Διαστημικά προγράμματα – Το σοβιετικό διαστημικό πρόγραμμα. Μέρος Α

Από το Science-tech.gr 

Ο 20ος αιώνας έχει ταυτιστεί με αυτό που ονομάζουμε «Διαστημική εποχή». Τα νέα υπερσύγχρονα τηλεσκόπια έδωσαν διαστάσεις, χρώμα και ταυτότητα σε ουράνια αντικείμενα που για αιώνες νομίζονταν φωτεινά σημεία, μυστήρια που σηματοδοτούσαν ένα ακατανόητο Σύμπαν. Για πρώτη φορά ο άνθρωπος κατάφερε να «φτάσει» τα αστέρια,  ξεπερνώντας τα όρια της γήινης ατμόσφαιρας με τα διαστημικά σκάφη. Η εξερεύνηση του διαστήματος συνέβαλε ριζικά στην ανάπτυξη της Αστρονομίας, καθώς έδωσε τη δυνατότητα απευθείας δειγματοληψίας και επισκόπησης.

Η ΕΣΣΔ υπήρξε πρωτοπόρα στην εξερεύνηση του διαστήματος. Τα διαστημικά προγράμματα που εκπόνησε είναι 22 και περιλαμβάνουν:  Επανδρωμένες και μη πτήσεις, εξερεύνηση άλλων πλανητών (Άρης και Αφροδίτη) και διαστημικούς σταθμούς (Σαλιούτ, Μιρ).

Στα αφιερώματα που θα ακολουθήσουν στο  Blog θα παρουσιάσουμε πολλά από τα προγράμματα αυτά τα οποία ήταν επαναστατικά για την εποχή τους και έδωσαν τεράστια ώθηση στη διαστημική τεχνολογία. Θα παρουσιάσουμε επίσης τους ανθρώπους οι οποίοι συνέβαλαν στην επιτυχία των προγραμμάτων αυτών.

Το Πρώτο επιτυχημένο διαστημικό πρόγραμμα της ΕΣΣΔ ξεκινάει το 1957 με την πτήση του πυραύλου μεγάλου βεληνεκούς R7. Τελευταίο ήταν η πτήση του διαστημικού λεωφορείου Buran το 1988.

Το αφιέρωμα μας στα σοβιετικά διαστημικά προγράμματα θα αρχίσει κάπως ανορθόδοξα καθώς θα παρουσιάσουμε το τελευταίο από τα προγράμματα αυτά δηλαδή το διαστημικό λεωφορείο Buran (χιονοθύελλα στα ρώσικα).

Ελάχιστοι γνωρίζουν ακόμα και την ύπαρξη του σοβιετικού διαστημικού λεωφορείου το οποία δυστυχώς ακυρώθηκε σαν πρόγραμμα από τη κυβέρνηση της Ρωσίας μετά από τη διάλυση της ΕΣΣΔ. Το διαστημόπλοιο αυτό θεωρείται από τους επιστήμονες ως το τελειότερο διαστημόπλοιο που έχει φτιάξει ο άνθρωπος. Χαρακτηριστικό είναι ότι ακόμα και σήμερα 24 ολόκληρα χρόνια μετά από την μοναδική (και μη επανδρωμένη πτήση του) και ενώ η τεχνολογία έχει κάνει άλματα από τότε δεν έχει φτιαχτεί κάτι καλύτερο.

Διαστημικό λεωφορείο Buran μεταφέρεται με το αεροπλάνο Antonov An 225

Το Σοβιετικό πρόγραμμα επαναχρησιμοποιήσιμου διαστημοπλοίου Μπουράν  ξεκίνησε  το 1974 ως μια απάντηση στο Αμερικάνικο Διαστημικό λεωφορείο. Το έργο ήταν το μεγαλύτερο και το πιο ακριβό στην ιστορία της Σοβιετικής εξερεύνησης του διαστήματος. Το Μπουράν ολοκλήρωσε μια μη επανδρωμένη διαστημική πτήση το 1988, πριν από την ακύρωση του το 1993. Το διαστημικό σκάφος Μπουράν ήταν παρόμοιο στην εμφάνιση με το Διαστημικό Λεωφορείο της Nasa.

Την ανάπτυξη είχε αναλάβει η NPO Molniya υπό την ηγεσία του Gleb Lozino-Lozinskiy.

Η κατασκευή ξεκίνησε το 1980, και από το 1984, η πρώτη πλήρη κλίμακα του Μπουράν ήταν έτοιμη. Αν και το Buran θυμίζει πολύ τα αμερικάνικα διαστημικά λεωφορεία έχει μεγάλες διαφορές από αυτό με κυριότερες την πολύ μεγαλύτερη ευελιξία του Buran και την ικανότητα του  να πετάει τόσο εντός ατμόσφαιρας (σαν αεροπλάνο) και εντελώς αυτόματα. Η συγκεκριμένη ικανότητα του μάλιστα είναι που προκαλεί μεγάλο δέος, καθώς πρέπει να σκεφτούμε πως αυτό γινόταν με υπολογιστικά συστήματα του 1988!! και από τότε δεν έχει σχεδιαστεί επαναχρησιμοποιούμενο διαστημόπλοιο που να μπορεί να εκτοξευτεί να μπει σε τροχιά και να ξαναπροσγειωθεί εντελώς αυτόματα.  Άλλη διαφορά ήταν η πολλή μεγαλύτερη ώθηση   που του παρείχε ο πύραυλος Energia που το έθετε σε τροχιά. Ο πύραυλος αυτός μπορούσε να τοποθετήσει σε τροχιά 175!! τόνους ενώ το Buran Μπορούσε να κουβαλήσει 30 τόνους φορτίο. Ποσά αρκετά μεγαλύτερα από τα αντίστοιχα των αμερικάνικων διαστημικών λεωφορείων. Ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι σοβιετικοί δημιούργησαν το Buran μετά από τοα αμερικάνικα διαστημικά λεωφορεία και κατά μία έννοια ήταν μια βελτιωμένη εκδοχή τους.

Η πρώτη και τελευταία πτήση του Μπουράν έγινε στις 15 Νοεμβρίου του 1988 από το Κοσμοδρόμιο του Μπαικονούρ. Η υποστήριξη ζωής εν μέρει είχε εγκατασταθεί.

Το Μπουράν έκανε την τροχιά της Γης δύο φορές σε 206 λεπτά πτήσης. Προσγειώθηκε αυτόματα σε διάδρομο στο Κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ, που παρά πλευρική ταχύτητα ανέμου 62,1 χλμ/ω, προσγειώθηκε με διαφορά μόνο 3 μέτρων πλαγίως και 10 μέτρων κατά μήκος από τον στόχο!!!

Στο Video που ακολουθεί φαίνεται όλη η πτήση του Μπουράν επενδυμένη με το resurection των ppk. Προκαλεί δέος η πλήρης αυτοματοποίηση της όλης διαδικασίας και η δύναμη του πυραύλου που φαίνεται κατά τη διάρκεια της εκτόξευσης στο πέμπτο λεπτό του video.

Η διάλυση της ΕΣΣΔ και τα προβλήματα που αυτή έφερε στις χώρες που την αποτελούσαν άγγιξε δυστυχώς και το Buran. Το 1993 η Ρώσικη κυβέρνηση ανήγγειλε την ακύρωση του προγράμματος, ενώ η πολύ κακή συντήρηση του χώρου φύλαξης του πρωτοτύπου που πραγματοποίησε την πτήση του 1988 οδήγησε στην κατάρρευση του υπόστεγου του με αποτέλεσμα την πλήρη καταστροφή του πρωτότυπου το 2002. Έτσι πήγαν στον κάλαθο των αχρήστων 14,6 δισεκατομμύρια ρούβλια που απαιτήθηκαν για την κατασκευή του.

Κρίμα καθώς το συγκεκριμένο διαστημόπλοιο ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του και θα μπορούσε να διευρύνει κατά πολύ τους διαστημικούς ορίζοντές μας.

Δείτε περισσότερες πληροφορίες στα παρακάτω links.
http://www.buran.ru./htm/molniya.htm
http://www.buran-energia.com/bourane-buran/bourane-desc.php