Η ταρίφα της απελευθέρωσης

Γράφει ο Βασίλης ΜΑΜΑΗΣ 
στον Κυριακάτικο Ριζοσπάστη

Το έχει, φαίνεται, «τάμα» η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, κάθε χρόνο τέτοια εποχή, να «περιποιείται» και από έναν κλάδο των αυτοαπασχολούμενων στις μεταφορές. Πέρσι οι φορτηγατζήδες, φέτος οι ταξιτζήδες. Στην περίπτωση του ταξί, μιλάμε για έναν τομέα της οικονομίας, στον οποίο δραστηριοποιούνται σχεδόν αποκλειστικά αυτοαπασχολούμενοι, με πολύ χαμηλή συγκέντρωση. Είναι, επομένως, εύλογο το ενδιαφέρον των κάθε λογής μεγαλοεπενδυτών για τις «ευκαιρίες» που ανοίγονται. Εξηγήσιμη η φούρια της κυβέρνησης για την απελευθέρωση των ταξί. Αυτονόητη και η αγανάκτηση των αυτοαπασχολούμενων που βλέπουν την εργασία τους να κινδυνεύει.

Μισές αλήθειες και χοντροκομμένα ψέματα

Κατά την πάγια τακτική της κυβέρνησης απέναντι σε κάθε λαϊκό αγώνα, επιχειρείται η συκοφάντηση και η διαπόμπευση των απεργών. Μέσα ενημέρωσης και δημοσιογράφοι πρόθυμοι να υπηρετήσουν με δουλοπρέπεια τους επίδοξους επενδυτές, αναμασούν μονότονα τα προνόμια που απολαμβάνει η «συντεχνία» των ταξιτζήδων, τις προοπτικές που ανοίγονται για την ανάπτυξη της χώρας με την απελευθέρωση κ.λπ. Επιχειρήματα ρηχά και αστήρικτα, που επαναλαμβάνονται όλο και πιο συχνά το τελευταίο χρονικό διάστημα. Μισές αλήθειες και χοντροκομμένα ψέματα μαγειρεμένα από τα αρμόδια επιτελεία, πασπαλισμένα με ανύπαρκτες ευκαιρίες, προσφέρονται με τη μορφή του κουτόχορτου σε ανυποψίαστους και αφελείς για κατανάλωση. Μόνο που το μενού παραμένει δύσπεπτο, ειδικά σε περίοδο οικονομικής κρίσης.


Ας αναλύσουμε ένα - ένα τα βασικά αξιώματα κυβέρνησης και μέσων ενημέρωσης.

Το επάγγελμα του ταξί είναι κλειστό.

Ωραία, το ερώτημα όμως που προκύπτει είναι, για ποιον;
Γιατί όποιος θέλει να αγοράσει ταξί μπορεί εύκολα να βρει στις «μάντρες», πληρώνοντας φυσικά το αντίστοιχο αντίτιμο. Αρα, αλλού βρίσκεται το πρόβλημα. Η άδεια ταξί είναι προσωπική, κανένας δεν μπορεί να έχει στην κατοχή του πάνω από δύο άδειες. Δηλαδή, δεν μπορεί κάποιος κεφαλαιούχος να εξασφαλίσει 100 ή 300 άδειες και να στήσει μια καπιταλιστική επιχείρηση της προκοπής. Επομένως, το ταξί είναι «κλειστό» μόνο απέναντι στο μεγάλο κεφάλαιο, και αυτός είναι ο καημός τους.

Με την «απελευθέρωση» θα γίνουν επενδύσεις και θα υπάρχει ανάπτυξη.

Εδώ προβάλλει ένα παρόμοιο ερώτημα, ανάπτυξη για ποιον;
Ο τομέας των ταξί είναι ήδη αρκετά αναπτυγμένος, κυκλοφορούν 35.000 οχήματα, με αποτέλεσμα το μέσο εισόδημα των επαγγελματιών να συμπιέζεται, πολύ περισσότερο στις σημερινές συνθήκες της κρίσης, που η χρήση του έγινε πολυτέλεια για τα λαϊκά στρώματα. Αρα υπονοούν την ανάπτυξη μερικών μεγάλων επιχειρήσεων που θα μπουν στην αγορά με προφανή στόχο το μέγιστο κέρδος. Μόνο που ντρέπονται να το πουν.

Ο ανταγωνισμός θα βελτιώσει τις υπηρεσίες και θα ρίξει τις τιμές.

Εδώ ξεχνάνε να εξηγήσουν, γιατί ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε μερικές δεκάδες χιλιάδες επαγγελματίες είναι λιγότερο οξύς από ό,τι ανάμεσα σε 5-10 εταιρείες που μπορεί να κυριαρχήσουν στην αγορά. Επίσης, αυτό που γνωρίζει ο καθένας είναι ότι η ποιότητα συμβαδίζει με τις τιμές. Κανένας επενδυτής δεν είναι διατεθειμένος να αυτοκτονήσει, προσφέροντας καλύτερες και άρα ακριβότερες υπηρεσίες σε χαμηλότερες τιμές. Μπορεί να ανέβει η ποιότητα αλλά το ταξί θα γίνει απρόσιτο για τα λαϊκά στρώματα. Γι' αυτό κρύβεται με επιμέλεια, ότι ανάμεσα στον ορυμαγδό των απελευθερώσεων, φιγουράρει και η απελευθέρωση του κομίστρου.

Θα ανοίξουν θέσεις εργασίας.

Το δόλωμα απευθύνεται προς απελπισμένους ανέργους και δημιουργεί την αυταπάτη ότι θα βρουν δουλειά. Αν όμως δοθούν μερικές ακόμα χιλιάδες άδειες, το αποτέλεσμα θα είναι να μοιραστεί η ίδια μίζερη πίτα σε μικρότερα κομμάτια. Αν δημιουργηθούν εταιρείες, που είναι ο κύριος στόχος, σίγουρα θα γίνουν προσλήψεις. Ομως, η εμπειρία δείχνει ότι η συνολική απασχόληση στον κλάδο θα συρρικνωθεί.

Θα καταργηθούν τα «προνόμια» των ταξιτζήδων.

Είναι λίγο δύσκολο, ο μέσος ταξιτζής να «τα κονομήσει», γιατί το κόμιστρο το ρυθμίζει το κράτος και το μεροκάματο εξαρτάται από την οικονομική κατάσταση των λαϊκών στρωμάτων, τα έξοδα και κυρίως τις ώρες εργασίας.

Και ένα μακάβριο στοιχείο, για να φωτίσουμε την ποιότητα των παραπάνω «προνομίων». Στους συνταξιούχους του ΤΣΑ έχουν σημαντικό μερίδιο οι γυναίκες παρότι στους εν ενεργεία επαγγελματίες σπανίζουν. Πρόκειται για συνταξιούχους λόγω θανάτου του συζύγου, που οι συνθήκες εργασίας και οι ατέλειωτες ώρες δουλειάς, δεν του επέτρεψαν να απολαύσει για πολλά χρόνια τη σύνταξη.

Θα χτυπηθεί το «μαύρο χρήμα».

Εννοούν την αξία της άδειας που καλείται να καταβάλει, «κάτω από το τραπέζι» καθένας που μπαίνει στο επάγγελμα. Δηλαδή, το θύμα, που εκβιάζεται να πληρώσει 200.000 ευρώ για μια θέση εργασίας, υποθηκεύοντας ό,τι έχει και δεν έχει στις τράπεζες, κατηγορείται επιπλέον και για διακίνηση «μαύρου χρήματος». Οι αστικές κυβερνήσεις που επέτρεψαν την εμπορία των αδειών με τον νόμο 588/1977 βγαίνουν λάδι. Τι υποκρισία!!!

Ο «κακός» Ραγκούσης και ο «καλός» Ρέππας

 

Καιρός όμως είναι να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους.
Οι επενδύσεις του κεφαλαίου δρομολογούνται κυρίως στο φιλέτο της αγοράς του ταξί. Δηλαδή, στα αεροδρόμια, στα λιμάνια, στους σταθμούς, στα ξενοδοχεία, όπου οι κυοφορούμενες επιχειρήσεις μπορούν να διαπραγματευτούν συμβόλαια αποκλειστικής εκμετάλλευσης. Οσοι επαγγελματίες επιβιώσουν θα «τουφεκάνε» τον πελάτη στο δρόμο, με μικρότερο ακόμη μεροκάματο. Το μεγάλο κεφάλαιο δεν ενδιαφέρεται, ακόμα, γι' αυτό.

Το ταξί θα γίνει πιο ακριβό για τα λαϊκά στρώματα.

Ολη αυτή η εκστρατεία περί απελευθέρωσης έχει ένα και μοναδικό στόχο, να ανοίξει γρήγορα η παραπάνω προοπτική στη συγκεκριμένη αγορά. Οι περιορισμοί στην απόκτηση της άδειας, στον προσωπικό της χαρακτήρα και η διατίμηση στο κόμιστρο είναι εμπόδια και πρέπει να εξαλειφθούν.
Αυτό εννοεί η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Α. Τόρες όταν δηλώνει ότι «το άνοιγμα του επαγγέλματος βρίσκεται στο πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων, για το οποίο έχει δεσμευτεί η ελληνική κυβέρνηση». Αυτό ψηφίστηκε με τον νόμο 3919/11. Αυτό υποστηρίζουν όλα τα κόμματα που είναι υπέρ της απελευθέρωσης, από το ΠΑΣΟΚ, τη ΝΔ και τον ΛΑ.Ο.Σ. μέχρι τον Κουβέλη και την Μπακογιάννη, πέρα από τις επιμέρους διαφωνίες.

Αυτό επιχειρεί να εφαρμόσει σήμερα ο Γ. Ραγκούσης, με υποδειγματική συνέπεια, απέναντι στην πολιτική της κυβέρνησης, στους αντιλαϊκούς νόμους που ψηφίστηκαν, και τις επιταγές των μονοπωλίων και της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Γι' αυτό δεν είναι ο «κακός» της υπόθεσης. Είναι πολιτικός εκπρόσωπος συμφερόντων αντίθετων με τα συμφέροντα των αυτοαπασχολούμενων στο ταξί.
Θα μου πείτε, γιατί απορρίφθηκε το περίφημο Προεδρικό Διάταγμα Ρέππα, τι διαφορετικό έκανε που να αξίζει την προσοχή των ταξιτζήδων. Το συγκεκριμένο πόνημα εξυπηρετούσε ακριβώς τους ίδιους στόχους. Μόνο που προέβλεπε μια αργόσυρτη συγκέντρωση των ήδη υπαρχουσών αδειών, γι' αυτό έβαζε περιορισμούς στην έκδοση νέων. Τα επιτελεία των μονοπωλίων έκριναν ότι η συγκεκριμένη διαδικασία ήταν ακριβότερη και πιο χρονοβόρα. Το μεγάλο κεφάλαιο βιάζεται να καταλάβει πλεονεκτική θέση στη διέξοδο από την κρίση που ευελπιστεί. Επομένως, ο Δ. Ρέππας δεν είναι ο «καλός». Είναι, επίσης, πολιτικός εκπρόσωπος των ίδιων αντιλαϊκών συμφερόντων, μόνο που έκανε λάθος εκτίμηση τη δεδομένη στιγμή, γι' αυτό και μετατέθηκε σε άλλο πόστο.

Συνδικαλιστές με «περγαμηνές»

 

Το πιο προβεβλημένο πρόσωπο των τελευταίων ημερών είναι ο Θ. Λυμπερόπουλος, στέλεχος της ΝΔ. Από την ιδιότητά του αυτή, προέκυψαν οι αλαλαγμοί του ΠΑΣΟΚ ότι η απεργία υποκινήθηκε από τη ΝΔ. Η αλήθεια είναι ότι, στο χώρο, οι συνδικαλιστικές δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ είναι πρώτη δύναμη. Το ότι ο πρόεδρος ανήκει σε άλλο κόμμα καθόλου δεν ενοχλεί, αφού η όσμωση ανάμεσα στις δύο συνδικαλιστικές παρατάξεις είναι πια πλήρης.

Ο συγκεκριμένος συνδικαλιστής δεν είναι κατά της απελευθέρωσης, αλλά τη διατυπώνει ως εξής. «...Να είσαι ιδιοκτήτης και να μην είσαι επαγγελματίας. Απλώς να το νοικιάζεις. Αυτό το δικαίωμα δεν υπήρχε στη χώρα μας. Επρεπε να δοθεί. Το ποσοστό ιδιοκτησίας που ήταν ως δύο άδειες. Κάποιος έχει χρήματα, να μπορεί να επενδύσει...» (ΤΟ ΒΗΜΑ 24/7/2011). Είναι ο ίδιος, που θεώρησε σημαντική νίκη μια γενναία αύξηση του κομίστρου, που έκανε τα ταξί πιο απρόσιτα και τα ακινητοποίησε στις πιάτσες. Είναι ο ίδιος που σήμερα ισχυρίζεται, «... με τα δόντια κρατάω τον κόσμο, προσπαθώντας να αποφύγω την έκρηξη...». Αυτή είναι η ηγεσία που φέρεται ότι υποκινεί τους αγώνες, αυτή που έστησε χιλιάδες διαδηλωτές επί ώρες έξω από τη Βουλή, να αναμένουν τη συνεδρίαση του ΚΤΕ του ΠΑΣΟΚ, αυτή που σπέρνει αυταπάτες περί καλής και κακής απελευθέρωσης.

Οχι. Την απεργία δεν την υποκίνησε η συμβιβασμένη ηγεσία του κλάδου, την προκάλεσαν τα οξυμένα προβλήματα των αυτοαπασχολούμενων και η φιλομονοπωλιακή πολιτική της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ που σήμερα απειλεί το εισόδημα και τη θέση εργασίας τους. Και οι αγώνες θα ήταν πιο αποτελεσματικοί με διαφορετικούς συσχετισμούς δύναμης.

Ο αγώνας θα είναι μακρύς και επίμονος και αυτό πρέπει να το λάβουν σοβαρά υπόψη τους οι αυτοκινητιστές. Ηδη, η κυβέρνηση ακονίζει τα μαχαίρια. Οι εισαγγελείς ετοιμάζουν διώξεις για παρακώλυση συγκοινωνιών και για διαφυγόντα έσοδα του Δημοσίου, λόγω των καταλήψεων διοδίων και αρχαιολογικών χώρων. Η κατάσταση θυμίζει την περσινή επιστράτευση των φορτηγατζήδων.
Είναι αναγκαία η κοινή δράση με τους υπόλοιπους αυτοαπασχολούμενους, τους εργαζόμενους και τους αγρότες που πλήττονται από την ίδια αντιλαϊκή πολιτική.

Κάτω από την εμπειρία των αγώνων, ωριμάζει η ανάγκη της ενδυνάμωσης και της πιο συγκροτημένης παρέμβασης των δυνάμεων της ΠΑΣΕΒΕ στον κλάδο.

Το μεροκάματο και η προοπτική του

 

Και τελικά, δύο βασικά διδάγματα προκύπτουν από τις εξελίξεις.
Το μεροκάματο των αυτοαπασχολούμενων στα ταξί δεν έχει προοπτική στις σημερινές συνθήκες κυριαρχίας των μονοπωλίων.

Η θέση εργασίας δεν διασφαλίζεται ακόμα και αν έχει πληρωθεί πανάκριβα.
«Το συμφέρον των αυτοαπασχολούμενων και των εργαζόμενων στη μεταφορά ταυτίζεται με τις λαϊκές ανάγκες για ενιαίο αποκλειστικά δημόσιο φορέα συγκοινωνιών, όπου θα εντάσσεται και το ταξί ως συμπληρωματικό μέσο. Οι μεγάλες επιχειρήσεις που θα μετατραπούν σε κοινωνική λαϊκή ιδιοκτησία και ο συνεταιρισμός των μικροϊδιοκτητών, ενταγμένα σε αυτόν τον φορέα, μπορούν να εξασφαλίσουν σίγουρη εργασία και αξιοπρεπή μισθό σε εργαζόμενους και αυτοαπασχολούμενους», όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ.