Σύγχρονες μορφές οπορτουνισμού: Η περίπτωση του Συλλόγου "Γιάννης Κορδάτος" και της ιστοσελίδας "Εργατικός Αγώνας"

Το παρακάτω κείμενο στάληκε στο ιστολόγιο από αναγνώστη. Η επιλογή εικονογράφησης (από πίνακα του Καραβάτζιο) είναι δική μου.

LR
---

Το παρόν κείμενο έχει αποκλειστικά χαρακτήρα και στοχοθεσία πολιτικής και θεωρητικής πολεμικής απέναντι στις πολιτικές τοποθετήσεις και πρακτικές του «Συλλόγου διάδοσης της μαρξιστικής σκέψης Γιάννης Κορδάτος» και της ιστοσελίδας, η οποία λειτουργεί ως δημοσιογραφικό «όργανο» αυτού με την επωνυμία «Εργατικός Αγώνας». Εκ προοιμίου ξεκαθαρίζουμε με απόλυτα κατηγορηματικό τρόπο ότι το κείμενο απηχεί αποκλειστικά και μόνο τις απόψεις του γράφοντος και όχι κάποιου άλλου κόμματος ή συλλογικού φορέα.

Ι. Στον πάτο του βαρελιού δεν υπάρχει τραμπολίνο

Στις 31/1/2012 έκανε την εμφάνισή της στο διαδίκτυο αρχικά ως blog και ύστερα ως site η ιστοσελίδα «Εργατικός Αγώνας» (εφεξής ΕΑ). Στη συνέχεια εντός του 2012 συστάθηκε το αστικό μη κερδοσκοπικό σωματείο με την παραπάνω επωνυμία «Γιάννης Κορδάτος» (εφεξής ΓΚ), το οποίο, απ’ ό,τι καταλαβαίνουμε, αποτελεί και την οργανωτική συσσωμάτωση των ανθρώπων αυτών.


Τις πρώτες ημέρες της λειτουργίας της η ιστοσελίδα ΕΑ δημοσίευε κείμενα αφορώντα την τρέχουσα τότε πολιτική συγκυρία, τα οποία περιείχαν επίκληση διατυπώσεων από το πρόγραμμα του 15ου Συνεδρίου του ΚΚΕ και καλούσαν την ηγεσία του ΚΚΕ να αναλάβει πρωτοβουλίες στην κατεύθυνση συγκρότησης του ΑΑΔΜ. Στις 14/2/2014 δημοσιεύεται το πρώτο κείμενο ανοιχτής πολεμικής απέναντι στο ΚΚΕ με τίτλο «Το ΚΚΕ και η έξοδος από την ΕΕ». Η συνέχεια είναι λίγο-πολύ γνωστή: ακολουθεί μια ροή κειμένων πολεμικής στο ΚΚΕ, στην ηγεσία του, στα κείμενα του Ριζοσπάστη, σε τοποθετήσεις στελεχών του. Η σύγκρουση με το ΚΚΕ θα γενικευθεί εν όψει και μετά τις εκλογικές αναμετρήσεις του Μαΐου-Ιουνίου 2012: Στις 18/5/2012 ο ΕΑ θα διαχωρισθεί πλήρως από το ΚΚΕ με κείμενο με τίτλο «Η απώλεια των λενινιστικών χαρακτηριστικών του ΚΚΕ». Στις 4/6/2012 θα επιχειρηθεί για πρώτη φορά εκ μέρους του ΕΑ ωμή προσπάθεια παρέμβασης στα εσωτερικά του Κόμματος με το κείμενο «Κράτα με να σε κρατώ» το οποίο αφορούσε κείμενο κριτικής του Ριζοσπάστη σε δημοσίευση ιστοσελίδας. Στις 6/7/2012 ο ΕΑ με το κείμενο «Το ζήτημα της ηγεσίας και το κόμμα» θα θέσει με ευθύ τρόπο ζήτημα αντικατάστασης της ηγεσίας του ΚΚΕ. Τους επόμενους μήνες θα συνεχισθεί η δημοσίευση κειμένων πολεμικής στο ΚΚΕ και σε στελέχη του.

Στις 22/2/2013 θα επιχειρηθεί μια εκ νέου επέμβαση στα εσωτερικά του Κόμματος με το κείμενο «Οι εξελίξεις στοΡιζοσπάστη και άλλα τινά». Έκτοτε ο ΕΑ θα επιχειρήσει να γίνει η πολιτική στέγη όσων από το Ριζοσπάστη και τον 902 συγκρούσθηκαν ανοιχτά με το Κόμμα. Στις 12/2/2013 και εν όψει του 19ου Συνεδρίου ο ΕΑ θα δημοσιεύσει κείμενο απάντηση στον Ριζοσπάστη με τίτλο «Δεν διεκδικούμε άλλο πόλο-διεκδικούμε το Κόμμα μας». Συνάμα ο ΕΑ θα δημοσιεύει κείμενα και επιστολές από ανθρώπους, οι οποίοι κατά τα λεγόμενά τους διεγράφησαν από το ΚΚΕ, όπως επίσης θα συνεχίσει να δημοσιεύει κείμενα πολεμικής απέναντι στο ΚΚΕ.


Καθ’ όλο αυτό το διάστημα ο σύλλογος ΓΚ θα διοργανώσει ημερίδες, εκδηλώσεις, συνέδρια, συνελεύσεις σε επαρχία με σκοπό την ίδρυση παραρτημάτων (βλ. Λάρισα, Λευκάδα). Τομή στην δράση του ΓΚ στην κατεύθυνση της πολιτικής αναβάθμισης θα γίνει τον Δεκέμβρη του 2013, με τη συμμετοχή του σε πολιτική σύσκεψη φορέων που διοργανώθηκε από το «Σχέδιο Β».

ΙΙ. Η ιδιοτυπία της συγκεκριμένης συσσωμάτωσης

Ο ΓΚ-ΕΑ δεν είναι απλά και μόνο μια κλασσική περίπτωση (από τις πολλές που υπάρχουν) συσσωμάτωσης είτε μοριακής είτε πιο συγκροτημένης, η οποία ετεροπροσδιορίζεται από το ΚΚΕ και έχει αναγορεύσει σε βασικό συστατικό της ύπαρξής της την επίθεση σε αυτό. Κι αυτό γιατί, εξ αρχής καπηλευόμενος κάποιες διατυπώσεις από το πρόγραμμα του 15ου Συνεδρίου φιλοδοξούσε να συγκροτήσει μια ολιστική πολιτική γραμμή και πρόγραμμα, προκειμένου να σταθεί ως εν δυνάμει αυτοτελής πολιτικός φορέας. Πρέπει να σημειώσουμε όμως προς επίρρωση της παραπάνω διαπίστωσης-εκτίμησης, ότι στη συνέχεια απέκλινε (προς τα δεξιά πάντα) ακόμα και από αυτές τις διατυπώσεις του 15ου Συνεδρίου (χαρακτηριστική η προσθήκη «πατριωτικό» στο ΑΑΔΜ), με αποτέλεσμα να μην αναπαράγει πια με τέτοια δογματική προσήλωση τη συνθηματολογία του προγράμματος αυτού, αντίθετα να αξιώνει να προβάλει ένα αυτοτελές πρωτότυπο πρόγραμμα.

Τα μέλη του ΓΚ-ΕΑ, που φαίνεται ότι παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτήν την διαδικασία και τα ονόματά τους είναι γνωστά από τους ίδιους, αναπτύσσουν μια έντονη εξωστρεφή δραστηριότητα και έχουν πολλούς διαύλους παρουσίας: εκδίδουν βιβλία από οίκους σαν το ΚΨΜ, Τόπος, Ξιφαράς, αρθρογραφούν σε ειδησεογραφικά sites σαν το News247, σε περιοδικά σαν την «Ουτοπία» και την «Μαρξιστική Σκέψη», σε εφημερίδες όπως «Η Ελλάδα», τους παίρνει συνέντευξη «Η Εποχή» και το CyprusNews, εμφανίζονται σε συζητήσεις στο «Φλοράλ» των Εξαρχείων και σε καφέ-βιβλιοπωλείο στη Σόλωνος και φυσικά τα κείμενά τους αναδημοσιεύονται από δεκάδες έντυπα και ιστοσελίδες.

Με αφορμή αυτό θα λέγαμε ότι από άποψη οργανωτικής συγκρότησης δεν έχουμε να κάνουμε με τίποτε άλλο από μία περίπτωση στοίχισης κάποιων ανθρώπων, που για τους δικούς τους λόγους επέλεξαν να διαχωρισθούν από το ΚΚΕ, πίσω από προσωπικότητες διανοουμένων-επαϊόντων, με παρουσία στην «αριστερόστροφη» δημόσια σφαίρα και τον ακαδημαϊκό-εκπαιδευτικό χώρο, οι οποίοι εμφανίζονται ως δήθεν «οργανικοί διανοούμενοι».

Συνεπώς δεν μιλάμε για μια περιθωριακή-γραφική «γκρούπα», αλλά για μια διαδικασία με παρουσία στο δημόσιο λόγο, η οποία εκ των πραγμάτων ανεξάρτητα από τις οργανωτικές δυνατότητες και τους οργανωτικούς όρους, που έχει, παίζει πολιτικό ρόλο. Η ιδιοτυπία λοιπόν έχει να κάνει με την με μαστοριά σμιλευμένη διττή πολιτική στόχευση: από τη μια το βασικό πεδίο παρέμβασης είναι το εσωτερικό του ΚΚΕ και από την άλλη επιχειρείται απεύθυνση στον εν γένει «αριστερό» και δημόσιο χώρο.

Βασική στρατηγική του ΕΑ-ΓΚ είναι ο πόθος τους να αναλάβουν πρωταγωνιστική πρωτοβουλία για να αντικατασταθεί δήθεν το ΚΚΕ ως πολιτικός φορέας της εργατικής τάξης από κάποιον άλλο φορέα. Το κείμενο «Διεκδικούμε το κόμμα μας», όπως και το «Για την συγκρότηση ή την ανασυγκρότηση του Κομμουνιστικού Κόμματος» είναι τεκμηριωτικά αυτής της στόχευσης. Σε αυτόν τους τον πόθο μάλιστα θα αναπτύξουν και «ηγεμονίστικη» συμπεριφορά απέναντι σε ανταγωνιστικά εγχειρήματα της ίδιας στοχοθεσίας, όταν με το κείμενο «Κράτα με να σε κρατώ» θα τα χώσουν στη «Νέα Σπορά» και φυσικά η «Νέα Σπορά» θα απαντήσει. Ό,τι φιλοδοξία είχαν στα 1930 οι αρχειομαρξιστές, στη χούντα το ΚΚΕεσ, το ΚΝΕ-ΝΑΡ στην αρχή της δεκαετίας του ’90, έχουν τώρα και αυτοί. Πιο ντροπαλοί βέβαια και πιο συνετοί και πιο τακτικιστές από όλους τους παραπάνω.

ΙΙΙ. Ο μεταμοντέρνος αριστερός γιακωβινισμός ως λενινισμός

Για τη συνολική πολιτική αντίληψη που προωθεί ο ΓΚ-ΕΑ, η οποία είναι καθαρά ένας αριστερός ρεφορμισμός, γίνεται επίκληση, προκειμένου να νομιμοποιηθεί αυτή η αντίληψη, του Λένιν. Όπως πάντα γίνεται με τους οπορτουνιστές, ο Λένιν προσεγγίζεται εκλεκτικιστικά, δηλαδή ένα τσιτάτο από εκεί-ένα τσιτάτο από εδώ, αποκομμένα από την ιστορική συγκυρία, στην οποία γράφτηκαν και την βραχύχρονη πολιτική εμπροθετότητα, που είχαν εντός αυτής. Έτσι για κανέναν λόγο δεν επικεντρώνεται η πολιτική ανάλυση στο θεμελιώδες έργο του Λένιν «Κράτος και Επανάσταση» και δη στην πρωτότυπη έννοια, την οποία αυτός εισήγαγε, περί απονέκρωσης-μαρασμού του κράτους, η οποία είναι ακριβώς η ανεκτίμητη προσφορά και παρακαταθήκη του Λένιν στη μαρξιστική κριτική. Αντίθετα υπάρχει εμμονική στοχοπροσήλωση στο συγκυριακό-τακτικό σύνθημα της «δημοκρατικής δικτατορίας του προλεταριάτου και της αγροτιάς», όπως επίσης και στο «ενιαίο μέτωπο» του 3ου συνεδρίου της Γ΄ Διεθνούς. Όπως μπορούμε να αντιληφθούμε, αναπόδραστα στη σκέψη τους ο Λένιν δεν έχει καμία σχέση με τον Μαρξ, ή απλά δεν υπάρχει Μαρξ: δεν υπάρχει Κριτική στο Πρόγραμμα της Γκότα, δεν υπάρχει Μισθός-Τιμή-Κέρδος, δεν υπάρχειΓερμανική Ιδεολογία και φυσικά να μην μιλήσουμε για Grundrisse, Κεφάλαιο ή για τα Χειρόγραφα του 1844.

Αντίστοιχες μαϊμουδιές γίνονται και με την ανάλυση του Λένιν για τον ιμπεριαλισμό. Ο ιμπεριαλισμός από εποχή ιστορικής-γενικής κρίσης του καπιταλισμού και μετάβασης στον κομμουνισμό, διαστρέφεται ως εποχή στην οποία το πρωτεύον είναι το εθνικό ζήτημα, αντί δηλαδή η ανάλυση του Λένιν να μας αποκαλύπτει το μέλλον-μας πηγαίνει πίσω κάπου στα 1789-1848. Ο Λένιν από θεωρητικός-στρατηγός της προλεταριακής επανάστασης, της απονέκρωσης του κράτους και της κομμουνιστικής μετάβασης γίνεται κάτι…σαν τον Ρήγα Φεραίο.

Θεωρούμε ότι η αντίληψή τους είναι βαθιά γιακωβίνικη, ούτε καν ρεφορμισμός της Β΄ Διεθνούς…μην συγκρίνουμε με τον αυστρο-μαρξισμό, ο Όττο Μπάουερ μπροστά τους είναι…Ντουρούτι. Δεν θα επιχειρηματολογήσουμε πολύ πάνω σε αυτό. Αυτό το μαργαριτάρι: http://ergatikosagwnas.gr/EA/index.php/2012-03-12-20-13-03/188-2012-04-25-14-05-20 μπορεί να πείσει και τον πιο δύσπιστο. «Η ελληνικότητα ως εξέγερση»: αυτή η διατύπωση τα λέει όλα…

Τέλος υπάρχει μια έντονη ευαισθησία για τα ζητήματα του συντάγματος και των «δημοκρατικών δικαιωμάτων». Αυτό δεν το κακίζουμε, ίσως έχει να κάνει και με τις επαγγελματικές και επιστημονικές ιδιότητες «στελέχών» του ΓΚ-ΕΑ. Ωστόσο και εδώ το πρόβλημα είναι πολιτικό-θεωρητικό: Το Σύνταγμα προσεγγίζεται είτε λίγο είτε πολύ υπό τη σκοπιά του νομικού θετικισμού του Kelsen. Φτάνει στο σημείο να πει στο τελευταίο συνταγματολογικό πόνημα (ευρισκόμενος μάλλον σε κρίση σοδιαλδημοκρατικότητας) ότι το πολιτικό Σύνταγμα της «μετάβασης» μπορεί να κατοχυρώσει «οικονομικό Σύνταγμα» (βλ. http://ergatikosagwnas.gr/EA/index.php/2012-02-04-20-01-31/1578-2014-02-13-20-24-14). Δεν θα αναφερθούμε περαιτέρω γιατί το θέμα χρήζει αυτοτελούς κριτικής.

Θεωρούμε όμως ότι όλη αυτή η συνταγματολογική-δικαιωματική ρητορεία φέρει πέρα από τον προφανή ρεφορμισμό της και μια πιο υπόρρητη πολιτική εμπροθετότητα: αυτή του να παίξει ο ΓΚ-ΕΑ έναν μελλοντικό πολιτικό ρόλο, διαχωρισμένο πάντα από το ΚΚΕ, όταν θα έλθει η πολυπόθητη «αριστερή κυβέρνηση».

ΙV. Mια επισήμανση αισθητικής

Η ιστοσελίδα ΕΑ έχει μια «έπικ» προλεταριακή-«παλαιοκομμουνιστική» σημειολογία: οικοδόμοι από εδώ, εργάτες από εκεί, Λιγδόπουλος, Κορδάτος, Μαρξ, Λένιν, πομπώδεις εκφράσεις και τίτλοι, μεγαλόστομες διακηρύξεις. Απ’ ότι έχουμε καταλάβει οι άνθρωποι που στελεχώνουν την εν λόγω διαδικασία, δεν είναι τίποτα κολασμένοι βιομηχανικοί εργάτες, ούτε πληβείοι και φτωχοδιάβολοι της μητρόπολης. Από την άλλη δεν έχουν να επιδείξουν τη συγκρότηση κάποιος υπαρκτής-υλικής αγωνιστικής διαδικασίας ακόμα και στους χώρους, που είναι η βάση τους (ακαδημαϊλίκι-δικηγόροι-εκπαίδευση). Αντίθετα υπάρχει αφθονία κους-κους και βερμπαλισμών σε αμφιθέατρα, στην αίθουσα εκδηλώσεων της ΕΣΗΕΑ, σε καφέ-βιβλιοπωλεία των Εξαρχείων, σε πολιτιστικά κέντρα δήμων και στα μέρη που γίνονται οι παρασυναγωγές αυτού του τσίρκου που οι παλιότεροι ονόμαζαν «εξωκοινοβουλευτική αριστερά»…λίγη αυτό-συγκράτηση παραπάνω δεν βλάπτει.



ΥΓ: για να μην αρχίσει καμία είδους «πρακτορολογία και χαφιεδολογία» ξεκαθαρίζω ότι οι πληροφορίες που αναφέρει το κείμενο, προέρχονται αποκλειστικά από τις ιστοσελίδες του ΕΑ, του ΓΚ και από την προσωπική ιστοσελίδα του Δημήτρη Καλτσώνη.

Πηγη: Lenin Reloaded