Ανατολική Μεσόγειος: Παιχνίδια με τη φωτιά στην ιμπεριαλιστική σκακιέρα

Αναδημοσίευση από τον Κυριακάτικο Ριζοσπάστη 


Κλιμακώνεται η στρατιωτική και πολιτική ένταση γύρω από τις γεωτρήσεις Κύπρου και Ισραήλ

Χάρτης με τα οικόπεδα στην Κυπριακή ΑΟΖ, τα ισραηλινά κοιτάσματα φυσικού αερίου και το επίμαχο «οικόπεδο 12», όπου βρίσκονται σε εξέλιξη οι γεωτρήσεις της «Noble Energy»

 Κλιμακώνεται με στρατιωτικά και πολιτικά μέσα το σκηνικό έντασης στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, με τους ενεργειακούς πόρους να βρίσκονται στο επίκεντρο. Τα καταιγιστικά γεγονότα ασκούν άμεση επίδραση στο Κυπριακό, το Παλαιστινιακό, τα Ελληνοτουρκικά, στις εξελίξεις σε Μέση Ανατολή και Β. Αφρική, που βρίσκονται διαχρονικά στη μέγκενη των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Σε κάθε περίπτωση, η υπερσυγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων στην περιοχή, η όξυνση των αντιθέσεων και οι εύθραυστες (παλιές και νέες) λυκοσυμμαχίες, είναι παράγοντες αυξημένου κινδύνου για τους λαούς της περιοχής, που δεν έχουν τίποτα να κερδίσουν από το πάρτι που στήνουν τα μονοπώλια στο φυσικό και ενεργειακό πλούτο των χωρών τους.

Οι υπό εξέλιξη έρευνες για υδρογονάνθρακες της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο θαλάσσιο χώρο που εκτείνεται νοτιοανατολικά του νησιού και οι αντίστοιχες γεωτρήσεις στην ΑΟΖ του Ισραήλ, αποτελούν το «μήλον της έριδος» για τα πολυεθνικά μεγαθήρια και ταυτόχρονα δίνουν την αφορμή να ξεδιπλωθούν κινήσεις από πολλούς παίχτες στην ιμπεριαλιστική σκακιέρα. Στην πρώτη γραμμή εμφανίζονται η Τουρκία και το Ισραήλ, δύο περιφερειακές δυνάμεις που διατηρούσαν στρατηγική συμμαχία μέχρι πρόσφατα, υπό την ομπρέλα του ΝΑΤΟ και τώρα βρίσκονται σε ανταγωνιστική μεταξύ τους σχέση. ΗΠΑ, ΕΕ και Ρωσία είναι οι άλλοι βασικοί παίχτες, που περιπλέκουν το κουβάρι των ανταγωνισμών στην περιοχή.

Τις προηγούμενες μέρες, η γενικότερη δραστηριότητα περιστράφηκε γύρω από δυο πόλους:

1. Στο στρατιωτικό πεδίο. Στο θαλάσσιο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, εκδηλώνεται κλιμακούμενη η τουρκική προκλητικότητα, με πλόες ερευνητικών πλοίων, ακόμα και στα όρια του «οικοπέδου 12», όπου διεξάγεται η κυπριακή γεώτρηση από την αμερικανοϊσραηλινή εταιρεία «Noble Energy». Η ένταση μεγάλωσε από την περασμένη Τετάρτη, όταν ισραηλινά μαχητικά έφτασαν μέχρι τις νότιες ακτές της Τουρκίας, με άδεια διέλευσης από το FIR της Λευκωσίας, γεγονός που επιβεβαιώνει την αναβάθμιση και της στρατιωτικής συνεργασίας ανάμεσα στις δυο χώρες (Ισραήλ - Κύπρος).

Παρά το γεγονός ότι οι τούρκικες προκλήσεις έχουν προς το παρόν το χαρακτήρα της επίδειξης σημαίας, σύμφωνα με δημοσιεύματα -που διαψεύδονται από κυπριακές πηγές- τις προηγούμενες μέρες απειλήθηκε εμπλοκή, όταν τούρκικο μαχητικό εντοπίστηκε με πορεία προς το Ισραήλ και αποχώρησε μόνο όταν απογειώθηκαν έξι ισραηλινά αεροσκάφη με εντολή να το καταρρίψουν. Κοντά στο χώρο της κυπριακής γεώτρησης πλέουν σκάφη χωρών όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Γαλλία και η Βρετανία, ενώ για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό καταγράφηκαν την Τετάρτη εμπλοκές και εικονικές αερομαχίες ελληνικών με τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη στο Αιγαίο.

2. Στο διπλωματικό πεδίο, είτε στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη είτε με δηλώσεις - λεονταρισμούς και ανοιχτές απειλές της τουρκικής πολιτικής ηγεσίας να σταματήσουν οι γεωτρήσεις. Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η πρόταση που κατέθεσε η Τουρκία στον ΟΗΕ να συσταθεί τριμερής εταιρεία (Κυπριακή Δημοκρατία, ψευδοκράτος, «Noble Energy»), η οποία θα συνεχίσει τις γεωτρήσεις και θα μοιράσει ισομερώς τα όποια έσοδα, μέχρι να βρεθεί λύση στο Κυπριακό, με τον όρο τα χρήματα αυτά να μην πάνε σε εξοπλισμούς.

Το μοντέλο της συνδιαχείρισης, που δεν είναι καθόλου απίθανο να επανέλθει κάποια στιγμή σαν «λύση» για την εκμετάλλευση του Αιγαίου, χωρίς να έχει λυθεί η διαφορά με την υφαλοκρηπίδα - ΑΟΖ, απορρίφθηκε άμεσα από την κυπριακή κυβέρνηση. Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο απεσταλμένος του ΟΗΕ για το Κυπριακό άνοιξε την πόρτα να εμπλακεί ο Οργανισμός σε επιδιαιτησία για τις γεωτρήσεις, δίνοντας επί της ουσίας πάτημα στο ψευδοκράτος και την Τουρκία να ζητούν αναγνώριση συμφερόντων στην περιοχή.

«Λεία» οι πηγές και οι αγωγοί

Η παρουσία στην Ανατ. Μεσόγειο πολεμικών πλοίων διαφόρων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, θυμίζει αρπακτικά που γυροφέρνουν το θήραμά τους. Ενδεικτικό είναι, πως στο πλαίσιο ενός επικείμενου νέου γύρου αδειοδοτήσεων σε άλλα «οικόπεδα» της κηρυγμένης κυπριακής ΑΟΖ, τις προηγούμενες μέρες η Κύπρος προχώρησε στην πώληση τρισδιάστατων σεισμικών δεδομένων για κοιτάσματα φυσικού αερίου, στις γαλλικές εταιρείες «Τοτάλ» και «Γκαζ Ντε Φρανς», ενώ ενδιαφέρον έχει εκδηλώσει και η ρωσική «Γκάζπρομ».

Για την απόκτηση των εν λόγω στοιχείων, που είναι αναγκαία ώστε οι εταιρείες να αξιολογήσουν τα δεδομένα πριν προχωρήσουν σε προσφορές για την εκμετάλλευση των «οικοπέδων», η «Τοτάλ» πλήρωσε στη Λευκωσία 1,6 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η «Γκαζ Ντε Φρανς» 2 εκατομμύρια. Μάλιστα, όπως χαρακτηριστικά λέγεται, υπάρχει «συνωστισμός» εταιρειών ενόψει της επικείμενης ανακήρυξης ενός δεύτερου γύρου αδειοδότησης για το άνοιγμα ενός ή και παραπάνω «οικοπέδων». Το ενδιαφέρον αυτό αποτυπώνεται και με την παρουσία πολεμικών πλοίων των αντίστοιχων χωρών νότια της Κύπρου.

Με δεδομένα τα παραπάνω και σε μια προσπάθεια να αντιστρέψει την επικίνδυνη πραγματικότητα, η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί να παρουσιάσει τη «διεθνής κοινότητα»σαν παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή. Στην πραγματικότητα, το ενδιαφέρον τόσων χωρών για τα ενεργειακά κοιτάσματα στην περιοχή και η γεωστρατηγική της σημασία, είναι ο βασικός παράγοντας κινδύνου για τους λαούς, αφού οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να επιβάλλει η καθεμία τα δικά της ιδιαίτερα συμφέροντα. Αυτοί οι ανταγωνισμοί είναι η σπίθα που μπορεί να ανάψει το φιτίλι.

Οι αυταπάτες περί «συμμαχιών» και αξιοποίησης των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, τις οποίες μεθοδικά καλλιεργεί και η ελληνική κυβέρνηση, προβάλλοντας τη στρατηγική συνεργασία με το Ισραήλ, δεν οδηγούν πουθενά αλλού, παρά μόνο στην πιο βαθιά εμπλοκή στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς και είναι παιχνίδι με τη φωτιά. Το Ισραήλ και βέβαια οι ΗΠΑ δεν αποτελούν «στηρίγματα» ούτε των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου. Αξιοποιούν τις ενεργειακές επενδύσεις σαν μοχλό, για να επιβληθεί το νέο «σχέδιο Ανάν», όπως φαίνεται κι από τη θέση «να μοιραστούν οι πηγές ενέργειας του νησιού ισόνομα, στο πλαίσιο συνολικής λύσης του Κυπριακού».

Σε ό,τι αφορά επίσης την αστική τάξη της Τουρκίας, που τώρα έχει ντυθεί με την «προβιά» του «υπερασπιστή» των Παλαιστινίων, παίζει ιδιαίτερα επιθετικό ρόλο στην περιοχή, όπου, εκτός από την παράνομη κατοχή μεγάλου μέρους της Κύπρου, συμμετέχει ενεργά στην «αντιπυραυλική ασπίδα» των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ, στην ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Συρία, στον πόλεμο κατά της Λιβύης, μεθοδεύει ενέργειες κατά του Ιράν κ.ά.

Ταξική - διεθνιστική αλληλεγγύη

Δίπλα στα παραπάνω, η κατάσταση που διαμορφώνεται δείχνει τα όρια και ταυτόχρονα το περιεχόμενο της «ελληνοτουρκικής προσέγγισης», που προωθούν οι αστικές κυβερνήσεις σε Αθήνα και Αγκυρα. Από τη στιγμή που γίνεται στα βάση των γενικότερων ενδοϊμπεριαλιστικών διευθετήσεων, όπου οι δύο χώρες διεκδικούν ρόλους, για λογαριασμό των αστικών τάξεων της κάθε μιας, ρόλοι που είναι και ανταγωνιστικοί μεταξύ τους, εμπεριέχεται το σπέρμα νέων εντάσεων και κινδύνων.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι την ίδια ώρα που οι δυο πλευρές διαφημίζουν τη συνεδρίαση του κοινού υπουργικού συμβουλίου που συνέστησαν Παπανδρέου και Ερντογάν, στις αρχές Νοέμβρη στην Τουρκία, ο Τούρκος πρωθυπουργός έλεγε με νόημα κατά την επιστροφή του από τη Νέα Υόρκη ότι η Μεσόγειος «ήταν μια τουρκική λίμνη» και εξέφρασε την άποψη - προειδοποίηση ότι «ελλοχεύει κίνδυνος επιδείνωσης στα Ελληνοτουρκικά». Ο ίδιος, σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ελληνα ομόλογό του, ξεκαθάρισε ότι η Τουρκία θα θέσει σε εφαρμογή τη συμφωνία καθορισμού της υποτιθέμενης υφαλοκρηπίδας μεταξύ της Τουρκίας και του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους και θα προχωρήσει σε γεωτρήσεις στην περιοχή.

Οι εξελίξεις στην Ανατ. Μεσόγειο επιβεβαιώνουν ότι όσο ο πλούτος παραμένει στα χέρια των πολυεθνικών, όσο η εξουσία τους είναι αυτή που καθορίζει τις εξελίξεις, οι λαοί θα βρίσκονται αντιμέτωποι με εντάσεις, ανταγωνισμούς και ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Οσο το κεφάλαιο κυριαρχεί στην οικονομία, το αυτονόητο δικαίωμα της κάθε χώρας να εκμεταλλεύεται την ΑΟΖ και τον πλούτο της θα υποτάσσεται στο μονοπωλιακό κέρδος. Θα είναι πηγή κινδύνου και όχι ευημερίας για το λαό.

Ειδικά στις σημερινές συνθήκες παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, που δείχνει τα ξεπερασμένα όρια του σάπιου καπιταλισμού, αναδεικνύεται πιο έντονα η ανάγκη για κοινωνικοποίηση των βασικών και συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, του φυσικού πλούτου και των πηγών ενέργειας. Σε κάθε περίπτωση, οι λαοί καλούνται σε επαγρύπνηση. Μπροστά στις εξελίξεις, να μην μπουν στη διαδικασία «επιλογής» της μιας ή της άλλης ιμπεριαλιστικής δύναμης, να μη «στοιχηθούν» πίσω από την αστική τάξη. Αποφασιστικά, με πίστη στις δυνάμεις τους, να αναπτύξουν την ταξική πάλη, το συντονισμένο αντιιμπεριαλιστικό αγώνα και να παλέψουν για κοινωνία απαλλαγμένη από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο.