Ο Μαρξισμός εναντίον Φιλελευθερισμού

Αποκλειστικό απο το gekoudi & το jure.ath.cx

ΜΙΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ του Ι.Β.Στάλιν στον HG Wells. Στις 23 Ιούλη 1934. Τόσο παλιά όσο και επίκαιρη.

Ο Herbert George Wells (21 Σεπτεμβρίου 1866 - 1813 Αυγούστου 1946)
Ήταν Άγγλος συγγραφέας,
γνωστός για το ύφος στη δουλειά του στην επιστημονική φαντασία.
Ήταν επίσης ένας παραγωγικός συγγραφέας σε πολλά άλλα είδη,
συμπεριλαμβανομένης της σύγχρονης μυθιστοριογραφίας,
την ιστορία, την πολιτική και τα κοινωνικά σχόλια, ακόμα και γράφοντας βιβλία κειμένου.
Μαζί με τον Ιούλιο Βερν και Hugo Gernsback ,
O Wells αναφέρεται σαν "ο πατέρας της Επιστημονικής Φαντασίας».
Ήταν ένας ειλικρινής σοσιαλιστής και συμπαθούσε τις ειρηνιστικές απόψεις,
αν και υποστήριξε τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο όταν ήταν σε εξέλιξη,
και τα έργα του αργότερα έγιναν όλο και περισσότερο πολιτικά και διδακτικά.
Τα μυθιστορήματά του την περίοδο (1900-1920) ήταν λιγότερο επιστημονικής φαντασίας,
που απευθύνονται στη μεσαία τάξη ( Η Ιστορία του κ. Πόλυ ) και τη «Νέα Γυναίκα» και οι Σουφραζέτες ( Αν Βερόνικα ).

Πρώτο Μέρος
Wells: Σας είμαι πολύ ευγνώμων, κ. Στάλιν, για τη συμφωνία σας να με δείτε. Ήμουν στις Ηνωμένες Πολιτείες πρόσφατα. Είχα μια μακρά συνομιλία με τον Πρόεδρο Ρούζβελτ και προσπάθησα να εξακριβώσω ποιες είναι οι ιδέες του. Πώς οδηγείται. Τώρα έχω έρθει να σας ρωτήσω τι κάνετε για να αλλάξετε τον κόσμο...
Στάλιν: Όχι και τόσα πολλά.

Wells: Περιπλανούμαι σε όλο τον κόσμο σαν ένας κοινός άνθρωπος και, σαν ένας κοινός άνθρωπος, παρατηρώ τι συμβαίνει γύρω μου.
Στάλιν: Σημαντικοί δημόσιοι άνδρες σαν εσένα δεν είναι "κοινοί άνθρωποι". Φυσικά, η ιστορία μπορεί μόνη της να δείξει πόσο σημαντικό είναι αυτό ή τι οι δημόσιοι άνθρωποι έχουν. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να μην δούμε τον κόσμο όπως ο «κοινός θνητός».
Wells: Δεν είμαι προσποιητά ταπεινός. Αυτό που εννοώ είναι ότι προσπαθώ να δω τον κόσμο μέσα από τα μάτια του συνηθισμένου ανθρώπου, και όχι σαν πολιτικός ή κομματικός ή ένας υπεύθυνος διαχειριστής. Η επίσκεψή μου στις Ηνωμένες Πολιτείες με ενθουσίασε. Ο παλιός οικονομικός κόσμος καταρρέει. Η οικονομική ζωή της χώρας είναι υπό αναδιοργάνωση σε νέες γραμμές. Ο Λένιν είπε: “Πρέπει να μάθουμε να κάνουμε τις επιχειρήσεις, και θα το μάθουμε αυτό από τους καπιταλιστές”.
Σήμερα, οι καπιταλιστές έχουν να μάθουν από εσάς, έχει γίνει αντιληπτό σε αυτούς το πνεύμα του σοσιαλισμού. Μου φαίνεται ότι αυτό που λαμβάνει χώρα στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι μια βαθιά αναδιοργάνωση, η δημιουργία προγραμματισμού, δηλαδή, σοσιαλισμός, στην οικονομία. Εσείς και ο Ρούσβελτ αρχίζετε από δύο διαφορετικά σημεία εκκίνησης. Αλλά δεν υπάρχει σχέση με τις ιδέες, μια συγγένεια των ιδεών, μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον; Στην Ουάσιγκτον, εξεπλάγην από το ίδιο πράγμα που βλέπω συμβαίνει εδώ. Είναι το κτίριο των γραφείων, είναι η συγκρότηση των οργάνων κρατικής ρύθμισης, που οργανώνουν μια μεγάλη απαραίτητη Δημόσια Διοίκηση. Η ανάγκη τους, σαν τη δική σας, είναι η ικανότητα της καθοδήγησης.

Στάλιν: Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν διαφορετικό σκοπό από εκείνο που επιδιώκουμε στην ΕΣΣΔ.
Ο στόχος που οι Αμερικανοί επιδιώκουν, προέκυψε από την οικονομική κρίση. Οι Αμερικανοί θέλουν να απαλλαγούν από την κρίση στη βάση της ιδιωτικής καπιταλιστικής δραστηριότητας, χωρίς αλλαγή της οικονομικής βάσης. Προσπαθούν να μειώσουν στο ελάχιστο την καταστροφή, τις ζημίες που προκλήθηκαν από το υφιστάμενο οικονομικό σύστημα. Εδώ, όμως, όπως γνωρίζετε, στη θέση της παλιάς, καταστρέψαμε την οικονομική βάση και εδραιώσαμε μια εντελώς διαφορετική, μια νέα οικονομική βάση. Ακόμα και αν οι Αμερικανοί που αναφέρω επιτύχουν εν μέρει το στόχο τους, δηλαδή, να μειώσουν αυτές τις ζημίες στο ελάχιστο, δεν θα καταστρέψουν τις ρίζες της αναρχίας που είναι σύμφυτη με το υπάρχον καπιταλιστικό σύστημα. Πρόκειται για τη διατήρηση του οικονομικού συστήματος το οποίο πρέπει αναπόφευκτα να οδηγήσει, και δεν μπορεί παρά να οδηγήσει, στην αναρχία της παραγωγής. Έτσι, στην καλύτερη περίπτωση, θα είναι ένα θέμα, όχι για την αναδιοργάνωση της κοινωνίας, όχι της κατάργησης του παλαιού κοινωνικού συστήματος, πράγμα που προκαλεί την αναρχία και τις κρίσεις, αλλά και τον περιορισμό ορισμένων από τις υπερβολές του. Υποκειμενικά, ίσως, οι Αμερικανοί πιστεύουν ότι αναδιοργανώνουν την κοινωνία. Αντικειμενικά, εντούτοις, διατηρούν την παρούσα βάση της κοινωνίας.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο, αντικειμενικά, δεν θα υπάρξει αναδιοργάνωση της κοινωνίας.
Επίσης, δεν θα υπάρξει σχεδιασμένη οικονομία. Τι είναι η σχεδιασμένη οικονομία; Ποια είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά της; Η σχεδιασμένη οικονομία προσπαθεί να καταργήσει την ανεργία. Ας υποθέσουμε ότι είναι δυνατόν, διατηρώντας παράλληλα το καπιταλιστικό σύστημα, να μειωθεί η ανεργία σε ένα ορισμένο ελάχιστο βαθμό. Αλλά σίγουρα, ο καπιταλιστής ποτέ δεν θα συμφωνήσει για την πλήρη κατάργηση της ανεργίας, την κατάργηση του εφεδρικού στρατού των ανέργων, σκοπός του οποίου είναι να ασκηθεί πίεση στην αγορά εργασίας, για την εξασφάλιση της προσφοράς φθηνού εργατικού δυναμικού. Εδώ έχετε ένα από τα σκοπούμενα στη «σχεδιασμένη οικονομία» της αστικής κοινωνίας. Δηλαδή σχεδιασμένη οικονομία μόνο όσον αφορά τους πλούσιους και σκληρό καπιταλισμό για τους φτωχούς. Επιπλέον, η σχεδιασμένη οικονομία προϋποθέτει αύξηση της παραγωγής στους κλάδους της βιομηχανίας που παράγουν αγαθά τα οποία οι μάζες των ανθρώπων χρειάζονται ιδιαίτερα. Αλλά ξέρετε ότι η επέκταση της παραγωγής κάτω από τον καπιταλισμό γίνεται από εντελώς διαφορετικά κίνητρα, οι ροές κεφαλαίων οδηγούνται στα εν λόγω τμήματα της οικονομίας στα οποία το ποσοστό του κέρδους είναι υψηλότερο. Ποτέ δεν θα υποχρεωθεί ένας καπιταλιστής να υποστεί απώλεια για τον εαυτό του και να συμφωνήσει σε ένα χαμηλότερο ποσοστό κέρδους για χάρη της ικανοποίησης των αναγκών του λαού. Χωρίς να απαλλαγούμε από τους καπιταλιστές, χωρίς την κατάργηση της αρχής της ατομικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, είναι αδύνατο να δημιουργηθεί σχεδιασμένη οικονομία.

Wells: Συμφωνώ με πολλά από όσα είπατε. Αλλά θα ήθελα να τονίσω ότι αν μια χώρα στο σύνολό της υιοθετεί την αρχή της σχεδιασμένης οικονομίας, αν η κυβέρνηση, σταδιακά, βήμα προς βήμα, ξεκινάει με συνέπεια να εφαρμόσει την αρχή αυτή, η οικονομική ολιγαρχία επιτέλους θα καταργηθεί και ο σοσιαλισμός, κατά την αγγλοσαξονική έννοια της λέξης, θα επικρατήσει. Η επίδραση των ιδεών του Ρούσβελτ "New Deal" (Το «New Deal» ήταν μια σειρά οικονομικών προγραμμάτων που υλοποιήθηκαν στο Ηνωμένες Πολιτείες μεταξύ 1933 και 1936.) είναι το πιο ισχυρό και κατά τη γνώμη μου είναι σύμφωνο με τις σοσιαλιστικές ιδέες. Μου φαίνεται ότι αντί να υπογραμμίζεται η αντίθεση μεταξύ των δύο κόσμων, θα πρέπει, υπό τις παρούσες συνθήκες, γίνει προσπάθεια για θέσπιση μιας κοινής γλώσσας για όλες τις εποικοδομητικές δυνάμεις.

Στάλιν: Μιλώντας για την αδυναμία της κατανόησης των αρχών της σχεδιασμένης οικονομίας, παρατηρώντας παράλληλα την οικονομική βάση του καπιταλισμού, δεν επιθυμώ καθόλου να υποτιμήσω τις εξαιρετικές προσωπικές ιδιότητες του Ρούσβελτ, την πρωτοβουλία, το θάρρος και την αποφασιστικότητά του. Αναμφίβολα, ο Ρούσβελτ ξεχωρίζει ως ένα από τα ισχυρότερα στοιχεία μεταξύ όλων των καπεταναίων του σύγχρονου καπιταλιστικού κόσμου. Γι 'αυτό θα ήθελα, για άλλη μια φορά, να τονίσω το σημείο ότι η πεποίθησή μου ότι η σχεδιασμένη οικονομία είναι αδύνατη υπό τις προϋποθέσεις του καπιταλισμού, δεν σημαίνει ότι έχω αμφιβολίες σχετικά με τις προσωπικές τους ικανότητες, το ταλέντο και το θάρρος του Προέδρου Ρούσβελτ. Αλλά αν οι συνθήκες είναι δυσμενείς, ο πιο ταλαντούχος καπετάνιος δεν μπορεί να επιτύχει το στόχο που σας παραπέμπω.
Θεωρητικά, βεβαίως, τη δυνατότητα να βαδίζουν σταδιακά, βήμα προς βήμα, σύμφωνα με τους όρους του καπιταλισμού, την επίτευξη του στόχου που καλείτε σοσιαλισμό στην αγγλοσαξονική έννοια του όρου, δεν αποκλείεται.
Ποιος θα είναι όμως αυτός ο «σοσιαλισμός»; Στην καλύτερη περίπτωση, χαλιναγωγούν σε κάποιο βαθμό, την πιο αχαλίνωτη των μεμονωμένων εκπροσώπων του καπιταλιστικού κέρδους, κάποια αύξηση όσον αφορά την εφαρμογή της αρχής των κανονιστικών ρυθμίσεων στην εθνική οικονομία. Όλα αυτά είναι πολύ καλά. Αλλά μόλις ο Ρούζβελτ, ή οποιοσδήποτε άλλος καπετάνιος στο σύγχρονο αστικό κόσμο, προχωρήσει στην τροποποίηση μέρους των θεμέλιων του καπιταλισμού, θα υποστεί αναπόφευκτα απόλυτη ήττα. Οι τράπεζες, οι βιομηχανίες, οι μεγάλες επιχειρήσεις, οι μεγάλες γεωργικές εκμεταλλεύσεις δεν βρίσκονται στα χέρια του Ρούσβελτ. Όλα αυτά είναι ιδιωτική περιουσία. Οι σιδηρόδρομοι, η εμπορική ναυτιλία, όλα αυτά ανήκουν σε ιδιώτες. Και, τέλος, ο στρατός των ειδικευμένων εργαζομένων, οι μηχανικοί, οι τεχνήτες, και αυτοί δεν είναι στη διοίκηση του Ρούζβελτ, είναι στη γραμμή των ιδιοκτητών. Όλοι εργάζονται για τους ιδιώτες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τις λειτουργίες του κράτους στον αστικό κόσμο.
Το κράτος είναι ένας θεσμός που οργανώνει την άμυνα της χώρας, οργανώνει την τήρηση της «τάξης». Είναι ένα σύστημα για την είσπραξη των φόρων. Το καπιταλιστικό κράτος δεν ασχολείται πολύ με την οικονομία με τη στενή έννοια του όρου. Η τελευταία δεν είναι στα χέρια του κράτους. Αντιθέτως, το κράτος είναι στα χέρια της καπιταλιστικής οικονομίας. Γι 'αυτό φοβάμαι ότι, παρ' όλες τις ενέργειες και τις ικανότητές του, ο Ρούσβελτ δεν θα επιτύχει τον στόχο που αναφέρατε, εάν πράγματι αυτός είναι ο στόχος του. Ίσως, κατά τη διάρκεια πολλών γενεών θα είναι δυνατόν να προσεγγίσουμε αυτό το στόχο κάπως. Αλλά εγώ προσωπικά πιστεύω ότι ακόμη και αυτό δεν είναι πολύ πιθανό.

Η συνέχεια σύντομα...