Παζάρια για επιπλέον δάνεια και μέτρα

Από τον σημερινό Ριζοσπάστη

Εν αναμονή της έκθεσης αξιολόγησης της τρόικας για την Ελλάδα, εντείνονται οι παρεμβάσεις εκπροσώπων της πλουτοκρατίας για τα νέα δανειακά πακέτα, με ρητά ανταλλάγματα την υλοποίηση νέων αντιλαϊκών μέτρων και την προώθηση των αποκρατικοποιήσεων.

Ο πρόεδρος του Γιούρογκρουπ, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, που μέχρι τώρα δήλωνε σε όλους τους τόνους ότι η όποια απόφαση της ΕΕ και του ΔΝΤ για το ελληνικό χρέος θα ληφθεί μετά τη δημοσιοποίηση της έκθεσης της τρόικας, ξεκαθάρισε χτες ότι «περιμένουμε την τελική κρίση. Η θέση τους θα ορίσει εν μέρει τη δική μας θέση». Εκείνο που λέει είναι ότι η όποια απόφαση για το ελληνικό χρέος θα είναι απόφαση πολιτική και όχι απόφαση που θα κριθεί αποκλειστικά και μόνο από το εάν «έχουν πιαστεί οι στόχοι» του μνημονίου, όπως μέχρι σήμερα λένε για να εκβιάσουν το λαό να υποταχθεί στα αντιλαϊκά μέτρα.

Ο Γιούνκερ αναγγέλλει ακόμα ότι «θα προσπαθήσουμε να επιλύσουμε το ελληνικό πρόβλημα ως το τέλος του Ιούνη» και επαναλαμβάνει ότι «η συνολική αναδιάρθρωση των χρεών της Ελλάδας δεν αποτελεί λύση και κανείς δεν το σχεδιάζει», αφήνοντας, ωστόσο, ανοιχτό το ενδεχόμενο κάποιου είδους «κουρέματος» με τη συμμετοχή ιδιωτών πιστωτών, σημειώνοντας ότι «το πρόβλημα της εμπλοκής του ιδιωτικού τομέα θα εξεταστεί με την απαιτούμενη προσοχή». Στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρόεδρος της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί, μετά τη συνάντηση που είχε με τον πρόεδρο της ΕΕ, σημείωσε ότι «υπάρχουν φόρμουλες» για να συμμετέχουν οι ιδιώτες ομολογιούχοι και «αυτή είναι η κατεύθυνση στην οποία όλοι πρέπει να συγκλίνουν».

Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τονίζει ότι «οι προσδοκίες, που αποτελούσαν τη βάση του συμφωνηθέντος πριν από ένα χρόνο προγράμματος βοήθειας προφανώς δεν εκπληρώθηκαν ως προς τα αριθμητικά στοιχεία. Δεν μπορούμε σήμερα να θεωρήσουμε δεδομένο ότι η Ελλάδα θα μπορέσει από το δεύτερο τρίμηνο του 2012 να καλύψει μέρος της απαιτούμενης αναχρηματοδότησής της στις χρηματαγορές».

Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι η Γερμανία θα καταβάλει τη δόση της μόνο αν η έκθεση αξιολόγησης της τρόικας πιστοποιήσει ότι η Ελλάδα ανταποκρίθηκε στις υποχρεώσεις της και σημειώνει ότι γι' αυτόν το λόγο διεξάγονται αυτή τη στιγμή συνομιλίες με την ελληνική κυβέρνηση για την υλοποίηση επιπρόσθετων μέτρων, τα οποία αφορούν περισσότερες ιδιωτικοποιήσεις, εθελοντική συμμετοχή και ιδιωτών πιστωτών, μεγαλύτερες προσπάθειες για τη μείωση του ελλείμματος, δηλαδή μέτρα λιτότητας, καθώς και οικονομικά κίνητρα στις επιχειρήσεις για επενδύσεις.

Παράλληλα, ο Β. Σόιμπλε εξήγησε ότι «αν πληρούνται οι προϋποθέσεις, μπορούμε να συμφωνήσουμε για ένα συμπληρωματικό πρόγραμμα. Και τότε μπορεί να προχωρήσει. Αν δεν πληρούνται, θα μάθουμε προσεχώς τι συμβαίνει με μια νομισματική ένωση, όταν δεν είναι πλέον σε θέση να επιλύσει τα προβλήματά της».

Θεωρούν «χρεοκοπία» όλες τις λύσεις

Σύμφωνα με δημοσίευμα των «Financial Times», «το νέο σχέδιο, που περιλαμβάνει άμεση παρέμβαση στην οικονομία της χώρας, αύξηση των δανείων από τη διεθνή κοινότητα και εθελοντική παράταση του χρονοδιαγράμματος αποπληρωμών της Ελλάδας από τους ιδιώτες πιστωτές, είναι γεμάτο κινδύνους, λένε οι αναλυτές.

Πρώτον, η εθελοντική παράταση του προγράμματος αποπληρωμών θα θεωρηθεί χρεοστάσιο από τους μεγάλους οίκους αξιολόγησης (...) Κάτι τέτοιο θα παγώσει το τραπεζικό σύστημα της χώρας, αφού η ΕΚΤ έχει προειδοποιήσει ότι σε τέτοια περίπτωση οι ελληνικές τράπεζες δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούν τα ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση για δάνεια (...) Οι ρυθμιστές έχουν υπονοήσει όμως ότι οι μεγαλύτερες ευρωπαϊκές τράπεζες θα μπορούσαν να πειστούν να κρατήσουν τα ελληνικά ομόλογά τους για να μειωθεί ο κίνδυνος ξεπουλήματος στις αγορές ομολόγων των Αθηνών (...)

Μια εθελοντική παράταση του προγράμματος αποπληρωμών μπορεί και πάλι να θεωρηθεί "πιστωτικό γεγονός" στις αγορές credit default swaps (ομόλογα υψηλού κινδύνου). Αν μια εθελοντική στάση πληρωμών θεωρηθεί πιστωτικό γεγονός - κάτι που θα αποφασίσει μια ομάδα τραπεζών και hedge funds - τότε οι ευρωπαϊκές τράπεζες που είχαν πουλήσει CDS σε άλλες τράπεζες και επενδυτές, στην περίπτωση χρεοστασίου θα υποχρεωθούν να πληρώσουν δισεκατομμύρια ευρώ σε ασφάλιστρα κάλυψης. Πολλές τράπεζες που έχουν πουλήσει κάλυψη, πιστεύεται ότι είναι γερμανικές και γαλλικές, γεγονός το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει πανικό στο τραπεζικό σύστημα της ευρωζώνης».

Παράλληλα, ο οίκος αξιολόγησης «Fitch», μετά την υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας από «ΒΒ+» σε «Β+» και την ένταξή της σε αναθεώρηση για πιθανή υποβάθμιση που είχε ανακοινώσει στις 20/5, δίνει στη δημοσιότητα έκτακτη έκθεση στην οποία εξετάζει περαιτέρω τους παράγοντες που οδήγησαν σε αυτήν την απόφαση. Η «Fitch» επαναλαμβάνει ότι αποτελεί μονόδρομο η εφαρμογή των αντιλαϊκών μέτρων, αλλά εκφράζει τις αμφιβολίες της για την ικανότητα της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει τις αποκρατικοποιήσεις 50 δισ. ευρώ μέχρι το 2015.

Η γερμανική «Handelsblatt» σε δημοσίευμά της τονίζει ότι «οι κερδοσκόποι παίζουν σε διπλό ταμπλό» και εξηγεί ότι «αν η Ελλάδα χρεοκοπήσει, τότε όλοι αυτοί (σ.σ. οίκοι αξιολόγησης και μεγάλες επενδυτικές τράπεζες) θα εισπράξουν τα υψηλά ασφάλιστρα πιστωτικών κινδύνων». Στο δημοσίευμα προκρίνεται η λύση της διεύρυνσης των αρμοδιοτήτων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το οποίο θα μπορούσε να προσφέρει ευρωομόλογα για τη χρηματοδότηση των χωρών, με την εγγύηση του Ταμείου και της ΕΚΤ που θα καθορίζουν από κοινού το επιτόκιο του ευρωομολόγου.

Φόβοι για επέκταση της κρίσης

Την ίδια στιγμή, παραμένουν έντονοι οι φόβοι της πλουτοκρατίας για επέκταση της κρίσης και σε άλλα κράτη - μέλη της ευρωζώνης, καθώς ήδη το Βέλγιο, η Ισπανία, αλλά και η Ιταλία μπαίνουν βαθύτερα στη δίνη της συγχρονισμένης κρίσης. Ο Μάριο Ντράγκι, διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιταλίας και επικρατέστερος για τη θέση του προέδρου της ΕΚΤ, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, σημειώνοντας: «Στη ζώνη του ευρώ, η κρίση κρατικού χρέους τριών χωρών, οι οποίες αντιστοιχούν στο 6% του ΑΕΠ της ευρωζώνης, μπορεί να προκαλέσει σημαντικές συστημικές επιπτώσεις (...) η ευρωζώνη αντιμετωπίζει την πιο δύσκολη δοκιμασία από την ίδρυσή της».

Παράλληλα, ο Νουτ Βέλινκ, μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ, τονίζει ότι η ΕΚΤ δε θα δεχθεί την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, καθώς, μεταξύ άλλων, έχει στην κατοχή της «πάρα πολλές ελληνικές εγγυήσεις».