26 Αυγούστου 2012

Ενδoϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και οι πολεμικοί στόλοι το 2030


Tου Α. ΒΙΑΝΝΑΚΗ (*)

«Τα γερμανικά στρατεύματα πρέπει να ανοίγουν το δρόμο στους γερμανούς επιχειρηματίες και στις επενδύσεις τους»

Χορστ Κολλερ, Πρόεδρος της Γερμανίας μέχρι το καλοκαίρι του 2010, όταν αναγκάστηκε σε παραίτηση λόγω της παραπάνω δήλωσης



Στη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «ΜαρίνεΦορουμ»(1) για λογαριασμό της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Στρατιωτικών Μέσων και Προμηθειών, γίνεται μια σύγκριση των τάσεων που διαπερνούν το πολεμικό ναυτικό σ’ όλο τον κόσμο.

Είναι προφανές, ότι πέρα από την προσπάθεια αποτίμησης της δύναμης πυρός και των στρατιωτικών ικανοτήτων των βασικών αντιπάλων του γερμανικού πολεμικού ναυτικού, η μελέτη αποσκοπεί στη στήριξη των γερμανικών ναυπηγείων και των εργοστασίων πολεμικού υλικού, προκείμενου να καθοριστούν όσο γίνεται με μεγαλύτερη ακρίβεια οι ανάγκες των σημαντικότερων ναυτικών δυνάμεων στο άμεσο μέλλον ώστε να προλάβει η Γερμανική βιομηχανία το μεγάλο «πάρτι» των παραγγελιών και προμηθειών.

Το πόσο οξύς είναι ο ανταγωνισμός φάνηκε και από τις βίαιες αντιδράσεις των Βαλτικών χωρών και του ΝΑΤΟ που προκάλεσε η συμφωνία Γαλλίας-Ρωσίας για τη ναυπήγηση τεσσάρων Ρωσικών πολεμικών πλοίων σε Γαλλικά ναυπηγεία και με γαλλική τεχνολογία και εξοπλισμό, της υπερταχείας και υπερσύγχρονης κατηγορίας αποβατικών ΜΙΣΤΡΑΛ.

Το πολεμικό ναυτικό, οι ανάγκες του ΝΑΤΟ 2020 και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης της ΕΕ

Μετά τον πόλεμο στη Βοσνία – Ερζεγοβίνη και ιδιαίτερα μετά τον πόλεμο του ΝΑΤΟ στη Γιουγκοσλαβία προστέθηκε ακόμα μια πολύ σημαντική ανατροπή στον παγκόσμιο συσχετισμό δύναμης. Για πρώτη φορά μετά το τέλος του 2ου παγκόσμιου πολέμου ο γερμανικός στρατός, αεροπορία και ναυτικό, κατά παράβαση όλων των συμφώνων του τέλους του ΙΙ Παγκοσμίου Πολέμου, άρχισε να πολεμά και να επιχειρεί έκτος των εθνικών συνόρων. Μέχρι το 1990 η ΟΔ Γερμανίας δεν μπορούσε να συμμετέχει ούτε ακόμα στους κυανόκρανους του ΟΗΕ.

Το αποκορύφωμα της δράσης της ΟΔΓ εκτός συνόρων σήμερα είναι τα γερμανικά στρατεύματα στο Αφγανιστάν, η Γάλλο-Γερμανική μεραρχία του Ευρωστρατού, οι γερμανικές μονάδες στη Αφρική, και οι γερμανοί εκπαιδευτές του μελλοντικού στρατού της Σομαλίας που όμως τον εκπαιδεύει ο Ευρωστρατός στην … Ουγκάντα!!! κλπ.

Αλλά δεν ήταν μόνον η Γερμανία. Ανάλογη πορεία ακολούθησε ο «άλλος ηττημένος της αντιφασιστικής νίκης» η Ιαπωνία (η οποία υποτίθεται ότι δεν θα έπρεπε να έχει ούτε στρατό, ούτε πολεμικό ναυτικό και ούτε αεροπορία παρά μόνον «δυνάμεις αυτοάμυνας», κάτι σαν χωροφυλακή) αλλά και η Αυστραλία και άλλα ιμπεριαλιστικά κράτη που δεν είχαν τις δεσμεύσεις των «ηττημένων».
Έμμεσα, η μελέτη του ΜαρινεΦορουμ εξηγεί το ενδιαφέρον της THYSSEN-KRUPP για το Σκαραμαγκά και για δουλείες στη Κίνα, Ινδία και αλλού. Δεν μας λέει όμως γιατί στράβωσε το πανάκριβο υποβρύχιο «Παπανικολης».

Το σίγουρο είναι ότι οι τάσεις όξυνσης του ανταγωνισμού και των εμπορικών πολέμων που ήδη εκδηλώνονται με τόση σφοδρότητα στο φόντο της καπιταλιστικής κρίσης βρίσκουν ήδη ή σύντομα θα βρουν την έκφρασή τους και στις ενδοιμπεριαλιστικές αντιθέσεις με γεωπολιτική στόχευση για τον έλεγχο των αγορών παγκοσμίως. Μια πλευρά τους είναι η εμφάνιση των νέων «εμπορικών δυνάμεων» ως μεγάλων, παγκόσμιας εμβέλειας ναυτικών δυνάμεων.

Η σχετική όμως καθυστέρηση των ναυπηγείων και των πολεμικών βιομηχανιών των χωρών αυτών ανοίγει την «όρεξη» των παραδοσιακών βιομηχανικών δυνάμεων. Φαίνεται, οι εντολοδόχοι της μελέτης διαβλέπουν τάσεις επιστροφής στην «πολιτική των κανονιοφόρων» πολιτική έντασης του ανταγωνισμού των εξοπλισμών στο πολεμικό ναυτικό με πολύ αρνητικές συνέπειες για την ζωή των λαών .

Φαίνεται ότι βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα κούρσα των εξοπλισμών που έχει επιφέρει η πολύχρονη δράση και οι ιμπεριαλιστικοί πόλεμοι του ΝΑΤΟ, της νέας δομής του μετά το 1999, και των μεγάλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων «εκτός συνόρων» στην Κ. Ασία, Βαλκάνια, Αφρική, Σομαλία. Οι ανακατατάξεις που προβλέπουν τα γερμανικά επιτελεία Στράτου που βρίσκονται πίσω από την «μελέτη» ( ή εύχονται ;;; ) θα είναι ραγδαίες και δραματικές. Θα είχε ένα ενδιαφέρον να σύγκρινε κανείς τις εκτιμήσεις της μελέτης της ΜαρινεΦορουμ με αντίστοιχες μελέτες και των άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων γιατί είναι προφανές ότι πέρα από κάποιες αντικειμενικές εκτιμήσεις, οι μελέτες αυτές καλούνται να εξυπηρετήσουν συγκεκριμένες οικονομικές, πολιτικές, στρατιωτικές, προπαγανδιστικές και άλλες στοχεύσεις. Έτσι υπάρχουν όρια στην αντικειμενικότητα τους.

Ανεξάρτητα όμως απ’ αυτό ακόμα και αυτά τα στοιχεία που αναγκάζονται να αποκαλύψουν απαιτούν αυξημένη επαγρύπνηση γιατί το σίγουρο είναι ότι ακόμα και αν πρόκειται για «τάσεις» οι εξελίξεις θα είναι πραγματικά καταλυτικές και θα τροφοδοτούν πολύ επικίνδυνες καταστάσεις στον αδυσώπητο ανταγωνισμό σ όλα τα επίπεδα, τον οικονομικό, πολικό και στρατιωτικό των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων.

Αυτός είναι ο λόγος των τόσο σοβαρών ανακατατάξεων στους πολεμικούς στόλους τα επόμενα μερικά χρόνια, που όμως θα χαρακτηρίζονται από τη γενικότερη λογική του ΝΑΤΟ 2020, μικρότερες αλλά πιο επιθετικές, με μεγαλύτερη δύναμη κρούσης και εμβέλεια, πιο επικίνδυνες ναυτικές δυνάμεις με σημαντικές αλλαγές στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα.


Παλιές και νέες παγκόσμιες δυνάμεις


Στη μελέτη που δημοσίευσε πρόσφατα το περιοδικό ΜαρίνεΦορουμ γίνεται η εκτίμηση ότι τα επόμενα 20 χρόνια θα σημειωθεί δραματική μετατόπιση της ισορροπίας δυνάμεων μεταξύ των πολεμικών στόλων των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Το πολεμικό ναυτικό ορισμένων κρατών της Ανατολικής και Νότιου Ασίας θα αυξηθεί σημαντικά ενώ ελαφρά υποχώρηση θα έχει ο αμερικανικός πολεμικός στόλος. Οι ευρωπαϊκοί στόλοι όπως και το γερμανικό πολεμικό ναυτικό, θα αντιμετωπίσουν δραστικές περικοπές, εκτιμά η μελέτη. Η αιτία βρίσκεται, εκτός από την καπιταλιστική κρίση, στο γεγονός ότι «τα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ ξοδεύουν σημαντικά ποσά για τις χερσαίες δυνάμεις στο Αφγανιστάν», όπως εκτιμούν οι συντάκτες.

Αυτός είναι ο λόγος που το «ντέρμπυ» των εξοπλιστικών προγραμμάτων του πολεμικού ναυτικού παίζεται αυτή τη στιγμή «στο ασιατικό γήπεδο του Ειρηνικού».

Η σημαντικότερη «μεταβολή στον συσχετισμό δύναμης στο πολεμικό ναυτικό των παλιών και νέων παγκόσμιων δυνάμεων στις θάλασσες είναι χωρίς αμφιβολία το πεδίο έντασης που προκαλεί η ραγδαία ανάπτυξη του πολεμικού ναυτικού της Κίνας σε αντίθεση με τη συνεχιζόμενη συρρίκνωση του αμερικανικού πολεμικού» .


Η προοπτική του 2030


Ως μέτρο σύγκρισης χρησιμοποιείται από τη μια ο αριθμός των πλοίων (μονάδες ). Επειδή όμως τα πολεμικά πλοία έχουν εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά η μελέτη υπολογίζει για το πολεμικό ναυτικό κάθε χώρας ξεχωριστά ένα δείκτη που επιτρέπει την αντικειμενική σύγκριση της ικανότητας του πολεμικού ναυτικού κάθε χώρας. Είναι προφανές ότι είναι δυνατόν ένας μικρότερος αριθμός πλοίων να διαθέτει συνολικά περισσότερες δυνατότητες από ένα άλλο σύνολο. Η μελέτη παίρνει υπ’όψει τις υπάρχουσες και υπό κατασκευή μονάδες όσο και εκείνες που έχει προγραμματιστεί να κατασκευαστούν τα επόμενα 20 χρόνια. Η ανάλυση υπολογίζει επίσης και τα πλοία που θα τεθούν μέχρι το 2030 εκτός υπηρεσίας γιατί είναι κάτι που εύκολα μπορεί κάνεις να υπολογίσει. Η μελέτη θεωρεί ότι αξιόλογες σήμερα είναι μόνον 18 χώρες από τις 120-130 που διαθέτουν πολεμικό ναυτικό.(2) Οι 18 αυτές χώρες συγκεντρώνουν τα 2/3 του συνολικού αριθμού πλοίων και έχουν μια «παγκόσμια στόχευση».(1)



Πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ: σε τροχιά συρρίκνωσης


Ο μεγαλύτερος μακράν πολεμικός στόλος σ’ όλο τον κόσμο είναι ο αμερικανικός, που διαθέτει σήμερα 511 πλοία που αντιστοιχούν σ’ένα συνολικό δείκτη ικανοτήτων του πολεμικού ναυτικού του 645.7(3). Παρά το φιλόδοξο πρόγραμμα ανάπτυξης το πολεμικό ναυτικό των ΗΠΑ δεν θα μπορέσει να κρατήσει τη σημερινή του θέση. Το αμερικανικό ναυτικό σημειώνει από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, όπως αναφέρει η μελέτη, μια μικρή μείωση που όμως αναμένεται να διατηρηθεί και στο μέλλον.
Η γερμανική μελέτη εκτιμά ότι το 2030 ο πολεμικός στόλος των ΗΠΑ θα διαθέτει 450 μονάδες με συνολικό δείκτη ικανοτήτων μόλις 450. Μελλοντικά, οι ΗΠΑ δεν θα ανταγωνίζονται πλέον τον βασικό τους ανταγωνιστή που ήταν για χρόνια η Ρωσία. Και αυτό γιατί λόγω της ύπαρξης πολλών απαρχαιωμένων πλοίων η Ρωσία θα πέσει από τα 298 πολεμικά πλοία που διαθέτει σήμερα στα 50 το 2030.

Παρόμοια πτώση θα σημειώσει ο δείκτης ικανότητας αφού θα συρρικνωθεί από 247.5 στο 50. Η εξέλιξη αυτή φέρνει τη Ρωσία κοντά στο επίπεδο των ναυτικών δυνάμεων μεσαίου δυναμικού και πάντως πίσω ακόμα και από τη Τουρκία.



Κίνα: με ακόμα πιο έντονο παγκόσμιο προσανατολισμό;


Η μελέτη δίνει ειδικότερο βάρος στο πολεμικό ναυτικό της Κίνας. Παρά τον μεγάλο αριθμό μονάδων που σήμερα είναι 493 ο δείκτης ικανότητας είναι 167, δηλαδή, μόλις το ¼ του αμερικανικού. Το Πεκίνο όμως έχει επιδοθεί σε ένα ξέφρενο πρόγραμμα εξοπλισμών. Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι η Κίνα προσανατολίζεται όλο και περισσότερο σε δράση με παγκόσμια εμβέλεια. Έτσι, υπάρχουν προγράμματα για την κατασκευή αεροπλανοφόρων, προωθείται το «αμφίβιο σκέλος, με πλοία αποβίβασης μεγάλου εκτοπίσματος» όπως και η συμμετοχή στις ναυτικές επιχειρήσεις στο Κέρας της Αφρικής ( καταπολέμηση πειρατείας ). Ωστόσο, θα πρέπει κανείς «να δει εάν οι εξελίξεις αυτές θα συνοδευτούν από μια αποτελεσματική επιχειρησιακή υποστήριξη (« logistics») σε παγκόσμιο επίπεδο της Κίνας». Όπως και να έχουν τα πράγματα θα πρέπει να αναμένεται ότι το 2030 η Κίνα θα έχει στη διάθεσή της περισσότερα από 550 πλοία με ένα συνολικό δείκτη ικανοτήτων τη τάξης του 300. Εάν συνεχιστούν οι ρυθμοί ανάπτυξης της Κίνας σε 30 με 50 χρόνια η διαφορά του πολεμικού ναυτικού των ΗΠΑ και της Κίνας θα έχει σχεδόν εξανεμιστεί .



Ινδία: ο αντίπαλος της Κίνας;



Η μελέτη ασχολείται όμως και με άλλους ανταγωνιστές της Κίνας στην Ασία. Εκτιμά, ότι χώρες όπως Ιαπωνία, Ν.Κορεα, Ταιβάν και Αυστραλία μπορεί μεν να μην αυξάνουν κατ’ανάγκη τον αριθμό των πλοίων τους, ωστόσο, όλες τους θα ενισχύσουν τον δείκτη ικανοτήτων. Αυτό ισχύει και για την Ινδία.
Η μελέτη θωρεί ότι «επειδή θα είναι ο αντίπαλος της Κίνας στην παγκόσμια σκακιέρα, η Ινδία προωθεί και αυτή μια ουσιαστική αναβάθμιση των ναυτικών ικανοτήτων της». Στη πρόγνωση που κάνει η μελέτη οι παραπάνω χώρες θα βρίσκονται το 2030 από την 3η μέχρι την 11η θεση της παγκοσμιας καταταξης του πολεμικού ναυτικού.(4) Οι παραγγελιές του πολεμικού ναυτικού των χωρών αυτών σίγουρα θα ευνοήσουν τα γερμανικά κοντσέρν.




ΕΕ: σημαντική συρρίκνωση



Με βάση τα στοιχεία της ανάλυσης, η ΕΕ πέφτει πολύ χαμηλά στην παγκόσμια κατάταξη. Η μελέτη προβλέπει μια συρρίκνωση του Γαλλικού πολεμικού ναυτικού κατά 45%. Το βρετανικό πολεμικό ναυτικό μπορεί να χάσει μέχρι και τα 2/3 των μονάδων και της τιμής του ναυτικού του δείκτη. Συρρίκνωση θα υποστεί και ο στόλος της Ιταλίας. Ίσως η Ισπανία να καταφέρει να σωθεί εάν δεν βυθιστεί στην ευρωκρίση. Η Ελλάδα «πρέπει να κάνει περικοπές και να μειώσει κατά τουλάχιστον 50% το πολεμικό της ναυτικό. Με τον τρόπο αυτό το πολεμικό ναυτικό της Ελλάδας θα πέσει από την 13η θέση που έχει σήμερα στην παγκόσμια κατάταξη, σε πολύ πιο χαμηλές θέσεις».

Συρρίκνωση θα υποστεί και το γερμανικό πολεμικό ναυτικό. Επειδή το Βερολίνο χρηματοδοτεί κυρίως τον πόλεμο στο Αφγανιστάν όπως και των αναγκαίων για τις επιχειρήσεις εκεί εξόδων των χερσαίων δυνάμεων και των εξόδων αερομεταφοράς δεν έχει μεγάλα περιθώρια για την κατασκευή νέων πολεμικών πλοίων.

Μέχρι το 2030 η Γερμανία θα χάσει το 45% των πλοίων του πολεμικού ναυτικού και το 30% των ναυτικών της ικανοτήτων. Το πολεμικό ναυτικό της ΕΕ θα έχει περίπου τον ίδιο αριθμό πλοίων με τις ΗΠΑ, τη μισή όμως πολεμική ναυτική ικανότητα.



Μια νέα κούρσα των εξοπλισμών


Με τα παραπάνω δεδομένα γίνεται φανερό ότι θα υπάρξει μια μετατόπιση του διεθνούς συσχετισμού δύναμης προς τον Ειρηνικό ωκεανό. Σ’ εκείνη την περιοχή θα έχουμε το 2030 ένα συνεχώς αναπτυσσόμενο πολεμικό ναυτικό της Κίνας, απέναντι σε ένα συρρικνούμενο αμερικάνικο ναυτικό, το οποίο όμως μπορεί να βασίζεται σε ισχυρούς σύμμαχους, όπως είναι η Ινδία, η Ιαπωνία, η Ν. Κορέα και η Αυστραλία.

Η ΕΕ η αναμένεται να χάσει την ισχυρή της θέση στον ναυτικό ανταγωνισμό.

Ωστόσο, για την μελέτη, η πιο σημαντική ερώτηση αφορά τη μελλοντική συμπεριφορά της Κίνας. Το βασικό ερώτημα είναι εάν το κινεζικό πολεμικό ναυτικό θα συνεχίζει να περιορίζεται στο ρόλο μιας περιφερειακής δύναμης και μόνο ή θα τείνει προς έναν παγκόσμιο ρόλο;

Κατά τη μελέτη, το δεύτερο ενδεχόμενο «θα οδηγήσει σε μια νέα εκδοχή του ανταγωνισμού που είχαν οι ΗΠΑ με την ΕΣΣΔ με τη μόνη διαφορά ότι τώρα ο αντίπαλος θα είναι η Κίνα. Η Κίνα, όμως, θα είναι η ανερχόμενη δύναμη κατά τη μελέτη ενώ οι ΗΠΑ θα βρίσκονται σε τροχιά παρακμής» .
Το τέλος της «Οδύσσειας»

Το αντιιμπεριαλιστικό κίνημα πρέπει να είναι ακόμα περισσότερο σε εγρήγορση παίρνοντας υπ’όψη ότι οι γεωστρατηγικές αλλαγές και ανατροπές αντανακλούν αλλαγές στο διεθνές συσχετισμό δύναμης και την όξυνση των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων. Ταυτόχρονα, σε συνθήκες καπιταλιστικής κρίσης, εντείνονται οι απόπειρες για πολεμικές αναμετρήσεις.

Όπως δείχνει και η γερμανική μελέτη οι ανακατατάξεις στους πολεμικούς στόλους μπορούν να επηρεάσουν τη θέση της Ελλάδας στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα. Αυτό είναι σίγουρο ότι θα συνοδευτεί με νέα «επιχειρήματα πατριωτικού περιεχομένου» με στόχο την ένταση της επίθεσης στο εσωτερικό της χώρας σε βάρος των εργαζομένων, σε συνδυασμό με εκχωρήσεις σε κυρίαρχα δικαιώματα στο όνομα της προώθησης κοινών επιχειρηματικών σχεδίων της αστικής τάξης π.χ. της Ελλάδας και της Τουρκίας που συμπεριλαμβάνουν και την «συνεκμετάλλευση» του Αιγαίου.
Καμία επανάπαυση στην πάλη για την μείωση των στρατιωτικών δαπανών, για την επιστροφή των ελληνικών στρατιωτικών και αστυνομικών εκστρατευτικών σωμάτων και των μονάδων του πολεμικού ναυτικού από τις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στο εξωτερικό.

Και από την άποψη αυτή γίνεται ακόμα πιο επίκαιρη και αναγκαία η ανατροπή του εσωτερικού συσχετισμού δύναμης , η ένταση της αντιιμπεριαλιστικης πάλης και της πάλης για την αποδέσμευση από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ.



Σημειώσεις:

(1) Κρίστιαν Πέτερς : Ανάλυση των παγκόσμιων τάσεων στους στόλους του πολεμικού ναυτικού. Ανατρεπτικές αλλαγές με γρήγορους ρυθμούς, ΜαρίνεΦορουμ 12/2010.

(2) Η κατάταξη των χωρών με κριτήριο τον δείκτη ικανοτήτων του πολεμικού ναυτικού έχει σήμερα ως εξής: 1.ΗΠΑ, 2.Ρωσια, 3.Κινα, 4.Μ.Βρετανια, 5. Ιαπωνία, 6. Γαλλία, 7. Ινδία, 8. Τουρκία, 9. Νοτ. Κορέα, 10. Ιταλία, 11. Ταϊβάν, 12. Γερμανία, 13. Ελλάδα, 14. Ισπανία, 15. Αυστραλία, 16. Καναδάς, 17. ΛΔ Κορέας, 18. Βραζιλία

(3) Ο συγγραφέας ορίζει τον δείκτη ικανοτήτων του πολεμικού ναυτικού ως εξής: Το σημείο αναφοράς αποτελεί μια σύγχρονη φρεγάτα, δηλαδή ένα πολεμικό πλοίο επιφάνειας με «τρισδιάστατες» ικανότητες δηλαδή: αεροπορική άμυνα, πολεμική ικανότητα στην επιφάνια της θάλασσας και 3ο ικανότητα καταδίωξης υποβρυχίων. Για ένα πλοίο αυτού του είδους ο δείκτης ορίζεται 1.0. Με βάση αυτή τη ρύθμιση ένα αεροπλανοφόρο των 60.000 τ. έχει 6 μονάδες, πυρηνικό υποβρύχιο 3, κανονιοφόρο 7.500 τ 2, πλοίο μεταφοράς ελικόπτερων 0.5, κορβέτα 2.000 τ. 0.4, περιπολικό 4.000 τ. 0.15.

(4) Το 2030 η παγκόσμια κατάταξη θα έχει ως εξής : 1. ΗΠΑ, 2. Κίνα, 3. Ιαπωνία, 4. Ινδία, 5. Ν.Κορεα, 6. Γαλλία, 7. Ρωσία, 8. Τουρκία, 9. Ταϊβάν, 10.Ιταλια, 11. Αυστραλία, 12. Μ. Βρετανία, 13. Ισπανία, 14. Γερμανία.

(5) βλ. Η πτώση της Ευρώπης

(6) Στοιχεία από την Γερμανική Επιθεώρηση Εξωτερικής Πολιτικής 10/2010


(*) Δημοσιεύθηκε στο τεύχος 52 του περιοδικού «Δρόμοι της Ειρήνης»





 Πηγή: Εργατικός αγώνας/ gregor der grieche 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΥ

Είμαστε ανοιχτοί σε όλα τα σχόλια που προσπαθούν να προσθέσουν κάτι στην πολιτική συζήτηση.

Σχόλια :
Α) με υβριστικό περιεχόμενο ή εμφανώς ερειστική διάθεση
Β) εκτός θέματος ανάρτησης
Γ) με ασυνόδευτα link (spamming)
Δ) χωρίς τουλάχιστον ένα διακριτό ψευδώνυμο
Ε) που δεν σέβονται την ταυτότητα και τον ιδεολογικό προσανατολισμό του blog

ΘΑ ΔΙΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ.

Παρακαλείστε να γράφετε τα σχόλια σας στα Ελληνικά

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.