Εκ προμελέτης - Τι είναι επιτέλους το Μάαστριχτ (2ο)

Γραφει ο Γ. Σαρρης

Το 1ο  Μερος  εδω

Η συνθηκη του Μάαστριχτ δεν είναι κάποιο ουδέτερο σύνολο νόμων και πολιτικών. Δεν θα μπορούσε να είναι τετοιο. Ειναι ουσιαστικά το εφαρμοστικό πλαίσιο των νεοφιλελεύθερων πολιτικών και επιλογών μετά την βαθμιαία επικράτηση του νεοφιλελεύθερου μοντέλου του καπιταλισμού και στην Ευρώπη. Ειναι η επιβεβαίωση και επιβράβευση της επιβολής του που φυσικά έγινε με τρόπο έξυπνο, πολιτισμένο, κλιμακωτό και καλοδιαφημισμένο  προκειμένου και να πείσει αλλά και να διευκολύνει τα σχέδιά του στη συνέχεια.

Η συνθηκη του Μααστριχτ είναι το κεντρικό νομικό πλαίσιο με το οποίο ενοποιείται η Ευρώπη(οι χωρες που συμμετέχουν στην ιδρυθείσα ΕΕ στη θεση της ΕΟΚ) όχι μόνο οικονομικά  αλλά και πολιτικά. Ειναι η κατάληξη μιας μακρόχρονης πορείας όπου τελικά οι χώρες που συμμετέχουν, παραδίδουν ένα μεγάλο και μάλιστα το πιό ουσιαστικό μέρος της Ανεξαρτησίας τους. Στο Μάαστριχτ θεσμοθετείται και ολοκληρώνεται η Ευρωπαϊκή Ένωση ως σύγχρονος θεσμός, και η συνθήκη αυτή ειναι η 3^η  και σπουδαιότερη των συνθηκών ύστερα από τη Συνθήκη της Ρώμης (1957) και την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη (1986).

Θα πουμε με μια φράση μόνο ενημερωτικά οτι τότε οι ευρωπαικές πολιτικές χωρίστηκαν σε 3 πυλώνες όπου ο 1^ος είχε να κανει με την τελωνειακη ένωση, την κοινη αγοτική και κοινη αλιευτική πολιτική,την οικονομική ένωση, το μεταναστευτικό, το Σενγκεν,την παιδεία,τον  πολιτισμό,το περιβάλλον κλπ ενω ο 2^ος και 3^ος πυλώνας με την κοινη εξωτερικη πολιτική και τις κοινές δικαστικές και ποινικες πολιτικές. (Με την αναθεώρηση της Λισσαβώνας οι 3 πυλώνες ενοποιήθηκαν)

• Στο πεδίο της οικονομίας πάντως η συνθήκη του Μάαστριχτ μπορει να περιγραφεί πιο απλά από τη νομισματική ενοποίηση και την εισαγωγή του κοινού νομισματος. Εκεί αποφασίζονται και περιγράφονται οι προυποθέσεις υιοθέτησης του ευρώ και τα λεγόμενα κριτήρια σύγκλισης. Όλο αυτό το «οικοδόμημα» του ευρώ και της συνθήκης του Μάαστριχτ όμως στηρίζεται και θεμελιώνεται από  τις περίφημες 4 ελευθερίες της. Την ελευθερία κίνησης κεφαλαίων, εμπορευμάτων, εργαζομένων και υπηρεσιών. Οι ελευθερίες αυτές συμπλήρωναν η μία την αλλη και όλες μαζί έδιναν την ευκαιρία στο μεγάλο ευρωπαικό κεφάλαιο να κινείται ξεπερνώντας ενοχλητικούς περιορισμούς, φραγμούς και ελέγχους από τις εθνικές αρχές, να επενδύει και να κερδοφορει, εξαφανίζοντας όμως μικρότερους ανταγωνιστές που ήταν εγκατεστημένοι και είχαν επιχειρηματική δραστηριότητα στις διάφορες χωρες της ΕΕ. Κάπως έτσι και σε συνδυασμό με την παγκοσμιοποίηση σε άλλα επίπεδα, μια σειρά από τομείς και δραστηριότητες της ελληνικής οικονομίας εξατμίστηκαν κυριολεκτικά αφου δεν άντεξαν στον ανταγωνισμό και  φτάσαμε μοιραία στο γνωστό μας "δεν παράγουμε τίποτα", για το οποίο καμια ευθυνη δεν έχουν οι εργαζόμενοι.

Η «Ευρωπαική Αριστερά» που υπερψήφισε τη συνθήκη τότε ισχυρίστηκε οτι το έκανε έχοντας κατα νού την αναθεώρηση και βελτίωση των αρνητικών της πλευρών προς όφελος των λαών.Αυτα  τα έλεγαν σε΄οσους δεν είχαν άποψη για το τι σημαίνει εξουσία των μονοπωλίων και τι είναι ο καπιταλισμός και νόμιζαν οτι οι θεσμοί έχουν ουδέτερο χαρακτήρα και μπορούν τάχα, αναλογα με το ποιοι είναι οι συσχετισμοί, να λειτουργούν ακόμη και υπέρ των εργαζόμενων και των λαών αν κάποιοι το ζητήσουν. Βεβαια επειδή στο χώρο του ΣΥΝ βρίσκονται πολλοί που έχουν μελετήσει καλά το Μαρξισμό και ηξεραν οτι η εξουσια λειτουργεί για λογαριασμό της τάξης που την κατέχει, το μόνο που μπορεί να πεί κανείς ήταν ότι κορόιδευαν τους εαυτούς τους κι εμας μαζί. Γιατί οι πολυπόθητες αναθεωρήσεις και αλλαγές για τις οποίες μιλούσαν ήρθαν αλλά δεν ήταν όπως τις περίμεναν.

Ας δουμε μερικα παραδείγματα "αναθεωρήσεων": 1. Η διεύρυνση της ΕΕ με την είσοδο νέων χωρών, που όλως τυχαίως ήταν χώρες με πάμφθηνη εργατική δύναμη και εντελώς αδύναμα πλαίσια μετά την πτώση του σοσιαλισμού, που ήταν ακριβώς μέσα στο πνευμα της εξυπηρέτησης των συμφερόντων του μεγάλου Ευρωπαικού καφαλαίου αφού υποχρέωνε τις υπόλοιπες χωρες να κινηθούν προς τη λογική του χαμηλότερου παρονομαστή για να "διαφυλαξουν" την ανταγωνιστικότητα των εγχώριων επιχειρήσεων.

2. Είχαμε την οδηγία Μπολκενστάιν που ξεκαθαριζε τα ζητήματα γυρω από την ελεύθερη διακίνηση των υπηρεσιών και σύμφωνα με την οποία ένα μονοπώλιο εγκαθιστουσε την έδρα του π.χ. στη Βουλγαρία και έτσι είχε την υποχρέωση να ακολουθεί το εκεί νομικό πλαίσιο(εργατικό δίκαιο) και όχι το δίκαιο των χωρών όπου ανέπτυσσε τις δραστηριότητές του στη συνέχεια.

3. Την προσπάθεια εισαγωγής του Ευρωσυντάγματος που έφαγε πόρτα ακόμη και στη Γαλλια και την Ολλανδία και στις άλλες χώρες πέρασε με το ζόρι από το παράθυρο μεσω των δεξιων πλειοψηφιών στα κοινοβούλια.

4. Τη συνθήκη της Λισσαβώνας όπου ενοποιούνταν ακόμη περισσότερο οι ευρωπαικές πολιτικές κι έμπαιναν σε δευτερο πλανο τα τοπικα κοινοβούλια έτσι ώστε τα διευθυντηρια να αποφασιζουν όσο πιο ανενόχλητα μπορούσαν τις αναγκαίες για τα συμφέροντα που εξυπηρετούσαν πολιτικές. 

Στις μερες της κρίσης επίσης, δεν βλέπουμε τίποτα άλλο από το να αποφασίζονται διαρκώς νεες μεταρρυθμίσεις στο πνευμα που είπαμε και πριν, που βεβαια δεν έχει καμμια σχεση με τα συμφεροντα των λαών.

Να σημειωθεί οτι τη συνθηκη της Λισσαβωνας την κατήγγειλε και ο ΣΥΡΙΖΑ δια στόματος Αλαβάνου, αλλά και άλλων, μόνο που αυτό ήταν πια σε σύγκρουση με τα όσα είχαν κανει το ’92 με το Μάαστριχτ και με τα όσα έλεγαν και προσδοκούσαν τότε. Απλά από τότε κανουν πως δεν θυμούνται τα παλιά. Ο,τι έγινε έγινε... Τι έλεγαν όμως;

"Ο ΣΥΝ θα ψηφίσει την κύρωση της συμφωνίας και θα επιδιώξει να την μετατρέψει σε αφετηρία για τον αναγκαίο εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας."

Σαν να έλεγαν δηλαδή οι μπολσεβίκοι το 1917 ότι θα στηρίξουν τη μεταβατική κυβέρνηση των αστών υπό τον πρίγκηπα Λβοβ και κατόπιν θα παλέψουν για να κανουν την αστική εξουσία να δουλέψει για λογαριασμό της εργατικής τάξης και της φτωχής αγροτιάς. Ευτυχώς ο Λένιν και οι μπολσεβίκοι τότε αποφάσισαν να αποκαλύψουν το ρόλο της αστικης κυβερνησης και να παλέψουν για άμεση αλλαγή των συσχετισμών στη Ρωσία. Αν δεν το είχαν κάνει η επανάσταση δεν θα είχε γίνει ποτέ. Η όπως λεει κι ο Μπογιόπουλος "Μήπως να επανιδρύσουμε το ΝΑΤΟ και το ΔΝΤ προς όφελος των λαών;"

"Με την κύρωση της συμφωνίας απορρίπτουμε το ενδεχόμενο αποδιοργάνωσης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, στηρίζουμε τα θετικά στοιχεία του συμβιβασμού που επετεύχθη στο Μάαστριχτ και επιδιώκουμε μαζί με την πλειοψηφία των λαών της Ευρώπης να επιτύχουμε την υπέρβαση της προς τις κατευθύνσεις που προωθεί η Αριστερά στην Ευρώπη." Οπως είδαμε πιο πάνω "επιβεβαιώθηκαν". Πετυχαν την υπέρβαση. ¨Όχι εκείνοι όμως αλλά οι καπιταλιστές και βεβαια από την ανάποδη όπως είπαμε και μη μου πουν οτι αυτό είναι κακεντρέχεια. Δυστυχως, και εννοώ το δυστυχώς, είναι η αλήθεια.

"Η συμφωνία του Μάαστριχτ συντάχτηκε από ομάδες τεχνοκρατών χωρίς εξουσιοδότηση από τα εκλεγμένα όργανα της Κοινότητας και τα εθνικά κοινοβούλια και προπαντός μακρυά από τους λαούς της Ευρώπης." λεει κριτικά το 1992 ο Συνασπισμός. Λές και θα μπορούσε να γίνει αλλιώς αφου η συνθηκη αυτή όπως πια έχει αποδειχθεί δεν έγινε για να ικανοποιήσει κοινωνικές ανάγκες ή συμφέροντα των λαών αλλά για να αποτελέσει τη βάση διεξόδου κερδοφορίας για το μεγάλο κεφάλαιο. Και συνεχίζει η απόφαση του ΣΥΝ

"Όσο θα προχωρεί, η ενοποίηση τόσο το μέρος της εθνικής κυριαρχίας άρα και της λαϊκής κυριαρχίας θα περνά από τα κράτη μέλη στα ευρωπαϊκά όργανα. Το σημερινό δημοκρατικό έλλειμμα παράγεται επειδή με την ενοποίηση δεν προχωρεί και ο εκδημοκρατισμός των οργάνων και των λειτουργιών της Ένωσης." Τελικά όμως ο "εκδημοκρατισμός" έφτασε σε τέτοια άκρα που τελικά η βάρκα τουμπάρει προς τον εκφασισμό. Και βεβαια ούτε σ'αυτό μπορούσε να γίνει κάτι διαφορετικό γιατί τετοιες βάρβαρες όπως αποδεικνύεται πολιτικές δεν μπορούν να πάνε χέρι χέρι με τη Δημοκρατία.

Τελικά για να μην πολυλογούμε και γινόμαστε κουραστικοί ο ΣΥΝ ψήφισε τη συνθήκη μαζί με την ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ,  με μόνο κόμμα αρνητικό απέναντι το ΚΚΕ. Πλην Λακεδαιμονίων δηλαδή όπως πάντα...Ο ΣΥΝ έπεσε σε όλα έξω ενω το ΚΚΕ δυστυχώς για μας σε όλα μέσα. Για το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ δε χρειάζεται να πουμε βεβαια ότι έκαναν απλά ό,τι τους είπαν να κάνουν.

Η "ευρωπαική ενοποίηση" με τον τρόπο που διαφημιζόταν για να παραπλανήσει το λαό -πάντα οι καημένοι οι λαοί γοητευόντουσαν απο το υπέροχο "όλοι ενωμένοι"-αποδείχτηκε ένα παραμύθι μεγατόνων αφου αυτό που ενοποιήθηκε, όσο μπορούσε να ενοποιηθεί μεσα στα πλαίσια του ανταγωνισμού και μεχρι να βγουν τα μαχαίρια, ήταν οι δυνάμεις του μεγάλου ευρωπαικού κεφαλαίου εναντίον της εργασίας και των λαικών δικαιωμάτων. 

Η περίφημη δε "σύγκλιση" των οικονομιών, πόσο μάλλον μισθών, δικαιωμάτων κλπ.- που ήταν υποτίθεται ο στόχος ή μάλλον  το δόλωμα για να μας πείσουν- κινήθηκε ακριβώς προς την αντίθετη κατεύθυνση, δηλαδή προς το άνοιγμα της ψαλίδας πλούσιων και φτωχών όπως ήταν εξ αρχης λογικό να συμβεί, αφού ας μην ξεχνιόμαστε ο καπιταλισμος αυτό κάνει μέχρι να ανατραπεί. Βέβαια κάποιοι επιμένουν πάντα πως βελτιώνεται και δε λενε να βάλουν μυαλό.

Το Μάαστριχτ με μια τελευταια κουβέντα , το θεμέλιο δηλαδή της νομισματικής ένωσης και του ευρώ, όπως βλέπουμε ωφέλησε τόσο πολύ τους λαούς της Ευρώπης, που τωρα όλοι τρεχουν και δε φτάνουν ψάχνοντας να βρούν τρόπους να απεμπλακούν και να γλυτώσουν.

Παρ' όλα αυτα μόλις λίγες μέρες πριν ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έτρεξε να διαβεβαιώσει τους πάντες ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα κανει ό,τι περνάει απ' το χέρι του για να μη φύγουμε από το ευρώ και βεβαια τηνΕΕ. 

Ετσι νομίζουν κάποιες αριστερές δυνάμεις οτι αφυπνίζουν το λαό και τον προετοιμάζουν για αυτό που είναι αναπόφευκτο, και που δεν υπάρχουν πια και πολλες αμφιβολίες οτι αποτελεί τη μόνη δύσκολη μεν, βιώσιμη δε προοπτική για την Ελλάδα που δεν ειναι άλλη από την έξοδο από το ευρώ και μαζί φυσικά από την ΕΕ. Και δεν εννοώ οτι «θα μας πεταξουν εξω» όπως λάθος λένε αρκετοί, αλλά απλά συμφωνώ με την άποψη των οικονομολόγων που βλέπουν καθαρά οτι το οικοδόμημα του ευρώ ειναι σαθρό και λάθος και πολύ σύντομα, πιθανότατα εντός μηνών, θα καταρρεύσει. Για ποιο λογο πρεπει να καταρρευσει στα κεφάλια μας άραγε με μας αφελείς κι απροετοίμαστους;

Φαίνεται οτι παρόλη την ολοκληρωτική και κραυγαλέα διάψευση της ευρωπαικής τους πολιτικής κάποιοι αντι να ζητήσουν πολλές συγνώμες από το λαό, να κανουν σοβαρή αυτοκριτική και να ενωσουν τις δυνάμεις τους με εκείνους που προσπαθούν να προετοιμασουν το λαό για τα πολύ δύσκολα που έρχονται, επιμένουν σε απλοικές και επικίνδυνες εμμονές αυτοεπιβεβαίωσης του τυπου "Ο επιμένων νικά"κι οτι στο τέλος "το καλό ευρώ νικάει κι όλα τα κακα σκορπάει". Το θέμα είναι ποιον νικά ο επιμένων. Γιατί αν μέν ο νικημένος ειναι το ΚΚΕ τότε ουδείς εκτός ΚΚΕ ενδιαφέρεται. Αν είναι όμως το λαικό κίνημα και ο λαός έστω και προσωρινά, τότε θα πρέπει να νοιαστούν όλοι όσοι καταλαβαίνουν τι σημαίνει αυτό.