ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ - «Ζούγκλα» βεβαιώνουν και τα στοιχεία του ΣΕΠΕ

Συνεχής μείωση της πλήρους και αντίστοιχη αύξηση της μερικής απασχόλησης. Συνεχής αύξηση του αριθμού των εργαζομένων που μειώνονται οι μισθοί τους. Συνεχής αύξηση της ανασφάλιστης εργασίας. Αυτό είναι το τρίπτυχο της εργασιακής ζούγκλας που αποτυπώνουν με σαφήνεια (όχι όμως ολοκληρωμένα) τα νέα στοιχεία που δημοσιοποίησε το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) για το α' εξάμηνο του 2012.

Εδώ αξίζει να παραθέσουμε ένα κομμάτι από την ίδια την έκθεση του ΣΕΠΕ για το τι συμβαίνει στους χώρους δουλειάς: «Οι κυριότερες παραβάσεις που εντοπίζουν οι Επιθεωρητές Εργασιακών Σχέσεων αφορούν μη καταβολή αποδοχών (κυρίως σε εμπορικά καταστήματα), απολύσεις χωρίς καταβολή αποζημίωσης, οφειλές αποδοχών αδείας και επιδομάτων αδείας, μη χορήγηση αναλυτικών εκκαθαριστικών σημειωμάτων στους μισθωτούς κατά την εξόφληση των αποδοχών τους, εξαναγκασμό υπογραφής εξοφλητικών αποδείξεων και καταβολή μικρότερου ποσού, παραβίαση ωραρίου (φαινόμενο που το συναντάμε πολύ συχνά στις τράπεζες επικαλούμενες δήθεν ταμειακό λάθος), απασχόληση σε ημέρα ανάπαυσης (ρεπό), μη κατάθεση στις Υπηρεσίες μας ή μη ανάρτησή τους σε εμφανές σημείο στους χώρους εργασίας των πινάκων προσωπικού και των ωρών εργασίας ή των προγραμμάτων εργασίας από τις επιχειρήσεις όταν λειτουργούν με τη διαδοχική εναλλαγή περισσότερων της μιας ομάδας εργαζομένων ή όταν έχουν κυλιόμενες ημέρες αναπαύσεως ή είναι συνεχούς λειτουργίας με εναλλασσόμενες βάρδιες, παράνομη υπερωριακή απασχόληση, μη χορήγηση εβδομαδιαίας και αναπληρωματικής ανάπαυσης, όπως και μη χορήγηση της αδείας στους μισθωτούς ή μη τήρηση του βιβλίου αδειών».

Τα παραπάνω είναι μόνο ένα μέρος των συνεπειών που βιώνουν οι εργαζόμενοι στους χώρους δουλειάς. Είναι το αποτέλεσμα των προσπαθειών των μονοπωλίων και των κυβερνήσεών του να αντιμετωπίσουν την καπιταλιστική κρίση φορτώνοντας τα βάρη της στους εργαζόμενους και στα λαϊκά στρώματα. Μια αντικειμενική εξέλιξη που δεν έχει να κάνει με τον «κακό» ή «καλό» εργοδότη αλλά με την ίδια τη φύση του καπιταλισμού που σε περιόδους ανάπτυξης και ακόμα περισσότερο σε περιόδους κρίσης καταστρέφει συστηματικά τις παραγωγικές δυνάμεις με πρώτη απ' όλες την εργατική δύναμη.

Μειώσεις μισθών

Tο α' εξάμηνο 496 επιχειρήσεις που απασχολούν 57.614 εργαζομένους επέβαλλαν μέσω επιχειρησιακών συμβάσεων μεσοσταθμικές μειώσεις μισθών 24,26%.

Παράλληλα, 26.150 επιχειρήσεις που απασχολούν 109.123 εργαζόμενους επέβαλλαν μέσω ατομικών συμβάσεων μεσοσταθμικές μειώσεις μισθών 23,26%.

Από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις επιβάλλουν μειώσεις των μισθών μέσω των επιχειρησιακών συμβάσεων. Για παράδειγμα τον Ιούνη μείωσαν τους μισθούς με αυτόν τον τρόπο 96 επιχειρήσεις που απασχολούν κατά μέσο όρο 280 εργαζόμενους! Ιδιαίτερα για την Αθήνα, το α' εξάμηνο του 2012 η μείωση των μισθών μέσω επιχειρησιακών συμβάσεων επιβλήθηκε από 87 επιχειρήσεις σε 43.485 εργαζόμενους. Δηλαδή είναι επιχειρήσεις που απασχολούν κατά μέσο όρο 500 εργαζόμενους! Τα στοιχεία αυτά «δένουν» απόλυτα με πρόσφατη δήλωση εκπροσώπου των βιομηχάνων και των τραπεζιτών ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν λύσει το ζήτημα του μισθολογικού κόστους μέσω της μείωσης του μέσου ύψους του μισθού. Δηλαδή όχι μόνο μέσω της μείωσης του κατώτατου μισθού, αλλά σε όλα τα μισθολογικά κλιμάκια.

Από την άλλη, μικρές επιχειρήσεις που απασχολούν κατά μέσο όρο 4 εργαζόμενους προχωρούν στις μειώσεις μισθών μέσω ατομικών συμβάσεων.

Μείωση της πλήρους απασχόλησης, αύξηση της μερικής

Το ποσοστό των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης επί του συνόλου των συμβάσεων που υπογράφονται ανά έτος:

• Το 2009 φθάνει το 79% (746.911).
• Το 2010 φθάνει το 66,9% (586.281).
• Το 2011 φθάνει το 59,7% (460.706).
• Το α' εξάμηνο του 2012 φθάνει το 56,1% (176.549).

Αντίστοιχα τα ποσοστά μερικής και εκ περιτροπής εργασίας σημείωσαν τεράστια αύξηση. Από 21% (198.227) το 2009 έφθασαν το 40,1% (301.858) το 2011 και 43,9% (138.046) το α' εξάμηνο του 2012.

Ταυτόχρονα αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς οι αριθμοί των συμβάσεων πλήρους απασχόλησης που μετατρέπονται σε συμβάσεις μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης. Συγκεκριμένα:

• Το 2009 έγινε μετατροπή σε 16.997 συμβάσεις
• Το 2010 σε 26.253 συμβάσεις
• Το 2011 σε 58.962 συμβάσεις και
• Το 2012 και μόνο το πρώτο εξάμηνο σε 44.122 συμβάσεις!

Συνολικά τα παραπάνω στοιχεία φανερώνουν την κυριαρχία πλέον των ελαστικών και ευέλικτων μορφών απασχόλησης οι οποίες επιφέρουν μείωση των μισθών.

Αύξηση της ανασφάλιστης εργασίας

Οι έλεγχοι που διενεργήθηκαν επιβεβαίωσαν για μια ακόμα φορά τα αυξημένα ποσοστά της μαύρης εργασίας.

Το α' εξάμηνο του 2012 ελέγχθηκαν 10.047 επιχειρήσεις που απασχολούν 29.560 εργαζόμενους. Το 35,9% των εργαζομένων ήταν ανασφάλιστοι.
Στο χώρο της εστίασης το ποσοστό ανασφάλιστων έφθανε το 58,2%, του λιανικού εμπορίου στο 8,7% και στις βιοτεχνίες στο 11%. Στο αντίστοιχο α' εξάμηνο του 2011 οι ανασφάλιστοι έφθαναν το 29,9% και το 2010 το 26,8%.

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ