Του Γιώργου Σαρρή
Βρισκόμαστε "αισίως" στα τέλη του 2ου χρόνου μνημονίου με τις συνέπειες πια γνωστές, ορατότατες και αισθητότατες από την τεραστια πλειοψηφία του πληθυσμού. Το σκάσιμο της χρηματοπιστωτικής φούσκας το 2008 επιτάχυνε την κρίση του καπιταλιστικού συστήματος και έφερε στο προσκήνιο και στην καθημερινή συζήτηση, ζητήματα που πριν ήταν βαρετά και ανούσια για το μέσο πολίτη και εργαζόμενο.
Πως φτασαμε όμως εδώ;
Η κρίση
Λόγω της τεράστιας έκθεσης των τραπεζικών κεφαλαίων σε χάρτινες επενδύσεις κρατικών ομολόγων, η καπιταλιστική αυτή συστημική κρίση εμφανίστηκε ως κρίση κρατικών χρεών.
Μετα το σκάσιμο της φουσκας των Αμερικάνικων ακινήτων οι τράπεζες που έπρεπε να προστατέψουν τα ενεργητικά τους από το ρίσκο μιας πιθανής κατάρρευσης,(λόγω του αυξημένου "συντελεστή μόχλευσης" που έδινε το δικαίωμα σε μια τράπεζα με κεφάλαια π.χ. 10 δις να δανείζει(ουσιαστικά να δανείζεται από το μέλλον) 20 ή και 40 φορές τα κεφάλαιά της, με αποτέλεσμα μια τρύπα της τάξης του 3-5% να είναι αρκετή για να την φέρει σε κατάσταση χρεοκοπίας), αναγκάστηκαν να ξεφορτωθούν επισφαλείς "επενδύσεις" που μέχρι εκείνη τη στιγμή θεωρούνταν οι πιο "ασφαλείς" και που δεν ήταν άλλες από τα κρατικά ομόλογα.
Όποια χωρα είχε υψηλό-έστω και εντός αποδεκτών ως τότε ορίων- χρέος ήταν υποψήφια να δημιουργήσει πρόβλημα στα ενεργητικά των τραπεζών, που όμως ήταν χτισμένα πάνω σε λεπτό στρώμα πάγου, και επομένως αυτές άρχισαν να ξεπουλάνε τα ομόλογά της. Ανάλογα σε άλλες χώρες όπως π.χ. η Ιρλανδια ή η Ισπανία το πρόβλημα ήταν από την αρχή στις τράπεζες που είχαν με τον ένα ή τον άλλο τροπο εκτεθεί σε επενδύσεις ρίσκου, σε άγριο τζόγο δηλαδή, που ήταν ή οι μοχλευμένες (επι 30 ή 40 φορές)επενδύσεις σε οικιστικά ομόλογα των ΗΠΑ ή επενδύσεις σε γιγαντιαία επενδυτικά πλάνα κατασκευαστικων εταιρειών που είχαν να κάνουν με την κατασκευή κατοικιών που όμως ήταν αδύνατον να βρούν αγοραστές(περίπτωση Ισπανίας).
Αυτά είναι πράγματα που τα έχουμε ξαναπεί προσπαθώντας να αποδείξουμε το ψέμμα των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ-ΝΔ και των 'ειδικων' τους που προσπαθούσαν εδω και 2 χρόνια να φορτώσουν το φταίξιμο στο λαό με το "μαζί τα φάγαμε" , το "δεν παράγουμε τίποτα" κλπ.
Αν δεν προχωρήσουμε όμως μέχρι το τελευταίο βήμα την τελευταία κουρτίνα, η αλήθεια θα μένει μισή και θα δίνεται περιθώριο για νεα ψέμματα, νέες πλάνες και καινούργιες αυταπάτες.
Κεραυνός εν αιθρία;
Ολα τα παραπάνω που μας οδήγησαν εδώ δεν ήταν ένας ξαφνικός κεραυνός εν αιθρία, δεν ήταν ένα τυχαίο λάθος που θα μπορούσε να αποφευχθεί. Ηταν η λογική συνέχεια μιας σειράς από πολιτικές και "μεταρρυθμίσεις" που επιλέχθηκαν χρόνια πριν και που είχαν σα στόχο, αφου στον καπιταλισμό ζούμε, τι άλλο, την αύξηση της κερδοφορίας εταιρειών, μονοπωλίων και φυσικά τραπεζικών ομίλων κλπ. Δεν στάθηκαν δηλαδή στη μέση του πουθενά αλλά "χτίστηκαν" πάνω σε ένα υπόβαθρο, σε μια βάση που είχε δημιουργηθεί μεθοδικά από πριν.
Ειναι πιο πολύ από φανερό οτι αυτή η κρίση-του χρηματοπιστωτικού τομέα- που στην αρχή θυμόμαστε οτι αποδόθηκε στην απληστία, τη μανία του τζόγου των golden boys κλπ. δεν θα μπορούσε να δημιουργηθεί, κι ακόμη περισσότερο δεν θα μπορούσε τοσο απίστευτα εύκολα να μεταδοθεί, αν δεν είχε "πατήσει" πανω στην περίφημη απόλυτη "ελευθερία" της κίνησης κεφαλαίων η οποία ήταν το κλειδί για την αύξηση των κερδών αυτών που έπαιζαν σ'αυτό το παιχνίδι. Όμως έπειδη ο καπιταλισμός δεν έχει όρια ειδικά όταν ο ανταγωνισμός το επιβάλλει, ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι θα οδηγούσε σε τραγικό ατύχημα και αλυσιδωτή αντίδραση. Επίσης φανερό βέβαια είναι ότι αν δεν είχε ανακαλυφθεί αυτός ο τροπος κερδοφορίας, αυτη η διέξοδος, το καπιταλιστικό σύστημα θα είχε βυθιστεί σε κρίση αρκετά χρόνια πριν.
Αυτή η κρίσιμη μεταρρύθμιση, αυτή η «ελευθερία» όπως πονηρά την ονομάζει το σύστημα, μαζί με άλλες αποτελεί κομμάτι της περίφημης συνθήκης του Μάαστριχτ.
Η συνθήκη του Μάαστριχτ είναι ένα σύνολο από συμφωνίες, ένα νομικό πλαίσιο δηλαδή, που αν και κρυβόταν πίσω από τα λαικίστικα, παραπλανητικά και πιασάρικα «ενωμένη Ευρώπη», «οι Ευρωπαίοι ενωνουν τις δυναμεις τους» κλπ. δεν είχε καμμιά σχέση με το συμφέρον των «ευρωπαίων πολιτών» όπως μας ονομάζουν αυτοί που προσπαθούν να αποφύγουν την ενοχλητική έννοια λαός.
Ηταν η συνθήκη που ενοποιούσε οικονομικά και πολιτικά την Ευρώπη(ανάθεμα κι αν καταλάβαμε ποτέ τι σήμαινε στην ουσία αυτό) και έβαζε στην τελική ευθεία τη δημιουργία του ευρώ, αλλά με απλά λόγια ήταν μια καλοσχεδιασμένη σειρά από κρίσιμες ρυθμίσεις και διευκολύνσεις προς το μεγάλο ευρωπαικό κεφάλαιο προκειμένου να ισχυροποιηθεί και να βρεθεί σε καλύτερη θέση μάχης στο μεγάλο και άγριο πόλεμο του καπιταλιστικού ανταγωνισμού.
Η συνθήκη του Μάαστριχτ χτίστηκε πέτρα-πέτρα μεσα σε μια διάρκεια δεκαετιών από το μεγάλο ευρωπαικό κεφάλαιο για το μεγάλο ευρωπαικό κεφάλαιο. Δική τους είναι η εξουσία και για το δικό τους συμφέρον φυσικά τη χειρίστηκαν και την χρησιμοποίησαν. Αν κάποιος -ειδικά μαρξιστής- νομίζει οτι η εξουσία ανήκει αλλού, ή ότι παρότι ανηκει στους καπιταλιστές αυτοί, ενω ετοιμαζόντουσαν για σκληρό πόλεμο ανταγωνισμού, χάρισαν αυτη την κορυφαία συνθήκη στους λαούς παρακαλώ ας το δηλώσει.
Παρ’ όλα αυτά στην Ελλάδα μόνο το ΚΚΕ στάθηκε απέναντι και την καταψήφισε. Η φωτισμένη «ευρωπαική Αριστερά», και εδώ ο ΣΥΝ, την είδε με θετικό μάτι και "πανηγύρισε" την Ευρωπαική ενοποίηση παρέα με τους ευτυχείς Ευρωπαίους πλουτοκράτες! Ετσι άνοιξε ο δρόμος για τα όσα ζούμε σήμερα, έτσι τα δις των διάφόρων funds σάρωσαν τις αγορές, έτσι δρομολογήθηκε και διευκολύνθηκε το μεγάλο χρηματιστηριακό παιχνίδι του ’97-2000 -με κορυφή τη φούσκα που κι εμείς ζήσαμε- που στήθηκε πάνω στο θετικό κλίμα και την προσδοκία της αυξησης της κερδοφορίας του μεγάλου κεφαλαίου λόγω της ενοποιησης και του κοινού νομισματος.
Ετσι ξαναστήθηκε μεσα στο πλαίσιο της «ελεύθερης» από όρια οικονομίας με τις ελευθερίες κίνησης κεφαλαίων, προιόντων, εργαζόμενων και υπηρεσιών και η νεα ανακαμψη μεχρι το 2007, έτσι τα Lidl και τα Carrefour σάρωσαν τα μικρομάγαζα κι έδωσαν το τελειωτικό χτύπημα στην εγχώρια παραγωγή κάθε είδους, έτσι φτάσαμε να εισάγουμε ακόμη και χαμομήλι στη χωρα που δεν έχεις παρά να απλώσεις το χέρι σου και να το μαζέψεις. Ετσι τέλος τα κερδη ξανατοποθετήθηκαν ζεστά στις αγορές και με τα μοντέρνα εργαλεία της μόχλευσης εκτόξευσαν την κερδοφορία τους δημιουργώντας τη νεα φούσκα, και κυκλοφορώντας ελεύθερα όπως τους επέτρεπε η «ελευθερία της κίνησης κεφαλαίων» μόλυναν όλη την Ήπειρο. Κι όταν πια οι φούσκες έσκασαν και το σύστημα βρεθηκε μετά από όλα αυτα σε κατάσταση χρεοκοπίας, πάσαραν το λογαριασμό στους λαούς.
Αυτη είναι με λίγα λόγια μια πρωτη σκιαγράφηση αυτού του προμελετημένου εγκλήματος,της περίφημης συνθήκης του Μάαστριχτ που μόνο το ΚΚΕ τολμησε να καταδικάσει και να προειδοποιήσει. Ομως και τότε κάποιοι φρόντισαν τα αυτιά να έχουν τοίχους, το ΚΚΕ να κατηγορηθεί ως οπισθοδρομικό, ξεπερασμένο από τις συνθήκες, κολλημενο στα παλιά, ενω περίσσεψαν τα καλά λόγια για την εκσυγχρονισμένη ευρωπαική Αριστερά την ώρα που άνοιγαν οι σαμπάνιες και στρωνόταν από τον καπιταλισμό για τον καπιταλισμο το κόκκινο χαλί για τη σημερινή έφοδο ενάντια στην ίδια μας τη ζωή.
(περισσότερα στο 2ο μερος)
Πως φτασαμε όμως εδώ;
Η κρίση
Λόγω της τεράστιας έκθεσης των τραπεζικών κεφαλαίων σε χάρτινες επενδύσεις κρατικών ομολόγων, η καπιταλιστική αυτή συστημική κρίση εμφανίστηκε ως κρίση κρατικών χρεών.
Μετα το σκάσιμο της φουσκας των Αμερικάνικων ακινήτων οι τράπεζες που έπρεπε να προστατέψουν τα ενεργητικά τους από το ρίσκο μιας πιθανής κατάρρευσης,(λόγω του αυξημένου "συντελεστή μόχλευσης" που έδινε το δικαίωμα σε μια τράπεζα με κεφάλαια π.χ. 10 δις να δανείζει(ουσιαστικά να δανείζεται από το μέλλον) 20 ή και 40 φορές τα κεφάλαιά της, με αποτέλεσμα μια τρύπα της τάξης του 3-5% να είναι αρκετή για να την φέρει σε κατάσταση χρεοκοπίας), αναγκάστηκαν να ξεφορτωθούν επισφαλείς "επενδύσεις" που μέχρι εκείνη τη στιγμή θεωρούνταν οι πιο "ασφαλείς" και που δεν ήταν άλλες από τα κρατικά ομόλογα.
Όποια χωρα είχε υψηλό-έστω και εντός αποδεκτών ως τότε ορίων- χρέος ήταν υποψήφια να δημιουργήσει πρόβλημα στα ενεργητικά των τραπεζών, που όμως ήταν χτισμένα πάνω σε λεπτό στρώμα πάγου, και επομένως αυτές άρχισαν να ξεπουλάνε τα ομόλογά της. Ανάλογα σε άλλες χώρες όπως π.χ. η Ιρλανδια ή η Ισπανία το πρόβλημα ήταν από την αρχή στις τράπεζες που είχαν με τον ένα ή τον άλλο τροπο εκτεθεί σε επενδύσεις ρίσκου, σε άγριο τζόγο δηλαδή, που ήταν ή οι μοχλευμένες (επι 30 ή 40 φορές)επενδύσεις σε οικιστικά ομόλογα των ΗΠΑ ή επενδύσεις σε γιγαντιαία επενδυτικά πλάνα κατασκευαστικων εταιρειών που είχαν να κάνουν με την κατασκευή κατοικιών που όμως ήταν αδύνατον να βρούν αγοραστές(περίπτωση Ισπανίας).
Αυτά είναι πράγματα που τα έχουμε ξαναπεί προσπαθώντας να αποδείξουμε το ψέμμα των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ-ΝΔ και των 'ειδικων' τους που προσπαθούσαν εδω και 2 χρόνια να φορτώσουν το φταίξιμο στο λαό με το "μαζί τα φάγαμε" , το "δεν παράγουμε τίποτα" κλπ.
Αν δεν προχωρήσουμε όμως μέχρι το τελευταίο βήμα την τελευταία κουρτίνα, η αλήθεια θα μένει μισή και θα δίνεται περιθώριο για νεα ψέμματα, νέες πλάνες και καινούργιες αυταπάτες.
Ολα τα παραπάνω που μας οδήγησαν εδώ δεν ήταν ένας ξαφνικός κεραυνός εν αιθρία, δεν ήταν ένα τυχαίο λάθος που θα μπορούσε να αποφευχθεί. Ηταν η λογική συνέχεια μιας σειράς από πολιτικές και "μεταρρυθμίσεις" που επιλέχθηκαν χρόνια πριν και που είχαν σα στόχο, αφου στον καπιταλισμό ζούμε, τι άλλο, την αύξηση της κερδοφορίας εταιρειών, μονοπωλίων και φυσικά τραπεζικών ομίλων κλπ. Δεν στάθηκαν δηλαδή στη μέση του πουθενά αλλά "χτίστηκαν" πάνω σε ένα υπόβαθρο, σε μια βάση που είχε δημιουργηθεί μεθοδικά από πριν.
Ειναι πιο πολύ από φανερό οτι αυτή η κρίση-του χρηματοπιστωτικού τομέα- που στην αρχή θυμόμαστε οτι αποδόθηκε στην απληστία, τη μανία του τζόγου των golden boys κλπ. δεν θα μπορούσε να δημιουργηθεί, κι ακόμη περισσότερο δεν θα μπορούσε τοσο απίστευτα εύκολα να μεταδοθεί, αν δεν είχε "πατήσει" πανω στην περίφημη απόλυτη "ελευθερία" της κίνησης κεφαλαίων η οποία ήταν το κλειδί για την αύξηση των κερδών αυτών που έπαιζαν σ'αυτό το παιχνίδι. Όμως έπειδη ο καπιταλισμός δεν έχει όρια ειδικά όταν ο ανταγωνισμός το επιβάλλει, ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι θα οδηγούσε σε τραγικό ατύχημα και αλυσιδωτή αντίδραση. Επίσης φανερό βέβαια είναι ότι αν δεν είχε ανακαλυφθεί αυτός ο τροπος κερδοφορίας, αυτη η διέξοδος, το καπιταλιστικό σύστημα θα είχε βυθιστεί σε κρίση αρκετά χρόνια πριν.
Αυτή η κρίσιμη μεταρρύθμιση, αυτή η «ελευθερία» όπως πονηρά την ονομάζει το σύστημα, μαζί με άλλες αποτελεί κομμάτι της περίφημης συνθήκης του Μάαστριχτ.
Η συνθήκη του Μάαστριχτ είναι ένα σύνολο από συμφωνίες, ένα νομικό πλαίσιο δηλαδή, που αν και κρυβόταν πίσω από τα λαικίστικα, παραπλανητικά και πιασάρικα «ενωμένη Ευρώπη», «οι Ευρωπαίοι ενωνουν τις δυναμεις τους» κλπ. δεν είχε καμμιά σχέση με το συμφέρον των «ευρωπαίων πολιτών» όπως μας ονομάζουν αυτοί που προσπαθούν να αποφύγουν την ενοχλητική έννοια λαός.
Ηταν η συνθήκη που ενοποιούσε οικονομικά και πολιτικά την Ευρώπη(ανάθεμα κι αν καταλάβαμε ποτέ τι σήμαινε στην ουσία αυτό) και έβαζε στην τελική ευθεία τη δημιουργία του ευρώ, αλλά με απλά λόγια ήταν μια καλοσχεδιασμένη σειρά από κρίσιμες ρυθμίσεις και διευκολύνσεις προς το μεγάλο ευρωπαικό κεφάλαιο προκειμένου να ισχυροποιηθεί και να βρεθεί σε καλύτερη θέση μάχης στο μεγάλο και άγριο πόλεμο του καπιταλιστικού ανταγωνισμού.
Η συνθήκη του Μάαστριχτ χτίστηκε πέτρα-πέτρα μεσα σε μια διάρκεια δεκαετιών από το μεγάλο ευρωπαικό κεφάλαιο για το μεγάλο ευρωπαικό κεφάλαιο. Δική τους είναι η εξουσία και για το δικό τους συμφέρον φυσικά τη χειρίστηκαν και την χρησιμοποίησαν. Αν κάποιος -ειδικά μαρξιστής- νομίζει οτι η εξουσία ανήκει αλλού, ή ότι παρότι ανηκει στους καπιταλιστές αυτοί, ενω ετοιμαζόντουσαν για σκληρό πόλεμο ανταγωνισμού, χάρισαν αυτη την κορυφαία συνθήκη στους λαούς παρακαλώ ας το δηλώσει.
Παρ’ όλα αυτά στην Ελλάδα μόνο το ΚΚΕ στάθηκε απέναντι και την καταψήφισε. Η φωτισμένη «ευρωπαική Αριστερά», και εδώ ο ΣΥΝ, την είδε με θετικό μάτι και "πανηγύρισε" την Ευρωπαική ενοποίηση παρέα με τους ευτυχείς Ευρωπαίους πλουτοκράτες! Ετσι άνοιξε ο δρόμος για τα όσα ζούμε σήμερα, έτσι τα δις των διάφόρων funds σάρωσαν τις αγορές, έτσι δρομολογήθηκε και διευκολύνθηκε το μεγάλο χρηματιστηριακό παιχνίδι του ’97-2000 -με κορυφή τη φούσκα που κι εμείς ζήσαμε- που στήθηκε πάνω στο θετικό κλίμα και την προσδοκία της αυξησης της κερδοφορίας του μεγάλου κεφαλαίου λόγω της ενοποιησης και του κοινού νομισματος.
Ετσι ξαναστήθηκε μεσα στο πλαίσιο της «ελεύθερης» από όρια οικονομίας με τις ελευθερίες κίνησης κεφαλαίων, προιόντων, εργαζόμενων και υπηρεσιών και η νεα ανακαμψη μεχρι το 2007, έτσι τα Lidl και τα Carrefour σάρωσαν τα μικρομάγαζα κι έδωσαν το τελειωτικό χτύπημα στην εγχώρια παραγωγή κάθε είδους, έτσι φτάσαμε να εισάγουμε ακόμη και χαμομήλι στη χωρα που δεν έχεις παρά να απλώσεις το χέρι σου και να το μαζέψεις. Ετσι τέλος τα κερδη ξανατοποθετήθηκαν ζεστά στις αγορές και με τα μοντέρνα εργαλεία της μόχλευσης εκτόξευσαν την κερδοφορία τους δημιουργώντας τη νεα φούσκα, και κυκλοφορώντας ελεύθερα όπως τους επέτρεπε η «ελευθερία της κίνησης κεφαλαίων» μόλυναν όλη την Ήπειρο. Κι όταν πια οι φούσκες έσκασαν και το σύστημα βρεθηκε μετά από όλα αυτα σε κατάσταση χρεοκοπίας, πάσαραν το λογαριασμό στους λαούς.
Αυτη είναι με λίγα λόγια μια πρωτη σκιαγράφηση αυτού του προμελετημένου εγκλήματος,της περίφημης συνθήκης του Μάαστριχτ που μόνο το ΚΚΕ τολμησε να καταδικάσει και να προειδοποιήσει. Ομως και τότε κάποιοι φρόντισαν τα αυτιά να έχουν τοίχους, το ΚΚΕ να κατηγορηθεί ως οπισθοδρομικό, ξεπερασμένο από τις συνθήκες, κολλημενο στα παλιά, ενω περίσσεψαν τα καλά λόγια για την εκσυγχρονισμένη ευρωπαική Αριστερά την ώρα που άνοιγαν οι σαμπάνιες και στρωνόταν από τον καπιταλισμό για τον καπιταλισμο το κόκκινο χαλί για τη σημερινή έφοδο ενάντια στην ίδια μας τη ζωή.
(περισσότερα στο 2ο μερος)
Μέρος της "Λευκής Βίβλου" είναι και η συνθήκη του Μάαστριχτ......
ΑπάντησηΔιαγραφή