Σταθερά στη ρότα μας

Υπάρχουν στιγμές που την κατάσταση την περιγράφουν με απόλυτο τρόπο ορισμένες εκφράσεις της καθομιλουμένης, αλλά μια - κακώς εννοούμενη - ευπρέπεια στο γραπτό λόγο απαγορεύει να τυπωθούν αυτές οι λέξεις στο χαρτί.

Τέτοιες είναι οι σημερινές στιγμές, όπου η μία μετά την άλλη οι αργυρώνητες πένες στον αστικό Τύπο, μ' έναν καταπληκτικό συντονισμό, αντί για μελάνι, χύνουν μαύρο δάκρυ στο χαρτί «για τη σωτηρία της χώρας», ενώ αυτό που τους καίει είναι η σωτηρία του ταμείου του κάθε καπιταλιστή, συνολικά του ταμείου των καπιταλιστών, μέσα από τη γενικευμένη εφαρμογή εργασιακών σχέσεων που γυρνάνε την εργατική τάξη έναν αιώνα πίσω, τότε που τον εργάτη τον αγόραζαν ψαχουλεύοντας τα μπράτσα του, όπως μετράγανε τα μουλάρια στα δόντια.

***

Η αστική τάξη και οι χρυσοπληρωμένες πένες της πασχίζουν να κάνουν σύμμαχο στη δική τους αγωνία τους εργάτες.

Καμιά συμπάθεια για την αγωνία τους. Ολα αυτά τα λαμόγια έχουν κάψει κόσμο και κοσμάκη. Εχουν ρημάξει σπίτια. Εχουν κάνει ανθρώπους να ρωτάνε πρώτα την καρέκλα στο καφενείο πόσο κοστίζει για να κάτσουν και ύστερα την τιμή του καφέ.
Καμιά λύπηση. Οι καπιταλιστές ακόμα και τη στιγμή που στα λογιστικά φύλλα τους καταγράφουν ζημιές, δηλαδή γράφουν ότι έχουν λιγότερο κέρδος απ' ό,τι υπολόγιζαν, κερδισμένοι είναι. Ακόμα και τη στιγμή της απόλυτης καταστροφής τους, τότε που κηρύσσουν πτώχευση, ακόμα και τότε κερδισμένοι είναι (να μπορούσε κάθε θέση εργασίας να μιλήσει και να αποκαλύψει πόση υπεραξία παράχθηκε από την εργασία του κάθε εργάτη που πέρασε από κει...).
Η αγωνία στον αστικό Τύπο μην και τυχόν δεν εξασφαλιστεί η κοινοβουλευτική πλειοψηφία για να περάσουν τα μέτρα, δεν πρέπει να προκαλεί καμιά αγωνία στους εργάτες. Ας βουλιάξουν όλοι μαζί. Οι εργάτες μπορούν χωρίς αφεντικά.

***

Την ώρα που στον αστικό Τύπο έχει σημάνει συναγερμός μπροστά στην πιθανότητα ένα τμήμα της αστικής τάξης να πάθει ζημιά, στην άλλη όχθη, στον εργατικό τύπο, ειδικά στον «Ριζοσπάστη», κείμενα - διαμάντια καλούν τους εργάτες να μη «μασήσουν», να αποκτήσουν συνείδηση της δύναμής τους, να τα βάλουν με θεούς και δαίμονες και να γίνουν κυρίαρχοι της ζωής τους. Δεν είναι κείμενα γενικών διακηρύξεων του τύπου «ηρωικά και πένθιμα», αλλά κείμενα μελετημένα έτσι που βήμα το βήμα ο εργάτης να αναγνωρίζει σ' αυτά τον εαυτό του, συγκεκριμένα το κάθε βήμα που ήδη έχει κάνει, αλλά και τα επόμενα που πρέπει να κάνει.
Αυτό το «διά ταύτα» στα κείμενα του επαναστατικού Τύπου κάνει τη διαφορά με άλλα κείμενα φανταχτερά, που δήθεν καταγγέλλουν, που δήθεν αποκαλύπτουν, αλλά ποτέ δεν έχουν «διά ταύτα» το εργατικό συμφέρον. Είναι η διαφορά με εκείνα τα κείμενα που χτίζουν φήμη για το συντάκτη τους (ο μεγάλος, ο μπήξε, ο δείξε κ.ά.) αλλά ποτέ δεν λένε στην εργατική τάξη τι να κάνει και πάντα υπονομεύουν στη συνείδησή της τον πρωτοπόρο ρόλο που παίζει το Κόμμα της, το Κομμουνιστικό. Κείμενα που πάντα μένουν στο «θαυμάστε με που σας τα λέω καλά» (πόσους και πόσους τέτοιους δεν έχουμε δει να κοσμούν τις σελίδες του αστικού και οπορτουνιστικού Τύπου με διαβατήριο το πέρασμά τους από κάποια σελίδα του εργατικού Τύπου).
Οπως πάμπολλα και τα δείγματα των κειμένων που γεννήθηκαν μέσα στον εργατικό Τύπο, ειδικά μέσα από τις στήλες του «Ριζοσπάστη», κι όπου με λίγες λέξεις, λιτά, η εργατική τάξη αναγνώριζε και τι συμβαίνει και τι να κάνει: «Χωρίς εσένα γρανάζι δεν γυρνά» ή το «Γκρέμισε μνημόνια και αφεντικά».
Εχει τεράστια σημασία αυτή η λιτότητα στις λέξεις. Τόνοι μελάνι χύνονται καθημερινά στον αστικό Τύπο για να πειστεί η εργατική τάξη ότι δεν πρέπει να γκρεμίσει τα αφεντικά της, ότι αρκεί να εμπιστευτεί τη ζωή της σ' έναν καλύτερο διαχειριστή.
Κι αντίθετα: Ολο και πιο πυκνά στον εργατικό Τύπο, ειδικά στον «Ριζοσπάστη», «μινιμάρονται» οι φράσεις, πυκνώνει το μήνυμα: «Πάλη ενάντια στα μονοπώλια, ταξική συσπείρωση με το ΚΚΕ μπροστά, εργατική - λαϊκή εξουσία». Αυτό είναι το στίγμα, σ' αυτή τη ρότα κρίνονται όλα.
Ασχετο: Είναι η μοίρα των γελωτοποιών... Τους χρησιμοποιούν στην αυλή όσο τους χρειάζονται και μετά τους πετάνε σαν στημένες λεμονόκουπες. Καμιά λύπηση γι' αυτούς. Αναγκαίο, όμως, το συμπέρασμα: Οι γελωτοποιοί της αστικής τάξης ακόμα κι όταν εμφανίζονταν σαν εκφραστές των «από κάτω» δεν παύουν να εκφράζουν το συμφέρον της τάξης που έχουν επιλέξει να διασκεδάσουν. Οπερ: Αλλο το καλαμπούρι που διασκεδάζει τους αστούς, κι άλλο το χιούμορ - βέλος που οπλίζει τους εργάτες. Αλλες τάξεις, άλλοι πολιτισμοί (μια μεγάλη κουβέντα που όλο την αφήνουμε για το μέλλον, αλλά που μάλλον πρέπει να την ανοίξουμε επειγόντως, τώρα που η ταξική πάλη απαιτεί και η Τέχνη να πάρει θέση).

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
Θανάσης ΛΕΚΑΤΗΣ