Bertolt Brecht-Αντίφαση μέσα στο προλεταριάτο

Μέσα στο προλεταριάτο διαμορφώνεται μια αντίφαση, που όλο και εντείνεται με το χρόνο. Ένα μέρος των εργατών, σε κάποιες χώρες ένα πολύ μεγάλο μέρος, η πλειοψηφία μάλιστα, θέλει να κρατήσει την υπαρκτή "τάξη πραγμάτων" και συμβιβάζεται με την εκμετάλλευση, τουλάχιστον όσο το βιοτικό επίπεδο μοιάζει κάπως υποφερτό ή βελτιώσιμο. Μια ανατροπή συνδέεται με μεγάλους κόπους, κινδύνους, αλλαγές όλων των συνηθειών κλπ. Πάνω απ' όλα οι εργάτες που επιδιώκουν την ανατροπή πρέπει ν' ασχοληθούν με πολεμικές πράξεις ενάντια στην αστική τάξη και να τεθούν κάτω από μια αυστηρή πειθαρχία, για να μπορέσουν να διεξάγουν την πολύ σκληρή πάλη. Όσο ανελεύθεροι και να είναι στον καπιταλισμό, πτοοούνται μπροστά σ' αυτή την πειθαρχία και βιώνουν σαν ανελευθερία το να υποταχθείς σε σιδερένιο σχεδιασμό, σα στρατός, χωρίς τα οποία ο αγώνας για την ελευθερία δεν έχει προοπτική, μια ανελευθερία που τους φαίνεται χειρότερη, γιατί είναι καινούργια κι ασυνήθιστη. Γι' αυτό στηρίζουν την αστική τάξη, την εκμεταλλεύτριά τους, στην πάλη της ενάντια στο άλλο τμήμα της εργατιάς και μάλιστα σε μια πάλη μ' αυτό το τμήμα.

Φυσικά η αντίφαση μέσα στο προλεταριάτο εξελίσσεται σε κάθε χώρα διαφορετικά. Σε κάποιες χώρες το μέρος του προλεταριάτου που πάει με την αστική τάξη --έστω κατά τη διαμάχη με την αστική τάξη-- είναι μεγαλύτερο από ό,τι σε άλλες χώρες. Για παράδειγμα εκεί που --όπως στις ΗΠΑ-- μπορούν ν' αναπτυχθούν ανεμπόδιστα μεγάλες παραγωγικές δυάμεις, γιατί εδώ η αστική τάξη στους ανταγωνισμούς της πρέπει για μεγάλο χρονικό διάστημα ν' αυξάνει ολοένα το βιοτικό επίπεδο των μαζών. Ή σε χώρες που --όπως η Αγγλία ή άλλες αποικιοκρατικές χώρες-- χρειάζονται την εργατιά τους για να εκμεταλλεύονται τις αποικίες.
Μπέρτολτ Μπρεχτ, 1934 (;)
Από το Θέματα Παιδείας, τ. 49-50, Αφιέρωμα στον Μπέρτολτ Μπρεχτ.

Πηγή: Lenin reloaded