Το σκοτεινό παρελθόν της AFL-CIO: Οι μυστικές επεμβάσεις στην Ευρώπη, η χρηματοδότηση της πάλης ενάντια στα κομμουνιστικά συνδικάτα

Ο George Meany, ηγέτης της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργαζομένων

Πώς η AFL υπονόμευσε την Παγκόσμια Συνδικαλιστική Ομοσπονδία
Τον Σεπτέμβριο του 1945, οι εκπρόσωποι των εργατικών ομοσπονδιών από 56 χώρες συναντήθηκαν στο Παρίσι για να δημιουργήσουν την Παγκόσμια Συνδικαλιστική Ομοσπονδία (ΠΣΟ). Ανάμεσα στους συνδεδεμένους οργανισμούς ήταν η CIO [Congress of Industrial Organizations], οι Ενωμένοι Εργάτες Ορυχείων, τα Σιδηροδρομικά Συνδικάτα ΗΠΑ, η Βρετανική Ομοσπονδία Συνδικάτων και τα περισσότερα από τα εν λειτουργία συνδικάτα της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής.

Η μία χτυπητή εξαίρεση ήταν η Αμερικανική Ομοσπονδία Εργαζομένων. Αρνούμενος να ενταχθεί στην ΠΣΟ, ο Meany δήλωσε πως οι συνδεδεμένες με αυτή οργανώσεις δεν είχαν "τις βασικές ελευθερίες του λόγου, του Τύπου, του συνέρχεσθαι και του θρησκεύεσθαι." Η ΠΣΟ, με άλλα λόγια, ήταν "κατά κύριο λόγο μέρος μιας προσπάθειας να εξασφαλιστεί παγκόσμια πολιτική εξουσία για λογαριασμό των κομμουνιστών στον μεταπολεμικό κόσμο."

Η AFL ξεκίνησε μια δυναμική εκστρατεία για να υπονομεύσει την ΠΣΟ και να δημιουργήσει μια ανταγωνιστική παγκόσμια εργατική ομοσπονδία την οποία να επηρεάζει, αν όχι και να ελέγχει άμεσα. Ο [Irving] Brown χρησιμοποίησε τους αντικομμουνιστικούς του συνδέσμους μέσα στην ΠΣΟ ώστε να οξύνει τις αντιθέσεις πάνω στο Σχέδιο Μάρσαλ και το ΝΑΤΟ, με τα φιλοσοβιετικά συνδικάτα να αρνούνται να αποδεχτούν είτε το ένα είτε το άλλο. Η κρίση για τον αποκλεισμό του Βερολίνο και τις σοβιετικές επεκτατικές κινήσεις στην Τσεχοσλοβακία βοήθησε επίσης τον Brown να επιφέρει αποστασίες από την ΠΣΟ.

Ως τον Δεκέμβρη του 1949, εκπρόσωποι εργατικών οργανώσεων σε 53 χώρες, περιλαμβανομένης της Βρετανικής Ομοσπονδίας Συνδικάτων και της CIO, συναντήθηκαν στο Λονδίνο για να δημιουργήσουν την Διεθνή Συνομοσπονδία Ελεύθερων Συνδικάτων (ICFTU). Ο Meany είχε πραγματοποιήσει το όνειρό του, όχι όμως χωρίς την παρουσία της CIA στο παρασκήνιο, αφού η CIA παρείχε τα κονδύλια και την κρυφή βοήθεια.

Όμως η νεότευκτη ICFTU δεν ήταν το υπάκουο εργαλείο το οποίο ανέμενε ο Meany για να προάγει τις φιλοδοξίες του. Πολλά από τα μέλη της ερχόντουσαν από χώρες με εχθρότητα η μία για την άλλη: Άραβες και Ισραηλινοί, Έλληνες και Τούρκοι, Ινδοί και Πακιστανοί. Υπήρχαν εντάσεις ανάμεσα στα συνδικάτα τα οποία εκπροσωπούσαν τις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες και αυτά που προερχόταν από τον Τρίτο Κόσμο. Υπήρχαν άλλοι που είχαν αναπτύξει δεσμούς με τα κομμουνιστικά συνδικάτα στην Ανατολική Ευρώπη, προς δυσαρέσκεια των αμερικανών ηγετών συνδικάτων. Και οι περισσότεροι άρχισαν να αισθάνονται θυμό για την ηγεμονική συμπεριφορά των αμερικανών συνδικαλιστικών εκπροσώπων.

Νιώθωντας να χάνει την υπομονή του με αυτό που ονόμασε "πομπώδη γραφειοκρατεία" του προσωπικού της ICFTU στος Βρυξέλλες, ο Brown, με την έγκριση του Meany, άρχισε τις επιθετικές κινήσεις σε εγχειρήματα που αφορούσαν τη δημιουργία συνδικάτων στην Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική. Αυτό εξόργισε ακόμα περισσότερο την ηγεσία της ICFTU, η οποία εξαρτιόταν απ' τη συναίνεση και σπάνια δρούσε με αποφασιστικό τρόπο.

Για περίπου δύο δεκαετίες, συντηρήθηκε η άβολη, εύθραστη σχέση ανάμεσα στην AFL και την ICFTU. Αλλά το 1969, ο Meany, και παρά τις αντιρρήσεις των Lovestone και Brown, απέσυρε την AFL από τη διεθνή ομοσπονδία, λέγοντας ότι είχε "χάσει εντελώς την υπομονή του με τη λειτουργία τη ICFTU και δεν έβρισκε πλέον αιτία να μείνει στους κόλπους της."

Αυτό που είχε επίσης εξοργίσει τον Meany ήταν η αυξανόμενη τάση στις οργανώσεις-μέλη της ICFTU να δημιουργούν λειτουργικές σχέσεις με συνδικάτα της Ανατολικής Ευρώπης, και κυρίως της Σοβιετικής Ένωσης, μέσα από ανταλλαγές εργατικών αντιπροσωπειών, κοινών συναντήσεων, και δράσεων διεθνούς αλληλεγγύης.

Η ICFTU έπαιρνε πλουσιοπάροχη χρηματοδότηση από την CIA, η οποία διοχετευόταν σ' αυτή μέσω τόσο της AFL όσο και της CIO απ' το 1950 και μετά σύμφωνα με τον John Ranelagh, κορυφαία επιστημονική πηγή για την CIA. Ο Ranelagh λέει ότι η "υποστήριξη της CIA στις αρχές της δεκαετίας του 1950 δόθηκε επίσης στα δυτικογερμανικά συνδικάτα μέσω του Walter Reuther, ηγέτη των Ενωμένων Εργατών Εργοστασίων Αυτοκινήτων της CIO, καθώς και του αδελφού του, Victor."

Ο Philip Agee, πρώην πράκτορας της CIA, γράφει στο αποκαλυπτικό του βιβλίο "Μέσα στην Εταιρεία: Ημερολόγιο της CIA": Στο υψηλότερο επίπεδο, οι εργατικές οργανώσεις που ήταν φιλικές προς την Υπηρεσία μας υποστηρίζονται μέσω του George Meany, Προέδρου της AFL· του Jay Lovestone, Διευθυντή Διεθνών Σχέσεων της AFL και του Irving Brown, εκρποσώπου της AFL. Όλοι τους μας περιγράφηκαν ως αποτελεσματικοί εκπρόσωποι θέσεων που ανταποκρινόντουσαν στις ανάγκες της Υπηρεσίας μας."

Τον Μάρτιο του 1947, ο Πρόεδρος Τρούμαν, μιλώντας σε μια κοινή συνεδρίαση του Κογκρέσου, είπε πως αναλήφθηκαν πρωτοβουλίες για την παρεμπόδιση των κομμουνιστών ανταρτών που είχαν φτάσει στα όρια της κατάκτησης της εξουσίας στην Ελλάδα. Ζήτησε τη διάεση 300 εκατομμυρίων δολαρίων για την Ελλάδα και 100 εκατομμυρίων δολαρίων για την Τουρκία, δηλώνοντας: "Πρέπει η πολιτική των ΗΠΑ να είναι η υποστήριξη ελεύθερων ανθρώπων που αντιστέκονται στις προσπάθειες να τους υποτάξουν ένοπλες μειονότητες ή εξωτερικές πιέσεις."

Στην κρίση αυτή, ο Brown ένιωσε πως μπορούσε να γίνει ιδιαίτερα πολύτιμος για τις ΗΠΑ αν οργάνωνε και ένωνε τα μη κομμουνιστικά συνδικάτα της Ελλάδας. Ήταν μια δύσκολη αποστολή, γιατί η βασική δύναμη ανάμεσα στους εργάτες ήταν οι κομμουνιστές αντάρτες, που είχαν πολεμήσει την Ιταλο-Ναζιστική κατοχή, αλλά και τους έλληνες φασίστες.

Επιπρόσθετα, όπως ανακάλυψε ο Brown, οι ηγέτες των μη κομμουνιστικών συνδικάτων ήταν τραγικά άπειροι στις βασικές αρχές του συνδικαλισμού. Οι κομμουνιστές αντλούσαν πλεονέκτημα από την εξάπλωση της φτώχειας, καθώς οι μισθοί δεν κάλυπταν πάνω από το ένα τέταρτο από τα αναγκαία της επιβίωσης. (Μετά τον Απρίλη του 1947, άρχισε να εισρέει σημαντική αμερικανική οικονομική βοήθεια στην Ελλάδα, αμβλύνοντας σε ένα βαθμό τα προβλήματα του πληθυσμού).

Ο Brown βοήθησε να ενωθούν τα μη κομμουνιστικά συνδικάτα στη βάση ενός προγράμματος "οργάνωσης ενός εθνικού συνδικαλιστικού κινήματος ελεύθερου από τον κυβερνητικό έλεγχο και την κυριαρχία των πολιτικών κομμάτων."

Τους έπεισε ακόμα να συμφωνήσουν να "επιδιώξουν την συνδρομή και την επίβλεψη της AFL και του British Trade Union Congress ώστε οι δημοκρατικές συνδικαλιστικές δυνάμεις να έχουν εγγυήσεις για τα δημοκρατικά τους δικαιώματα στην εκλογή αξιωματούχον και την ανοικοδόμηση των συνδικαλιστικών τους οργανώσεων."

Το Κοργκρέσο ενέκρινε το χρήμα — γύρω στα 700 εκατομμύρια δολάρια τελικά — και η αμερικανική εξουσία κατέλαβε το κενό που δημιούργησε η Βρετανία στην Εγγύς Ανατολή. Μετά από παρατεταμένες μάχες, οι αντάρτες ηττήθηκαν, η ελληνική κυβέρνηση και οικονομία μεταρρυθμίστηκαν, και η κατάσταση στη Μεσόγειο σταθεροποιήθηκε. Ο Brown ήταν περίφημος για τον ρόλο σ' αυτή τη νίκη κατά του κομμουνισμού.

Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο Brown, παρά τις ισχυρές του δεσμεύσεις προς τα "ελεύθερα" συνδικάτα, σπάνια ασκούσε κριτική στην κυβέρνηση ή στους εργοδότες για την άρνησή τους να παρέχουν βασικά δικαιώματα στους εργαζόμενους στις ΗΠΑ. Υποστήριζε την συλλογική διαπραγμάτευση ανάμεσα στους εργαζόμενους και την διεύθυνση ως βασική προϋπόθεση για τα ελεύθερα συνδικάτα, αλλά αγνοούσε την έλλειψη τέτοιας διαπραγμάτευσης για τους περισσότερους εργαζόμενους στην πατρίδα του. Ξόδεψε τη ζωή του στον αγώνα ενάντια στο κομμουνιστικό σύστημα, αλλά δεν κατέκρινε τα σφάλματα του καπιταλιστικού συστήματος που το αφεντικό του, ο George Meany, υπερασπιζόταν τόσο ένθερμα.

Διαφορετικές απόψεις για την παρακαταθήκη του Brown
Ο Irving Brown, που πέθανε στο Παρίσι το 1989, προκάλεσε ισχυρές αντιδράσεις τόσο από τους επικριτές του όσο και από τους υπερασπιστές του. Ο Seth Lipsky, δημοσιογράφος της Wall Street Journal, έγραψε για τον Brown: “Ήταν ο κατεξοχήν οργανωτής των αμερικανών εργαζομένων, ένας φιλόσοφος και στρατηγιστής στην τεράστια διαπάλη που άρχισε μετά τον Β' Παγκόσμιο, όπου οι ελεύθεροι εργαζόμενοι ήρθαν σε σύγκρουση με τους κομμουνιστές για τον έλεγχο των ευρωπαίων εργαζομένων."

Ο Irving ήταν ο αποδέκτης πολλών εγκωμίων από συνδικαλιστικούς ηγέτες, περιλαμβανομένου του προέδρου της AFL CIO Lane Kirkland, ο οποίος είπε: “Χάσαμε έναν γίγαντα. Κανείς δεν έκανε περισσότερα από ό,τι ο Irving για να προστατέψει και να προάγει τα εργατικά δικαιώματα σε κάθε χώρα, και σε όλο τον κόσμο."

Υπήρξαν όμως επικριτές οι οποίοι θεώρησαν πως ο αντικομμουνισμός του Brown δεν ήταν στην υπηρεσία της ελευθερίας των εργαζομένων αλλά των κερδών του διεθνούς κεφαλαίου και των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών της Ουάσινγκτον. Κατηγορήθηκε επίσης για το ότι ήταν πράκτορας της CIA (κατηγορία που αρνήθηκε), με στόχο την καταστροφή νόμιμων, ανεξάρτητων και αυτόχθονων συνδικάτων.

Ένα χρόνο πριν τον θάνατό του, ο Brown τιμήθηκε με το προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας, την υψηλότερη τιμή σε πολίτες σις ΗΠΑ, από τον Πρόεδρο Ρόναλντ Ρήγκαν. Το 1989, έλαβε μεταθάνατια την υψηλότερη τιμή της AFL-CIO το Βραβείο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων George Meany.

Ίσως η χειρότερη κατηγορία ενάντια στον Brown να μην είναι ότι δεχόταν τα χρήματα της CIA για να νικήσει τα κομμουνιστικά κράτη σε όλο τον κόσμο, αλλά ότι κράτησε μυστικές τις επιχειρήσεις του από τα μέλη των συνδικάτων, ωσάν να μην είχαν καμία δουλειά μ' αυτές.

Πηγη