτέρα παρουσία" κλπ και προτάσσοντας την ανάγκη "μεταβατικού σταδίου": είναι αδύνατο για ένα κόμμα όπου η εργατική εξουσία δεν υφίσταται ως εσωκομματικό δεδομένο να την προτάξει για την κοινωνία συνολικά, όσο κι αν θέλει να προωθήσει τον εαυτό του ως "επαναστατικό"· δεν δημιουργήθηκε με τέτοιο στόχο για τον εαυτό του και δεν τον επιθυμεί για την κοινωνία.

Για αυτόν τον λόγο θα δείτε ότι όταν ένα "αριστερό", ένα αστικό δηλαδή κόμμα μιλά για "ανατροπή", την οραματίζεται πάντα ως κάτι που γίνεται "από τα πάνω" και για λογαριασμό, στην καλύτερη, των "από τα κάτω" στρωμάτων, και όχι με τα δικά τους οργανωτικά μέσα και με την δική τους ενεργή καθοδήγηση: 

Παράδειγμα: "Μέσα σε αυτά τα πλαίσια ο Α. Τσίπρας πρέπει να επισκεφθεί από τώρα Μόσχα, Πεκίνο, Αβάνα, Καράκας, Νέο Δελχί, ακόμα και το Λα Παζ και την Μανάγκουα και να αναπτύξει δεσμούς με πολιτικούς ηγέτες που θα φανούν πολύ χρήσιμοι σε πιθανή εφαρμογή του σχεδίου Β’ ή και Γ’."

Προσπαθείστε να φανταστείτε μια ανάλογη πρόταση σε διατύπωση του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας, μια πρόταση δηλαδή που να οραματίζεται την "ρήξη και ανατροπή" με όρους του ποιον θα πρέπει να επισκεφθεί η Παπαρήγα για να διασφαλίσει εκ των προτέρων την βιωσιμότητα της "επανάστασης." Θα διαπιστώσετε ότι καμία τέτοια διατύπωση δεν είναι εφικτή προεπαναστατικά όταν ένα κόμμα εκπροσωπεί την εργατική τάξη, διότι αποτυπώνει μια καθαρά "από τα πάνω", "αντιπροσωπευτική" αντίληψη για το τι είναι "επανάσταση", σύμφωνα με την οποία η εργατική τάξη δεν είναι η ίδια ο πρωταγωνιστής και ιστορικός δράστης της χειραφέτησής της, αλλά θεατής των ενεργειών των πολιτικών "εκπροσώπων" της, τους οποίους αναμένεται να ορίσει με τις κοινοβουλευτικές εκλογές και με κανέναν άλλο τρόπο.

Ο συνδυασμός εμπειρικής παρατήρησης και θεωρητικής, λογικής επεξεργασίας είναι η βάση στην οποία θεωρώ αντικειμενικά διαπιστώσιμο πότε και αν υπάρχει σε μία χώρα έστω και ένα κόμμα στο οποίο εκπροσωπούνται η οπτική και τα συμφέροντα της εργατικής τάξης.

 

Πηγή: Lenin reloaded