Διαχειριστικές μανούβρες για νέους συμβιβασμούς

Ολοένα και μεγαλύτερα τα αδιέξοδα από τη βαθιά κρίση

Την επιτάχυνση του «συνολικού σχεδίου» για τη διαχείριση της καπιταλιστικής κρίσης στην ευρωζώνη προωθούν οι κυβερνήσεις της ΕΕ και την ίδια ώρα οξύνονται οι αντιθέσεις και οι ανταγωνισμοί για τον επιμερισμό της ζημιάς από την καταστροφή κεφαλαίου που προκαλεί η κρίση, προκαλώντας ισχυρούς τριγμούς στο σκληρό πυρήνα της ευρωζώνης.

Η Γερμανίδα καγκελάριος Α. Μέρκελ, επιδοκίμασε χτες την απόφαση της Ισπανίας να ζητήσει βοήθεια για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, έσπευσε όμως να ξεκαθαρίσει ότι ο δανεισμός από τους μηχανισμούς διάσωσης θα είναι συνάρτηση της μεταρρύθμισης του τραπεζικού τομέα. «Θα υπάρξουν φυσικά όροι για την Ισπανία (...) Οι όροι θα είναι διαφορετικοί από εκείνους που επιβλήθηκαν σε ένα ολόκληρο κράτος, το σύνολο του μακροοικονομικού προγράμματος του οποίου τίθεται σε διάσωση», συμπλήρωσε η Μέρκελ. Τέτοιο μνημόνιο, όμως, εφαρμόζεται εδώ και τρία χρόνια στην Ισπανία.

Η ίδια αναφερόμενη στην προωθούμενη τραπεζική ένωση, ως ένα βήμα στην ενίσχυση της οικονομικής ενοποίησης, τόνισε ότι «αν θέλουμε ευρωπαϊκούς θεσμούς που θα προσφέρουν καλύτερη εποπτεία των τραπεζών, πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι να παραχωρήσουμε περισσότερη εθνική κυριαρχία». Υπεραμύνθηκε ακόμα της πολιτικής της άγριας λιτότητας που εφαρμόζεται στην Ελλάδα, τονίζοντας ότι αυτή είναι «αναγκαία για να αποτελεί το παράδειγμα για όλη την ευρωζώνη».
Τέλος, προβάλλοντας το παράδειγμα των μεταρρυθμίσεων στη γερμανική αγορά εργασίας, η Μέρκελ εκτίμησε ότι «θα είναι μοιραίο για την Ευρώπη να σταματήσει αυτές τις μεταρρυθμίσεις, ακριβώς την ώρα που μερικά ευρωπαϊκά κράτη ξεκίνησαν να δουλεύουν προς τη σωστή κατεύθυνση, τα γερμανικά αποτελέσματα είναι στη σωστή κατεύθυνση».


Στο ίδιο μήκος κύματος, στη στρατηγική δηλαδή της ανάπτυξης με λιτότητα, κινήθηκε και ο Γάλλος Πρόεδρος Φρ. Ολάντ κατά τη διάρκεια ομιλίας του χθες στο Παρίσι, επισημαίνοντας μάλιστα ότι η ανάπτυξη στην Ευρώπη «δε θα προέλθει από συμπληρωματικές δημόσιες δαπάνες» και ότι «η επιθυμία για ανάπτυξη δεν εμποδίζει την αυστηρότητα στον προϋπολογισμό». Η Γαλλία υποστηρίζει τη χρηματοοικονομική ολοκλήρωση στη ζώνη του ευρώ, αλλά θεωρεί πως η πρώτιστη προτεραιότητα οφείλει να είναι η επίλυση της κρίσης στην περιφέρειά της, είπε χτες ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Μπ. Καζνέβ.

Σε μεγάλη περιδίνηση η Ισπανία 

«Τώρα πρέπει να κάνουμε ένα πολύ μεγάλο βήμα. Η Ευρώπη είτε θα πρέπει να κάνει ένα βήμα μπροστά είτε θα κατακερματισθεί», τόνισε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζ.Μ. Μπαρόζο, ο οποίος ταυτόχρονα κάλεσε τις 27 χώρες της ΕΕ να δεχθούν οι μεγάλες τράπεζές τους να υπαχθούν σε μία ενιαία διασυνοριακή εποπτική αρχή, ως συστατικό στοιχείο μίας τραπεζικής ένωσης που θα μπορούσε να θεσπιστεί από το επόμενο έτος.

Το σχέδιο για μια στενότερη ενοποίηση, το οποίο θα περιλαμβάνει επίσης ένα πανευρωπαϊκό πλαίσιο εγγύησης καταθέσεων και ένα ταμείο διάσωσης τραπεζών που θα χρηματοδοτείται από τους φόρους στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, θα μπορούσε να επιτευχθεί το επόμενο έτος χωρίς αλλαγές στις υφιστάμενες συνθήκες της ΕΕ, δήλωσε ο Μπαρόζο.

Την ίδια στιγμή, η Ισπανία βουλιάζει πιο βαθιά στην κρίση, παρά την εξαγγελία του πακέτου διάσωσης των τραπεζών ύψους 100 δισ. ευρώ, ενώ στο μάτι του κυκλώνα μπαίνει και η Ιταλία. Οι «επενδυτές» δε θεωρούν ότι θα είναι αρκετό το δάνειο των 100 δισ. ευρώ από την ευρωζώνη για τη διάσωση των ισπανικών τραπεζών, γεγονός που αντικατοπτρίστηκε στην αύξηση του κόστους δανεισμού. Η απόδοση των 10ετών ισπανικών ομολόγων αναρριχήθηκε χτες στο 6,81%, επίπεδο - ρεκόρ από την εισαγωγή του ευρώ. 

«Αυτά τα 100 δισ. ευρώ θα προστεθούν στο δημόσιο χρέος της Ισπανίας και συνεπώς θα ενισχύσουν τη διασύνδεση μεταξύ των τραπεζών και του κράτους. Η Ισπανία λαμβάνει κεφάλαια για να σώσει τις τράπεζές της, οι οποίες αγοράζουν το δημόσιο χρέος, ενώ όλοι οι άλλοι φεύγουν από αυτό», σημείωσε αναλυτής της τράπεζας Rabobank International, απηχώντας το κλίμα που επικρατεί στις καπιταλιστικές αγορές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ξένοι επενδυτές μείωσαν τη συμμετοχή τους στο χρέος του ισπανικού δημοσίου στο 37% τον Απρίλη από 50% που ήταν στο τέλος του 2011, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών της χώρας. Ετσι, τη διαφορά κάλυψαν οι ισπανικές τράπεζες, οι οποίες αύξησαν το μερίδιο τους από το 17% στο 29% την ίδια περίοδο.

Οξύνεται η κρίση σε Ιταλία - Κύπρο

Αίσθηση προκάλεσε, εξάλλου, το γεγονός ότι ο Ιταλός πρωθυπουργός Μ. Μόντι έκρινε σκόπιμο να απαντήσει ο ίδιος χτες σε δηλώσεις που είχε κάνει την προηγούμενη μέρα η αυστριακή υπουργός Οικονομικών Μ. Φέκτερ, επιβεβαιώνοντας ουσιαστικά ότι η κρίση στην Ιταλία έχει προσλάβει μεγάλες διαστάσεις. Ο Μόντι χαρακτήρισε «εντελώς ανάρμοστα» τα σχόλια της αυστριακής υπουργού Οικονομικών, η οποία είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο η Ιταλία να αναγκασθεί να προσφύγει στον μηχανισμό βοήθειας.

Το κλίμα που επικρατεί στην Ιταλία αποτύπωσε με χθεσινό του άρθρο ο διευθυντής της ιταλικής οικονομικής εφημερίδας «Il Sole 24 Or», που ανήκει στην Confindustria, δηλαδή την Ενωση των βιομηχάνων. Με το χαρακτηριστικό τίτλο «Schnell, Frau Merkel» («Γρήγορα, κυρία Μέρκελ») η ιταλική εφημερίδα καλεί τη Γερμανίδα καγκελάριο να δράσει το ταχύτερο για να σώσει την ευρωζώνη, καθώς είναι η Ιταλία πλέον που θα βρεθεί σε περιδίνηση. Ακόμα και «μια ισχυρή και υγιής Γερμανία δε θα μπορούσε να επιβιώσει ανάμεσα στα συντρίμμια των μικρών και των μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών», επισήμανε ακόμα ο διευθυντής της «Il Sole 24 Ore».

Χτες εντάθηκε η φημολογία για επικείμενη προσφυγή και της Κύπρου στο μηχανισμό της ΕΕ, προκειμένου να αντλήσει 4 δισ. για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της. Το συγκεκριμένο αίτημα αναμένονταν να κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσα στα επόμενα 24ωρα, με τον υπουργό Οικονομικών Βάσο Σιαρλή, να δηλώνει ότι το αίτημα για οικονομική βοήθεια δε θα αφορούσε μόνο την άμεση ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, αλλά πιθανώς να συμπεριλάβει και ευρύτερες δημοσιονομικές ανισορροπίες.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν είναι σε γνώση σεναρίων αντιμετώπισης των επιπτώσεων ενδεχόμενης εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ και δεν εργάζεται πάνω σε τέτοια σενάρια, δήλωσε χτες ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Ολιβιέ Μπαγί, σχολιάζοντας σχετικό τηλεγράφημα του ειδησεογραφικού πρακτορείου «Ρόιτερς». Διευκρίνισε, ωστόσο, ότι δεν είναι σε θέση να γνωρίζει αν κάποιες χώρες ή κάποιοι οργανισμοί εκπονούν παρόμοια σενάρια.

Από τον Ριζοσπάστη