Παρουσίαση του βιβλίου με τον ομώνυμο τίτλο, έκδοση της Νομαρχιακής Οργάνωσης Βιομηχανίας της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ, για τον 9μηνο ηρωικό αγώνα των εργατών της «Χαλυβουργίας Ελλάδας»
Το βιβλίο πρέπει να μελετηθεί προσεκτικά από όλους τους κομμουνιστές, τους πρωτοπόρους εργάτες και συνδικαλιστές. Να διακινηθεί πλατιά μέσα στους χώρους δουλειάς, να γίνει συζήτηση γύρω από το περιεχόμενό του μέσα από συσκέψεις, εκδηλώσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις κατά ΚΟΒ ή κατά κλάδο. Να δεθεί η συζήτηση με το πώς θα αξιοποιηθεί η πείρα, τα συμπεράσματα, για την οργάνωση της πάλης στον αντίστοιχο χώρο, κλάδο. Για να γίνει αυτό χρειάζεται να κατανοηθεί ότι το βιβλίο αποτελεί ακόμα ένα όπλο στην πάλη, για την ανασύνταξη του εργατικού κινήματος, για την ισχυροποίηση και την οικοδόμηση του ΚΚΕ μέσα σε κάθε εργοστάσιο και επιχείρηση. Βοηθάει τον καθένα να δει τις ευθύνες του, παραλείψεις και αδυναμίες της δικής του δουλειάς στο χώρο που δουλεύει.
Πλούσια πείρα από την οργάνωση του αγώνα Στο βιβλίο περιγράφεται αναλυτικά το χρονικό ενός μεγάλου και ηρωικού αγώνα, που άνοιξε δρόμους και αποτελεί μια μεγάλη θετική παρακαταθήκη συνολικά για το εργατικό κίνημα. Αναδεικνύεται πολύτιμη πείρα για τους επόμενους αγώνες. Το να γνωρίσει κάποιος πώς ξεκίνησε, οργανώθηκε, κλιμακώθηκε, το πώς άντεξε στις δυσκολίες, στις πιέσεις και το τι βγήκε από αυτόν τον αγώνα είναι χρήσιμο και σημαντικό, ιδιαίτερα αυτήν την περίοδο
Περιγράφει μέρα με τη μέρα, το πώς οργανώθηκε συλλογικά, από τους ίδιους τους χαλυβουργούς, από τις γυναίκες τους. Το πώς οι ίδιοι οι απεργοί, μέσα από τακτικές συνεδριάσεις του ΔΣ, από τακτές συνελεύσεις όλων των χαλυβουργών, από συσκέψεις απολυμένων, γυναικών, συζητούσαν συλλογικά όλα τα προβλήματα, την εξέλιξη του αγώνα τους, τις δυσκολίες που προέκυπταν από τη δράση του αντίπαλου, αποφάσιζαν όλοι μαζί το κάθε βήμα του αγώνα τους.
Περιγράφει βήμα το βήμα την κλιμάκωσή του, το πώς σχεδιασμένα αξιοποιήθηκαν σταδιακά οι διάφορες εφεδρείες χωρίς βιασύνες και σπατάλη δυνάμεων. Το πώς προσπάθησαν να εξασφαλίσουν συμμαχίες και από δυνάμεις που δε συμφωνούσαν απόλυτα με αυτόν τον αγώνα, χωρίς όμως να χαλαρώνουν το μέτωπο ενάντιά τους, ή να κάνουν πίσω στους στόχους τους.
Περιγράφει το μεγάλο πλούτο μορφών που χρησιμοποίησαν.
Συγκεντρώσεις και συλλαλητήρια στην Ελευσίνα, στην Αθήνα, στην Κηφισιά, στο Βόλο, σε δεκάδες πόλεις και γειτονιές. Συναυλίες, πολιτιστικές εκδηλώσεις και θεατρικά στο χώρο της «Χαλυβουργίας», εκδηλώσεις για τις γυναίκες, για τα παιδιά, παρουσιάσεις βιβλίων, γιορτές τα Χριστούγεννα, την Πρωτοχρονιά, το Πάσχα και άλλα.
Περιγράφει παραστατικά το πώς κάλεσαν την εργατική τάξη για συμπαράσταση και πώς οργανώθηκε ένα πρωτόγνωρο κίνημα αλληλεγγύης και στήριξης της απεργίας. Το πώς συνέβαλαν να αναδειχθεί η ουσία της εργατικής αλληλεγγύης, «να γίνει όλη η Ελλάδα μια Χαλυβουργία», η διαφορά της από τις φιέστες φιλανθρωπίας και υποκρισίας που διοργανώνουν διάφορες οργανώσεις των αστών, κρατικοί φορείς, ΜΚΟ και άλλες. Το πώς μέσα από τις εισηγήσεις τους στις συνελεύσεις, από τις προκηρύξεις τους εξήγησαν απλά και κατανοητά ότι ο αγώνας τους αφορά όλη την εργατική τάξη, γιατί «η νίκη των χαλυβουργών θα είναι νίκη όλων των εργατών». Το πώς προσπάθησαν, μέσα από περιοδείες, εξορμήσεις να μεταφέρουν τη σπίθα του αγώνα τους και σε άλλους χώρους στον κλάδο του Μετάλλου και αλλού, σε όλα τα μέρη της Ελλάδας.
Περιγράφει το πώς οι απεργοί παρακολουθούσαν από κοντά τη δράση της εργοδοσίας, της κυβέρνησης, τις παρεμβάσεις των άλλων δυνάμεων, των ΜΜΕ. Το πώς αντιμετώπισαν με επιτυχία την προπαγάνδα του αντίπαλου. Οτι δεν άφησαν τίποτα που έβλαπτε τον αγώνα τους χωρίς να το απαντήσουν, καμιά προβοκάτσια να μην καταγγείλουν.
Περιγράφει το πώς μέσα από την πείρα τους κατανόησαν τη μεγάλη σημασία που έχει για τον αγώνα τους το ζήτημα της περιφρούρησης, της επαγρύπνησης. Το πώς άρχισαν σιγά - σιγά να κατανοούν το ρόλο της κάθε πολιτικής δύναμης, να μην παρασύρονται από λόγια και διακηρύξεις, αλλά να μετράνε τον καθένα με τα έργα και τη στάση του.
Αναδεικνύει την τεράστια δύναμη του οργανωμένου αγώνα, τη δύναμη που έχει ο εργάτης όταν αποφασίσει να παλέψει, να ξεπεράσει φοβίες και αναστολές. Την πρωτοβουλία που μπορεί να αναπτύξει, να διαμορφώσει ο ίδιος επιχειρήματα, συνθήματα, να χρησιμοποιήσει νέες μορφές. Αναδεικνύει τα χαρακτηριστικά των εργατών, τις αρετές τους και τις αδυναμίες τους. Το πώς εργάτες που μέχρι χτες δεν ήταν δραστήριοι στην πολιτική αρχίζουν σιγά - σιγά να ενδιαφέρονται γι' αυτήν, να συζητάνε, να παρακολουθούν τις θέσεις των κομμάτων, να παίρνουν θέση, να κατανοούν τη δύναμή τους, ότι ο εργοδότης είναι εχθρός τους.
Ολα αυτά και πολλά άλλα που παρουσιάζονται στο βιβλίο είναι χρήσιμα για το κάθε σωματείο, τον κάθε κομμουνιστή και συνδικαλιστή, για τον καθένα που θέλει να παλέψει. Βοηθούν να αποκτήσουμε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην εργατική τάξη, να μην απελπιζόμαστε μπροστά στις δυσκολίες, να δουλεύουμε με επιμονή και υπομονή, να μη βιαζόμαστε, όταν τα αποτελέσματα δεν έρχονται γρήγορα.
Η συμβολή και ο αναντικατάστατος ρόλος του ΚΚΕ Στο βιβλίο αναδεικνύεται παραστατικά ο αναντικατάστατος ρόλος του ΚΚΕ, ότι χωρίς το ΚΚΕ αυτός ο αγώνας δε θα μπορούσε να αντιμετωπίσει όλες τις δυσκολίες, ούτε να πάρει τα χαρακτηριστικά που πήρε. Περιγράφεται το πώς το ΚΚΕ εμπιστεύτηκε τους απεργούς, τους βοήθησε να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους, να οργανώσουν τον αγώνα τους, να παίρνουν κάθε φορά τα απαραίτητα μέτρα για να προχωράνε οι αποφάσεις τους. Το πώς τους βοήθησε να κατανοήσουν την ανάγκη περιφρούρησης του αγώνα στους, να αποκτήσουν την ικανότητα να διακρίνουν τους εχθρούς από τους φίλους. Το πώς μπήκε μπροστά μαζί με το ΠΑΜΕ και συνέβαλε στην οργάνωση της αλληλεγγύης και συμπαράστασης από όλα τα μέρη του κόσμου, οι πρωτοβουλίες που πήρε το ίδιο, ώστε να κάνει τον αγώνα των χαλυβουργών υπόθεση των υπόλοιπων εργαζομένων.
Το πώς το ΚΚΕ εμπιστεύτηκε το ΔΣ και τους απεργούς χαλυβουργούς, τους έλεγε ανοιχτά και τίμια τις απόψεις του, τις ενστάσεις του, τις ανησυχίες και διαφωνίες του για ορισμένα ζητήματα που προέκυπταν στην πορεία του αγώνα τους. Από την άλλη, το πώς οι εργάτες για διάφορα ζητήματα που στην αρχή είχαν επιφυλάξεις, μέσα από την ίδια τους την πείρα, κατάλαβαν ότι το ΚΚΕ είχε δίκιο, το εμπιστεύθηκαν πιο πολύ, το πώς αναπτύχθηκε βήμα το βήμα αυτή η σχέση.
Μέσα από την περιγραφή του αγώνα αναδεικνύεται γιατί δεν φτάνει μόνο η αγωνιστική διάθεση, ο ηρωισμός των απεργών για να πετύχει ένας αγώνας. Χρειάζεται ταξικός προσανατολισμός, πείρα και ικανότητα για να αντιμετωπίσει τον αντίπαλο και τους μηχανισμούς του, τις μηχανορραφίες του, που για όλα αυτά η πείρα και η ικανότητα του ΚΚΕ είναι αναντικατάστατη. Γι' αυτό και ο αντίπαλος, από την πρώτη στιγμή, προσπαθούσε συνεχώς να χτυπήσει το ΚΚΕ και το ΠΑΜΕ, να στρέψει τους απεργούς ενάντιά τους χωρίς να τα καταφέρει.
Στο καμίνι του αγώνα ατσαλώνεται η ταξική συνείδηση Μέσα από την περιγραφή της πορείας του αγώνα και των δυσκολιών του, αναδεικνύεται και ένα άλλο σημαντικό ζήτημα: Το πόσο δύσκολη είναι η διαμόρφωση ταξικής πολιτικής συνείδησης. Οτι δε διαμορφώνεται αυτόματα από τη συμμετοχή κάποιου στον αγώνα, ούτε μια και έξω και ευθύγραμμα. Είναι και αυτή μια μακρόχρονη, επίπονη, σύνθετη και δύσκολη διαδικασία. Εργάτες που στην αρχή μπήκαν με ενθουσιασμό και με πίστη στη νίκη, στην πορεία άρχισαν να έχουν αμφιβολίες, ταλαντεύτηκαν και στη συνέχεια ξαναμπήκαν μπροστά. Εργάτες, που, σε κάποια φάση, ταλαντεύτηκαν πήγαν με το μηχανισμό της εργοδοσίας, ξαναήρθαν με τους απεργούς και έδωσαν ηρωικά τη μάχη μέχρι τέλος. Εργάτες που ήσαν πρωτοπόροι μπήκαν την τελευταία βδομάδα για δουλειά, πριν αποφασιστεί η λήξη της απεργίας. Εργάτες που ήσαν συντηρητικοί πριν από την απεργία, που δεν είχαν ποτέ σχέση με το ΚΚΕ, το εμπιστεύτηκαν, έγιναν υποστηρικτές του. Εργάτες που ψήφισαν το Μάη το ΚΚΕ, δεν το ψήφισαν τον Ιούνη παρ' όλο που το ΚΚΕ ήταν το μόνο κόμμα που παρέμενε αταλάντευτα στο πλευρό τους, ενώ όλες οι άλλες δυνάμεις δεν έκαναν τίποτα παρά κοίταζαν πώς θα μαζέψουν κουκιά μπροστά στις εκλογές.
Η σημασία του συσχετισμού δύναμης και η ανάγκη αλλαγής του
Μέσα και από τον ηρωικό αγώνα των χαλυβουργών αναδεικνύεται πιο ανάγλυφα το τι τροχοπέδη αποτελεί ο αρνητικός συσχετισμός δυνάμεων, η επιτακτική ανάγκη αλλαγής του στο εργατικό κίνημα, η απαλλαγή των εργατών από τους εργατοπατέρες, από τους υποστηρικτές της ΕΕ. Μέσα από τη μελέτη του αγώνα, ο κάθε εργάτης μπορεί να καταλάβει πώς θα ήταν η εξέλιξη του αγώνα των χαλυβουργών, αν στην Ομοσπονδία Μέταλλου ήσαν άλλοι συσχετισμοί, αν η πλειοψηφία του ΔΣ ήταν με τους απεργούς και δεν τους κατηγορούσε «ότι κάνουν τυφλή σύγκρουση». Αλλιώς θα ήταν τα πράγματα, αν στο εργοστάσιο της «Χαλυβουργίας» στο Βόλο το σωματείο δεν ήταν εργοδοτικό. Αλλιώς θα ήταν τα πράγματα, αν στις άλλες χαλυβουργίες, του Αγγελόπουλου, του Στασινόπουλου πλειοψηφούσαν οι ταξικές δυνάμεις και ένωναν τις δυνάμεις τους με αυτές των απεργών χαλυβουργών. Αλλιώς θα ήταν τα πράγματα, αν το Εργατικό Κέντρο Ελευσίνας ήταν στα χέρια των ταξικών δυνάμωναν και οργάνωναν τον αγώνα σε όλες τις βιομηχανίες στην περιοχή του Θριάσιου. Αν γενικότερα οι εργάτες δεν είχαν ως εκπροσώπους τους συνδικαλιστές τύπου «Παναγόπουλου και Φωτόπουλου» που δεν έκαναν τίποτα ουσιαστικό στους εννιά μήνες απεργίας. Ο καθένας μπορεί να σκεφτεί ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα όχι μόνο για τους εργάτες της «Χαλυβουργίας» αλλά και γενικότερα στον κλάδο του Μετάλλου, αν και αυτοί έμπαιναν στον αγώνα, αν η σπίθα μεταφερόταν και αλλού.
Η ζωντανή απάντηση στην αναποτελεσματικότητα και τη μοιρολατρία Το χρονικό της απεργίας αποτελεί τη ζωντανή απάντηση στη θεωρία της αναποτελεσματικότητας, στο κλίμα μοιρολατρίας και του φόβου, που σκόπιμα καλλιεργείται από εργοδοσία, κυβέρνηση, εργοδοτικό συνδικαλισμό και δυνάμεις που στηρίζουν την ΕΕ. Αποτελεί το ζωντανό παράδειγμα ότι αυτά μπορούν να αντιμετωπιστούν, να νικηθούν όπως το πέτυχαν στην πράξη οι ηρωικοί χαλυβουργοί. Οτι οι σημερινοί φοβισμένοι δε θα είναι για πάντα φοβισμένοι.
Γι' αυτό, ο αντίπαλος, αφού δεν μπόρεσε να αποτρέψει αυτόν τον αγώνα, να τον ενσωματώσει και να τον εκφυλίσει, τώρα ξέρει «ότι τίποτα δεν είναι όπως παλιά», γι' αυτό στην πρόσφατη απεργία του Μετάλλου ξανάφερε από τα χαράματα τις κλούβες των ΜΑΤ στην πύλη της «Χαλυβουργίας». Προσπαθεί να τον υποβαθμίσει, να τον απαξιώσει, πότε ρωτώντας «και τι πέτυχαν οι χαλυβουργοί;» και πότε λέγοντας ανοιχτά, όπως αρθρογράφοι της Αυγής, «ότι οι χαλυβουργοί ηττήθηκαν γιατί οι γενικότεροι συσχετισμοί ήταν αρνητικοί». Κρύβουν, όμως, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει συμβολή στο να υπάρχουν αυτοί οι αρνητικοί συσχετισμοί, χρόνια πήγαινε και πάει χέρι - χέρι με τους εργατοπατέρες της ΓΣΕΕ και άλλων εργοδοτικών οργανώσεων. Κρύβουν ότι στην απεργία των χαλυβουργών στάθηκαν ουσιαστικά απέναντί της, όπως ο εκπρόσωπός τους στο Εργατικό Κέντρο του Βόλου που δε στήριξε την απόφαση για απεργία, αλλά και με τη στάση τους απέναντι στην απόφαση της αστικής Δικαιοσύνης που έβγαλε την απεργία παράνομη, λέγοντας πως «οι νόμοι πρέπει να τηρούνται». Λέγοντας ότι οι χαλυβουργοί ηττήθηκαν καλλιεργούν την ηττοπάθεια, την αναποτελεσματικότητα, κρύβουν το συμβιβασμό τους. Κρύβουν ότι οι αρνητικοί συσχετισμοί δεν αλλάζουν μέσα από κοινοβουλευτικές αυταπάτες, αλλά μέσα από σκληρούς ταξικούς αγώνες όπως των χαλυβουργών.
Οι χαλυβουργοί είναι νικητές Στο βιβλίο τεκμηριώνεται γιατί οι χαλυβουργοί είναι νικητές, παρ' όλο που δεν μπόρεσαν να ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματά τους. Η προσφορά τους στο εργατικό κίνημα ήταν τεράστια και αυτό το γνωρίζει καλύτερα ο αντίπαλος, γι' αυτό χτύπησε και συνεχίζει να χτυπάει με μίσος αυτόν τον αγώνα. Καθυστέρησαν την εφαρμογή πολλών μέτρων στα εργοστάσια της περιοχής, αφού οι εργοδότες τα πάγωσαν στα συρτάρια τους φοβούμενοι αγωνιστικές αντιδράσεις και στις δικές τους επιχειρήσεις. Κράτησε για ένα χρόνο περίπου τη σπίθα του αγώνα αναμμένη. Αποτέλεσε αγκάθι για τρεις διαφορετικές κυβερνήσεις, ανάχωμα για να μην πάρουν ακόμα πιο σκληρά, αντεργατικά μέτρα. Βοήθησε στο να ανοίξει συζήτηση σε εκατοντάδες χώρους δουλειάς, να αναδειχτεί η δύναμη των εργατών, της εργατικής αλληλεγγύης, ο ρόλος του εργοδοτικού κυβερνητικού συνδικαλισμού, να αποκαλυφθεί πιο φανερά το αποκρουστικό πρόσωπο της εργοδοσίας, η σύνδεσή της με το κράτος, τους κατασταλτικούς μηχανισμούς. Λειτούργησε διαπαιδαγωγητικά για χιλιάδες εργαζόμενους, νέους, άσχετα αν ακόμα αυτό δεν εκφράστηκε στο να υπάρξουν και άλλες χαλυβουργίες. Ανοιξε νέους δρόμους και ανέδειξε πλούσια πείρα χρήσιμη για τους κατοπινούς αγώνες, στη γενικότερη ταξική αναμέτρηση που θα γίνει πιο σκληρή. Γι' αυτό ο αντίπαλος την πολεμάει με μίσος, γιατί γνωρίζει πως τίποτα δεν πάει χαμένο.
Στον ταξικό πόλεμο, όμως, κάθε επιμέρους μάχη πρέπει να κρίνεται όχι μόνο στο αν υλοποιήθηκαν ή δεν υλοποιήθηκαν όλα τα συγκεκριμένα αιτήματά της, αλλά και στο τι πρόσφερε και πρόσθεσε στη γενικότερη ταξική αναμέτρηση ανάμεσα στην εργατική και την αστική τάξη. Στην Ιστορία του εργατικού κινήματος της χώρας μας και διεθνώς, υπήρξαν αγώνες ορόσημα με τεράστια θετική συνεισφορά στην ανάπτυξη της ταξικής πάλης, έγιναν σημείο αναφοράς χωρίς να έχουν μπορέσει τη χρονική περίοδο που έγιναν να εξασφαλίσουν λύση στα αιτήματά τους. Κανένας, όμως, δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι αγώνες αυτοί πήγαν χαμένοι ή ότι δεν έπρεπε να γίνουν. Το οχτάωρο, η ασφάλιση, η σύνταξη δεν κατακτήθηκαν μετά από έναν αγώνα, μετά από μια απεργία, αντίθετα κατακτήθηκαν μέσα από πολλούς, πολύχρονους και αιματηρούς αγώνες. Τέτοιος ήταν και ο αγώνας των χαλυβουργών, και μάλιστα μέσα σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης, γι' αυτό ο αντίπαλος θέλει να τον υποβαθμίσει. Τίποτα δεν πέτυχε η εργατική τάξη χωρίς θυσίες και όσοι προσπαθούν να την πείσουν ότι χωρίς θυσίες, χωρίς απεργίες, με «απογευματινές και βραδινές συγκεντρώσεις στις πλατείες, με λευκές απεργίες» μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματά της και να ικανοποιηθούν οι ανάγκες της, όπως προσπαθούν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, συνειδητά ή ασυνείδητα δουλεύουν για να παραμείνει πάντα υποδουλωμένη στην αστική τάξη.
Πολύτιμο βοήθημα για την καθημερινή δράση
Από τη μελέτη του βιβλίου μπορεί ο καθένας μας να βοηθηθεί για να ξεπεράσει δυσκολίες, ανεπάρκειες, αδυναμίες και παραλείψεις στην προσπάθεια ανασύνταξης του εργατικού κινήματος. Μπορεί να λειτουργήσει ως «οδηγός χρήσης».
Αναδεικνύεται πλούσια πείρα για την ευθύνη και το ρόλο του ΔΣ του σωματείου. Στο πώς πρέπει να δουλεύει ένα ΔΣ, στο πώς πρέπει να οργανώνει τους εργάτες στον κλάδο του, στο χώρο του, να τους αναθέτει καθήκοντα, να τους εμπιστεύεται, να συζητάει μαζί τους. Στο πώς πρέπει οι εργάτες να συζητάνε και να αποφασίζουν συλλογικά την οργάνωση της πάλης τους. Στο πώς ένας χώρος δουλειάς που μπαίνει στον αγώνα θα παίρνει πρωτοβουλίες, ώστε να το κάνει υπόθεση όλου του κλάδου, όλων των εργαζομένων. Στο πώς πρέπει να δουλεύουμε, ώστε η ταξική γραμμή πάλης να συσπειρώνει ευρύτερες δυνάμεις που μπορεί ακόμα να μη συμφωνούν σε όλα και να πείθονται στη συνέχεια από την ίδια τους την πείρα. Στο πώς πρέπει να γίνεται η αντιπαράθεση με την εργοδοσία, τις άλλες δυνάμεις, ανοιχτά μέσα στις συνελεύσεις, στις συσκέψεις. Στο πώς πρέπει να αναπτύσσει την προπαγάνδα του.
Αναδεικνύεται πλούσια πείρα σε σχέση με τη σημασία που έχουν οι ίδιες οι διαθέσεις των εργαζομένων, ότι χωρίς αυτές πραγματικά αγώνες δεν μπορούν να γίνουν, ότι οι αγώνες δε γίνονται επειδή το θέλει η πρωτοπορία. Οτι εκεί που τίποτα δεν προμηνύει τώρα ένα μεγάλο αγώνα, μπορεί αύριο ένα γεγονός να δημιουργήσει αγωνιστικές διαθέσεις που δεν μπορούμε από πριν να προβλέψουμε. Επιβεβαιώνεται η μεγάλη αξία που έχει να παρακολουθούμε από κοντά τις διαθέσεις, να παρεμβαίνουμε, να τις ενισχύουμε και να τους δίνουμε τη δυνατότητα να εκφραστούν αγωνιστικά και σε σωστή κατεύθυνση.
Ολα αυτά επιβεβαιώνουν την ανάγκη να διαδοθεί και να μελετηθεί το βιβλίο, ότι αποτελεί όπλο στην προσπάθεια που κάνουμε να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες του αγώνα. Η πείρα από τη μέχρι τώρα προσπάθεια διάδοσής του στους χώρους δουλειάς είναι θετική, υπάρχει από τους εργάτες ενδιαφέρον, γίνεται ουσιαστική συζήτηση.Ριζοσπάστης
Το βιβλίο πρέπει να μελετηθεί προσεκτικά από όλους τους κομμουνιστές, τους πρωτοπόρους εργάτες και συνδικαλιστές. Να διακινηθεί πλατιά μέσα στους χώρους δουλειάς, να γίνει συζήτηση γύρω από το περιεχόμενό του μέσα από συσκέψεις, εκδηλώσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις κατά ΚΟΒ ή κατά κλάδο. Να δεθεί η συζήτηση με το πώς θα αξιοποιηθεί η πείρα, τα συμπεράσματα, για την οργάνωση της πάλης στον αντίστοιχο χώρο, κλάδο. Για να γίνει αυτό χρειάζεται να κατανοηθεί ότι το βιβλίο αποτελεί ακόμα ένα όπλο στην πάλη, για την ανασύνταξη του εργατικού κινήματος, για την ισχυροποίηση και την οικοδόμηση του ΚΚΕ μέσα σε κάθε εργοστάσιο και επιχείρηση. Βοηθάει τον καθένα να δει τις ευθύνες του, παραλείψεις και αδυναμίες της δικής του δουλειάς στο χώρο που δουλεύει.
Πλούσια πείρα από την οργάνωση του αγώνα Στο βιβλίο περιγράφεται αναλυτικά το χρονικό ενός μεγάλου και ηρωικού αγώνα, που άνοιξε δρόμους και αποτελεί μια μεγάλη θετική παρακαταθήκη συνολικά για το εργατικό κίνημα. Αναδεικνύεται πολύτιμη πείρα για τους επόμενους αγώνες. Το να γνωρίσει κάποιος πώς ξεκίνησε, οργανώθηκε, κλιμακώθηκε, το πώς άντεξε στις δυσκολίες, στις πιέσεις και το τι βγήκε από αυτόν τον αγώνα είναι χρήσιμο και σημαντικό, ιδιαίτερα αυτήν την περίοδο
Περιγράφει μέρα με τη μέρα, το πώς οργανώθηκε συλλογικά, από τους ίδιους τους χαλυβουργούς, από τις γυναίκες τους. Το πώς οι ίδιοι οι απεργοί, μέσα από τακτικές συνεδριάσεις του ΔΣ, από τακτές συνελεύσεις όλων των χαλυβουργών, από συσκέψεις απολυμένων, γυναικών, συζητούσαν συλλογικά όλα τα προβλήματα, την εξέλιξη του αγώνα τους, τις δυσκολίες που προέκυπταν από τη δράση του αντίπαλου, αποφάσιζαν όλοι μαζί το κάθε βήμα του αγώνα τους.
Περιγράφει βήμα το βήμα την κλιμάκωσή του, το πώς σχεδιασμένα αξιοποιήθηκαν σταδιακά οι διάφορες εφεδρείες χωρίς βιασύνες και σπατάλη δυνάμεων. Το πώς προσπάθησαν να εξασφαλίσουν συμμαχίες και από δυνάμεις που δε συμφωνούσαν απόλυτα με αυτόν τον αγώνα, χωρίς όμως να χαλαρώνουν το μέτωπο ενάντιά τους, ή να κάνουν πίσω στους στόχους τους.
Περιγράφει το μεγάλο πλούτο μορφών που χρησιμοποίησαν.
Συγκεντρώσεις και συλλαλητήρια στην Ελευσίνα, στην Αθήνα, στην Κηφισιά, στο Βόλο, σε δεκάδες πόλεις και γειτονιές. Συναυλίες, πολιτιστικές εκδηλώσεις και θεατρικά στο χώρο της «Χαλυβουργίας», εκδηλώσεις για τις γυναίκες, για τα παιδιά, παρουσιάσεις βιβλίων, γιορτές τα Χριστούγεννα, την Πρωτοχρονιά, το Πάσχα και άλλα.
Περιγράφει παραστατικά το πώς κάλεσαν την εργατική τάξη για συμπαράσταση και πώς οργανώθηκε ένα πρωτόγνωρο κίνημα αλληλεγγύης και στήριξης της απεργίας. Το πώς συνέβαλαν να αναδειχθεί η ουσία της εργατικής αλληλεγγύης, «να γίνει όλη η Ελλάδα μια Χαλυβουργία», η διαφορά της από τις φιέστες φιλανθρωπίας και υποκρισίας που διοργανώνουν διάφορες οργανώσεις των αστών, κρατικοί φορείς, ΜΚΟ και άλλες. Το πώς μέσα από τις εισηγήσεις τους στις συνελεύσεις, από τις προκηρύξεις τους εξήγησαν απλά και κατανοητά ότι ο αγώνας τους αφορά όλη την εργατική τάξη, γιατί «η νίκη των χαλυβουργών θα είναι νίκη όλων των εργατών». Το πώς προσπάθησαν, μέσα από περιοδείες, εξορμήσεις να μεταφέρουν τη σπίθα του αγώνα τους και σε άλλους χώρους στον κλάδο του Μετάλλου και αλλού, σε όλα τα μέρη της Ελλάδας.
Περιγράφει το πώς οι απεργοί παρακολουθούσαν από κοντά τη δράση της εργοδοσίας, της κυβέρνησης, τις παρεμβάσεις των άλλων δυνάμεων, των ΜΜΕ. Το πώς αντιμετώπισαν με επιτυχία την προπαγάνδα του αντίπαλου. Οτι δεν άφησαν τίποτα που έβλαπτε τον αγώνα τους χωρίς να το απαντήσουν, καμιά προβοκάτσια να μην καταγγείλουν.
Περιγράφει το πώς μέσα από την πείρα τους κατανόησαν τη μεγάλη σημασία που έχει για τον αγώνα τους το ζήτημα της περιφρούρησης, της επαγρύπνησης. Το πώς άρχισαν σιγά - σιγά να κατανοούν το ρόλο της κάθε πολιτικής δύναμης, να μην παρασύρονται από λόγια και διακηρύξεις, αλλά να μετράνε τον καθένα με τα έργα και τη στάση του.
Αναδεικνύει την τεράστια δύναμη του οργανωμένου αγώνα, τη δύναμη που έχει ο εργάτης όταν αποφασίσει να παλέψει, να ξεπεράσει φοβίες και αναστολές. Την πρωτοβουλία που μπορεί να αναπτύξει, να διαμορφώσει ο ίδιος επιχειρήματα, συνθήματα, να χρησιμοποιήσει νέες μορφές. Αναδεικνύει τα χαρακτηριστικά των εργατών, τις αρετές τους και τις αδυναμίες τους. Το πώς εργάτες που μέχρι χτες δεν ήταν δραστήριοι στην πολιτική αρχίζουν σιγά - σιγά να ενδιαφέρονται γι' αυτήν, να συζητάνε, να παρακολουθούν τις θέσεις των κομμάτων, να παίρνουν θέση, να κατανοούν τη δύναμή τους, ότι ο εργοδότης είναι εχθρός τους.
Ολα αυτά και πολλά άλλα που παρουσιάζονται στο βιβλίο είναι χρήσιμα για το κάθε σωματείο, τον κάθε κομμουνιστή και συνδικαλιστή, για τον καθένα που θέλει να παλέψει. Βοηθούν να αποκτήσουμε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην εργατική τάξη, να μην απελπιζόμαστε μπροστά στις δυσκολίες, να δουλεύουμε με επιμονή και υπομονή, να μη βιαζόμαστε, όταν τα αποτελέσματα δεν έρχονται γρήγορα.
Η συμβολή και ο αναντικατάστατος ρόλος του ΚΚΕ Στο βιβλίο αναδεικνύεται παραστατικά ο αναντικατάστατος ρόλος του ΚΚΕ, ότι χωρίς το ΚΚΕ αυτός ο αγώνας δε θα μπορούσε να αντιμετωπίσει όλες τις δυσκολίες, ούτε να πάρει τα χαρακτηριστικά που πήρε. Περιγράφεται το πώς το ΚΚΕ εμπιστεύτηκε τους απεργούς, τους βοήθησε να πάρουν την υπόθεση στα χέρια τους, να οργανώσουν τον αγώνα τους, να παίρνουν κάθε φορά τα απαραίτητα μέτρα για να προχωράνε οι αποφάσεις τους. Το πώς τους βοήθησε να κατανοήσουν την ανάγκη περιφρούρησης του αγώνα στους, να αποκτήσουν την ικανότητα να διακρίνουν τους εχθρούς από τους φίλους. Το πώς μπήκε μπροστά μαζί με το ΠΑΜΕ και συνέβαλε στην οργάνωση της αλληλεγγύης και συμπαράστασης από όλα τα μέρη του κόσμου, οι πρωτοβουλίες που πήρε το ίδιο, ώστε να κάνει τον αγώνα των χαλυβουργών υπόθεση των υπόλοιπων εργαζομένων.
Το πώς το ΚΚΕ εμπιστεύτηκε το ΔΣ και τους απεργούς χαλυβουργούς, τους έλεγε ανοιχτά και τίμια τις απόψεις του, τις ενστάσεις του, τις ανησυχίες και διαφωνίες του για ορισμένα ζητήματα που προέκυπταν στην πορεία του αγώνα τους. Από την άλλη, το πώς οι εργάτες για διάφορα ζητήματα που στην αρχή είχαν επιφυλάξεις, μέσα από την ίδια τους την πείρα, κατάλαβαν ότι το ΚΚΕ είχε δίκιο, το εμπιστεύθηκαν πιο πολύ, το πώς αναπτύχθηκε βήμα το βήμα αυτή η σχέση.
Μέσα από την περιγραφή του αγώνα αναδεικνύεται γιατί δεν φτάνει μόνο η αγωνιστική διάθεση, ο ηρωισμός των απεργών για να πετύχει ένας αγώνας. Χρειάζεται ταξικός προσανατολισμός, πείρα και ικανότητα για να αντιμετωπίσει τον αντίπαλο και τους μηχανισμούς του, τις μηχανορραφίες του, που για όλα αυτά η πείρα και η ικανότητα του ΚΚΕ είναι αναντικατάστατη. Γι' αυτό και ο αντίπαλος, από την πρώτη στιγμή, προσπαθούσε συνεχώς να χτυπήσει το ΚΚΕ και το ΠΑΜΕ, να στρέψει τους απεργούς ενάντιά τους χωρίς να τα καταφέρει.
Στο καμίνι του αγώνα ατσαλώνεται η ταξική συνείδηση Μέσα από την περιγραφή της πορείας του αγώνα και των δυσκολιών του, αναδεικνύεται και ένα άλλο σημαντικό ζήτημα: Το πόσο δύσκολη είναι η διαμόρφωση ταξικής πολιτικής συνείδησης. Οτι δε διαμορφώνεται αυτόματα από τη συμμετοχή κάποιου στον αγώνα, ούτε μια και έξω και ευθύγραμμα. Είναι και αυτή μια μακρόχρονη, επίπονη, σύνθετη και δύσκολη διαδικασία. Εργάτες που στην αρχή μπήκαν με ενθουσιασμό και με πίστη στη νίκη, στην πορεία άρχισαν να έχουν αμφιβολίες, ταλαντεύτηκαν και στη συνέχεια ξαναμπήκαν μπροστά. Εργάτες, που, σε κάποια φάση, ταλαντεύτηκαν πήγαν με το μηχανισμό της εργοδοσίας, ξαναήρθαν με τους απεργούς και έδωσαν ηρωικά τη μάχη μέχρι τέλος. Εργάτες που ήσαν πρωτοπόροι μπήκαν την τελευταία βδομάδα για δουλειά, πριν αποφασιστεί η λήξη της απεργίας. Εργάτες που ήσαν συντηρητικοί πριν από την απεργία, που δεν είχαν ποτέ σχέση με το ΚΚΕ, το εμπιστεύτηκαν, έγιναν υποστηρικτές του. Εργάτες που ψήφισαν το Μάη το ΚΚΕ, δεν το ψήφισαν τον Ιούνη παρ' όλο που το ΚΚΕ ήταν το μόνο κόμμα που παρέμενε αταλάντευτα στο πλευρό τους, ενώ όλες οι άλλες δυνάμεις δεν έκαναν τίποτα παρά κοίταζαν πώς θα μαζέψουν κουκιά μπροστά στις εκλογές.
Η σημασία του συσχετισμού δύναμης και η ανάγκη αλλαγής του
Μέσα και από τον ηρωικό αγώνα των χαλυβουργών αναδεικνύεται πιο ανάγλυφα το τι τροχοπέδη αποτελεί ο αρνητικός συσχετισμός δυνάμεων, η επιτακτική ανάγκη αλλαγής του στο εργατικό κίνημα, η απαλλαγή των εργατών από τους εργατοπατέρες, από τους υποστηρικτές της ΕΕ. Μέσα από τη μελέτη του αγώνα, ο κάθε εργάτης μπορεί να καταλάβει πώς θα ήταν η εξέλιξη του αγώνα των χαλυβουργών, αν στην Ομοσπονδία Μέταλλου ήσαν άλλοι συσχετισμοί, αν η πλειοψηφία του ΔΣ ήταν με τους απεργούς και δεν τους κατηγορούσε «ότι κάνουν τυφλή σύγκρουση». Αλλιώς θα ήταν τα πράγματα, αν στο εργοστάσιο της «Χαλυβουργίας» στο Βόλο το σωματείο δεν ήταν εργοδοτικό. Αλλιώς θα ήταν τα πράγματα, αν στις άλλες χαλυβουργίες, του Αγγελόπουλου, του Στασινόπουλου πλειοψηφούσαν οι ταξικές δυνάμεις και ένωναν τις δυνάμεις τους με αυτές των απεργών χαλυβουργών. Αλλιώς θα ήταν τα πράγματα, αν το Εργατικό Κέντρο Ελευσίνας ήταν στα χέρια των ταξικών δυνάμωναν και οργάνωναν τον αγώνα σε όλες τις βιομηχανίες στην περιοχή του Θριάσιου. Αν γενικότερα οι εργάτες δεν είχαν ως εκπροσώπους τους συνδικαλιστές τύπου «Παναγόπουλου και Φωτόπουλου» που δεν έκαναν τίποτα ουσιαστικό στους εννιά μήνες απεργίας. Ο καθένας μπορεί να σκεφτεί ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα όχι μόνο για τους εργάτες της «Χαλυβουργίας» αλλά και γενικότερα στον κλάδο του Μετάλλου, αν και αυτοί έμπαιναν στον αγώνα, αν η σπίθα μεταφερόταν και αλλού.
Η ζωντανή απάντηση στην αναποτελεσματικότητα και τη μοιρολατρία Το χρονικό της απεργίας αποτελεί τη ζωντανή απάντηση στη θεωρία της αναποτελεσματικότητας, στο κλίμα μοιρολατρίας και του φόβου, που σκόπιμα καλλιεργείται από εργοδοσία, κυβέρνηση, εργοδοτικό συνδικαλισμό και δυνάμεις που στηρίζουν την ΕΕ. Αποτελεί το ζωντανό παράδειγμα ότι αυτά μπορούν να αντιμετωπιστούν, να νικηθούν όπως το πέτυχαν στην πράξη οι ηρωικοί χαλυβουργοί. Οτι οι σημερινοί φοβισμένοι δε θα είναι για πάντα φοβισμένοι.
Γι' αυτό, ο αντίπαλος, αφού δεν μπόρεσε να αποτρέψει αυτόν τον αγώνα, να τον ενσωματώσει και να τον εκφυλίσει, τώρα ξέρει «ότι τίποτα δεν είναι όπως παλιά», γι' αυτό στην πρόσφατη απεργία του Μετάλλου ξανάφερε από τα χαράματα τις κλούβες των ΜΑΤ στην πύλη της «Χαλυβουργίας». Προσπαθεί να τον υποβαθμίσει, να τον απαξιώσει, πότε ρωτώντας «και τι πέτυχαν οι χαλυβουργοί;» και πότε λέγοντας ανοιχτά, όπως αρθρογράφοι της Αυγής, «ότι οι χαλυβουργοί ηττήθηκαν γιατί οι γενικότεροι συσχετισμοί ήταν αρνητικοί». Κρύβουν, όμως, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει συμβολή στο να υπάρχουν αυτοί οι αρνητικοί συσχετισμοί, χρόνια πήγαινε και πάει χέρι - χέρι με τους εργατοπατέρες της ΓΣΕΕ και άλλων εργοδοτικών οργανώσεων. Κρύβουν ότι στην απεργία των χαλυβουργών στάθηκαν ουσιαστικά απέναντί της, όπως ο εκπρόσωπός τους στο Εργατικό Κέντρο του Βόλου που δε στήριξε την απόφαση για απεργία, αλλά και με τη στάση τους απέναντι στην απόφαση της αστικής Δικαιοσύνης που έβγαλε την απεργία παράνομη, λέγοντας πως «οι νόμοι πρέπει να τηρούνται». Λέγοντας ότι οι χαλυβουργοί ηττήθηκαν καλλιεργούν την ηττοπάθεια, την αναποτελεσματικότητα, κρύβουν το συμβιβασμό τους. Κρύβουν ότι οι αρνητικοί συσχετισμοί δεν αλλάζουν μέσα από κοινοβουλευτικές αυταπάτες, αλλά μέσα από σκληρούς ταξικούς αγώνες όπως των χαλυβουργών.
Οι χαλυβουργοί είναι νικητές Στο βιβλίο τεκμηριώνεται γιατί οι χαλυβουργοί είναι νικητές, παρ' όλο που δεν μπόρεσαν να ικανοποιηθούν όλα τα αιτήματά τους. Η προσφορά τους στο εργατικό κίνημα ήταν τεράστια και αυτό το γνωρίζει καλύτερα ο αντίπαλος, γι' αυτό χτύπησε και συνεχίζει να χτυπάει με μίσος αυτόν τον αγώνα. Καθυστέρησαν την εφαρμογή πολλών μέτρων στα εργοστάσια της περιοχής, αφού οι εργοδότες τα πάγωσαν στα συρτάρια τους φοβούμενοι αγωνιστικές αντιδράσεις και στις δικές τους επιχειρήσεις. Κράτησε για ένα χρόνο περίπου τη σπίθα του αγώνα αναμμένη. Αποτέλεσε αγκάθι για τρεις διαφορετικές κυβερνήσεις, ανάχωμα για να μην πάρουν ακόμα πιο σκληρά, αντεργατικά μέτρα. Βοήθησε στο να ανοίξει συζήτηση σε εκατοντάδες χώρους δουλειάς, να αναδειχτεί η δύναμη των εργατών, της εργατικής αλληλεγγύης, ο ρόλος του εργοδοτικού κυβερνητικού συνδικαλισμού, να αποκαλυφθεί πιο φανερά το αποκρουστικό πρόσωπο της εργοδοσίας, η σύνδεσή της με το κράτος, τους κατασταλτικούς μηχανισμούς. Λειτούργησε διαπαιδαγωγητικά για χιλιάδες εργαζόμενους, νέους, άσχετα αν ακόμα αυτό δεν εκφράστηκε στο να υπάρξουν και άλλες χαλυβουργίες. Ανοιξε νέους δρόμους και ανέδειξε πλούσια πείρα χρήσιμη για τους κατοπινούς αγώνες, στη γενικότερη ταξική αναμέτρηση που θα γίνει πιο σκληρή. Γι' αυτό ο αντίπαλος την πολεμάει με μίσος, γιατί γνωρίζει πως τίποτα δεν πάει χαμένο.
Στον ταξικό πόλεμο, όμως, κάθε επιμέρους μάχη πρέπει να κρίνεται όχι μόνο στο αν υλοποιήθηκαν ή δεν υλοποιήθηκαν όλα τα συγκεκριμένα αιτήματά της, αλλά και στο τι πρόσφερε και πρόσθεσε στη γενικότερη ταξική αναμέτρηση ανάμεσα στην εργατική και την αστική τάξη. Στην Ιστορία του εργατικού κινήματος της χώρας μας και διεθνώς, υπήρξαν αγώνες ορόσημα με τεράστια θετική συνεισφορά στην ανάπτυξη της ταξικής πάλης, έγιναν σημείο αναφοράς χωρίς να έχουν μπορέσει τη χρονική περίοδο που έγιναν να εξασφαλίσουν λύση στα αιτήματά τους. Κανένας, όμως, δεν μπορεί να ισχυριστεί πως οι αγώνες αυτοί πήγαν χαμένοι ή ότι δεν έπρεπε να γίνουν. Το οχτάωρο, η ασφάλιση, η σύνταξη δεν κατακτήθηκαν μετά από έναν αγώνα, μετά από μια απεργία, αντίθετα κατακτήθηκαν μέσα από πολλούς, πολύχρονους και αιματηρούς αγώνες. Τέτοιος ήταν και ο αγώνας των χαλυβουργών, και μάλιστα μέσα σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης, γι' αυτό ο αντίπαλος θέλει να τον υποβαθμίσει. Τίποτα δεν πέτυχε η εργατική τάξη χωρίς θυσίες και όσοι προσπαθούν να την πείσουν ότι χωρίς θυσίες, χωρίς απεργίες, με «απογευματινές και βραδινές συγκεντρώσεις στις πλατείες, με λευκές απεργίες» μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματά της και να ικανοποιηθούν οι ανάγκες της, όπως προσπαθούν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, συνειδητά ή ασυνείδητα δουλεύουν για να παραμείνει πάντα υποδουλωμένη στην αστική τάξη.
Πολύτιμο βοήθημα για την καθημερινή δράση
Από τη μελέτη του βιβλίου μπορεί ο καθένας μας να βοηθηθεί για να ξεπεράσει δυσκολίες, ανεπάρκειες, αδυναμίες και παραλείψεις στην προσπάθεια ανασύνταξης του εργατικού κινήματος. Μπορεί να λειτουργήσει ως «οδηγός χρήσης».
Αναδεικνύεται πλούσια πείρα για την ευθύνη και το ρόλο του ΔΣ του σωματείου. Στο πώς πρέπει να δουλεύει ένα ΔΣ, στο πώς πρέπει να οργανώνει τους εργάτες στον κλάδο του, στο χώρο του, να τους αναθέτει καθήκοντα, να τους εμπιστεύεται, να συζητάει μαζί τους. Στο πώς πρέπει οι εργάτες να συζητάνε και να αποφασίζουν συλλογικά την οργάνωση της πάλης τους. Στο πώς ένας χώρος δουλειάς που μπαίνει στον αγώνα θα παίρνει πρωτοβουλίες, ώστε να το κάνει υπόθεση όλου του κλάδου, όλων των εργαζομένων. Στο πώς πρέπει να δουλεύουμε, ώστε η ταξική γραμμή πάλης να συσπειρώνει ευρύτερες δυνάμεις που μπορεί ακόμα να μη συμφωνούν σε όλα και να πείθονται στη συνέχεια από την ίδια τους την πείρα. Στο πώς πρέπει να γίνεται η αντιπαράθεση με την εργοδοσία, τις άλλες δυνάμεις, ανοιχτά μέσα στις συνελεύσεις, στις συσκέψεις. Στο πώς πρέπει να αναπτύσσει την προπαγάνδα του.
Αναδεικνύεται πλούσια πείρα σε σχέση με τη σημασία που έχουν οι ίδιες οι διαθέσεις των εργαζομένων, ότι χωρίς αυτές πραγματικά αγώνες δεν μπορούν να γίνουν, ότι οι αγώνες δε γίνονται επειδή το θέλει η πρωτοπορία. Οτι εκεί που τίποτα δεν προμηνύει τώρα ένα μεγάλο αγώνα, μπορεί αύριο ένα γεγονός να δημιουργήσει αγωνιστικές διαθέσεις που δεν μπορούμε από πριν να προβλέψουμε. Επιβεβαιώνεται η μεγάλη αξία που έχει να παρακολουθούμε από κοντά τις διαθέσεις, να παρεμβαίνουμε, να τις ενισχύουμε και να τους δίνουμε τη δυνατότητα να εκφραστούν αγωνιστικά και σε σωστή κατεύθυνση.
Ολα αυτά επιβεβαιώνουν την ανάγκη να διαδοθεί και να μελετηθεί το βιβλίο, ότι αποτελεί όπλο στην προσπάθεια που κάνουμε να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες του αγώνα. Η πείρα από τη μέχρι τώρα προσπάθεια διάδοσής του στους χώρους δουλειάς είναι θετική, υπάρχει από τους εργάτες ενδιαφέρον, γίνεται ουσιαστική συζήτηση.Ριζοσπάστης
Νομαρχιακό Γραφείο Βιομηχανίας της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΥ
Είμαστε ανοιχτοί σε όλα τα σχόλια που προσπαθούν να προσθέσουν κάτι στην πολιτική συζήτηση.
Σχόλια :
Α) με υβριστικό περιεχόμενο ή εμφανώς ερειστική διάθεση
Β) εκτός θέματος ανάρτησης
Γ) με ασυνόδευτα link (spamming)
Δ) χωρίς τουλάχιστον ένα διακριτό ψευδώνυμο
Ε) που δεν σέβονται την ταυτότητα και τον ιδεολογικό προσανατολισμό του blog
ΘΑ ΔΙΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ.
Παρακαλείστε να γράφετε τα σχόλια σας στα Ελληνικά
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.