Έπεσε κι η Καταλονία,μεγαλώνει η ύφεση στην Ισπανία

Η Καταλονία, η πιο μεγάλη και πιο πλούσια ισπανική περιφέρεια, ανακοίνωσε χτες ότι θα ζητήσει έκτακτη χρηματοδότηση από τη Μαδρίτη ύψους 5 δις ευρώ προκειμένου να αποπληρώσει βασικές της υπηρεσίες, για παράδειγμα να καλύψει τις ανάγκες των σχολείων, των νοσοκομείων και των αναπηρικών ιδρυμάτων της. 

Όπως δήλωσε χτες το πρωί ο εκπρόσωπος της καταλανικής κυβέρνησης Φρανσέζε Χομς, η αυτόνομη κυβέρνηση της Βαρκελώνης θα ζητήσει χρηματοδότηση για να αντιμετωπίσει χρέη που ωριμάζουν μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Έτσι η Καταλονία έγινε η τρίτη ισπανική περιφέρεια – μετά τη Βαλένθια και τη Μούρτσια – που ανακοίνωσε επισήμως ότι θα ζητήσει βοήθεια από το ταμείο ρευστότητας για τις ανάγκες των περιφερειών ύψους 18 δις ευρώ που συνέστησε η κεντρική κυβέρνηση πριν δύο περίπου μήνες.

Η κυβέρνηση της Καταλονίας έχει ήδη μειώσει τους μισθούς του δημοσίου τομέα, έχει επιβάλει ειδική χρέωση 1 ευρώ σε κάθε ιατρική συνταγή και έχει παγώσει τις δημόσιες επενδύσεις προκειμένου να θέσει το έλλειμμα της υπό έλεγχο. Το χρέος της Καταλονίας δεν είναι μεγάλο, βρίσκεται στα 24 δις ευρώ και αντιπροσωπεύει ποσοστό περί το 21% του ΑΕΠ της, όμως λόγω της ανόδου των ισπανικών σπρεντ, της ύφεσης στην οποία έχει περάσει η ισπανική οικονομία αλλά και της γενικότερης αναταραχής περί το μέλλον της Ισπανίας και της Ευρωζώνης, είναι αδύνατο να αντλήσει κεφάλαια από τις αγορές ώστε να το αναχρηματοδοτήσει.

Εκτός της Καταλονίας, της Βαλέντσια και της Μούρτσια, εκτιμάται ότι άλλες τρεις αυτόνομες ισπανικές περιφέρειες θα χρειαστούν διάσωση από την κεντρική κυβέρνηση ως το τέλος του έτους αυξάνοντας τις πιέσεις στα δημόσια οικονομικά της Ισπανίας – γεγονός που προκαλεί έντονες ανησυχίες σε όλους τους εμπλεκόμενους, από την κυβέρνηση ως τις αγορές, ότι η χώρα θα υποκύψει στην ανάγκη να ζητήσει ένα πρόγραμμα πλήρους διάσωσης – πέρα δηλαδή από την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση ύψους 100 δις ευρώ που έχει εξασφαλίσει για τον τραπεζικό της τομέα.

Το αίτημα διάσωσης της Καταλονίας βάρυνε κι άλλο ένα πολιτικό κλίμα ήδη επιβαρημένο εξαιτίας των χθεσινών ανακοινώσεων της ισπανικής στατιστικής υπηρεσίας που έδειξαν επιδείνωση της ύφεσης στο δεύτερο τρίμηνο ως συνέπεια της μεγάλης κάμψης της εγχώριας κατανάλωσης – η οποία αναμένεται μάλιστα να επιδεινωθεί περαιτέρω καθώς από το Σεπτέμβριο αυξάνεται ο ΦΠΑ.

Τα νέα νούμερα του ισπανικού Ινστιτούτου Στατιστικής για το δεύτερο τρίμηνο 2012 και το 2011 έδειξαν πως η ισπανική οικονομία – η τέταρτη σε μέγεθος οικονομία της Ευρωζώνης – είχε ύφεση 0.4% κατά το πρώτο τρίμηνο 2012 και 1.3% σε ετήσια βάση. Το Ινστιτούτο άλλαξε τις εκτιμήσεις για την ύφεση πρώτου τριμήνου σε ετήσια βάση ανεβάζοντας τις στο 0.6% έναντι προηγούμενης εκτίμησης 0.4%.

«Είμαστε στην ώρα της μεγαλύτερης ύφεσης», υποστήριξε σχολιάζοντας τα νούμερα ο Ισπανός υφυπουργός Οικονομικών Φερνάντο Χιμένεζ Λατόρε, ενώ πρόσθεσε πως αναμένει ότι η διόρθωση στην ισπανική οικονομία με επιστροφή στην ανάκαμψη θα αρχίσει στα πρώτα τρίμηνα του 2013.

Οι αναλυτές όμως έχουν άλλη άποψη κι εκτιμούν ότι τα οικονομικά στοιχεία αντανακλούν μια οικονομία που βρίσκεται σε φάση ταχείας απομόχλευσης μετά από μια 10ετία ανάπτυξης που βασίστηκε στα δανεικά, με το δημόσιο τομέα της να μην μπορεί να αντισταθμίσει την απώλεια δραστηριότητας του ιδιωτικού εξαιτίας της πολιτικής λιτότητας που εφαρμόζεται με στόχο τη μείωση του ελλείμματος. «Η οικονομία είναι εν τέλει πιο αδύναμη απ’ ό,τι θεωρούνταν μέχρι πρότινος», σημειώνει χαρακτηριστικά ο οικονομολόγος της UniCredit Τούλια Μπούκο. «Αυτό μπορεί να επιβαρύνει τη δυνατότητα της κυβέρνησης να πετύχει τους δημοσιονομικούς στόχους του 2012 και του 2013».

Από τα δημοσιευμένα στοιχεία της Ισπανίας αξίζει να σημειωθεί ότι στο δεύτερο τρίμηνο η εγχώρια ζήτηση βρέθηκε στα χαμηλότερα της επίπεδα μετά την παγκόσμια ύφεση του 2009, καθώς οι καταναλωτικές δαπάνες των νοικοκυριών μειώθηκαν κατά 2.2% σε ετήσια βάση έναντι μείωσης 1.5% στο πρώτο τρίμηνο ενώ οι δημόσιες δαπάνες μειώθηκαν κατά 3% στο δεύτερο τρίμηνο έναντι μείωσης 3.6% του πρώτου τριμήνου. Το σχέδιο λιτότητας της κυβέρνησης Ραχόι προβλέπει περικοπές δαπανών και αυξήσεις φόρων άνω των 65 δις ευρώ μέσα στα επόμενα δυόμισι χρόνια προκειμένου να μειωθεί το δημόσιο έλλειμμα από το 8.9% του ΑΕΠ πέρσι σε 2.8% το 2014. Η αύξηση της φορολογίας περιλαμβάνει, μεταξύ των άλλων, αύξηση του ΦΠΑ από 18% που είναι σήμερα σε 21% για τα περισσότερα αγαθά και υπηρεσίες από το Σεπτέμβριο και πολλοί είναι οι οικονομολόγοι που εκτιμούν ότι αυτή η νέα αύξηση των φόρων επί της κατανάλωσης θα προκαλέσει πληθωρισμό – με αποτέλεσμα όχι μόνο την περαιτέρω συμπίεση της κατανάλωσης και την εμβάθυνση της ύφεσης αλλά και μια φτωχοποίηση των Ισπανών καθώς με χαμηλότερους μισθούς θα πρέπει να πληρώνουν περισσότερους φόρους και να αγοράζουν πιο ακριβά προϊόντα

Πηγη