Τα ελλείματα και το χρέος αποτελούν προσχήματα για την αντιλαϊκή επιδρομή ....

Τις τελευταίες μέρες, μέσα στη χώρα αλλά και σε επίπεδο ΕΕ, εντείνεται, η προσπάθεια να εδραιωθεί η εντύπωση ότι τα μέτρα ολικής κατεδάφισης του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων οφείλονται στα υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα και το χρέος του Δημοσίου. Προς επίρρωση, μάλιστα, αυτής της άποψης, ακόμα και στη Σύνοδο Κορυφής της προηγούμενης Πέμπτης, το ζήτημα της «οικονομικής διακυβέρνησης» εξετάστηκε υπό το πρίσμα των ελλειμμάτων και του χρέους.

Πρόκειται περί απροκάλυπτης υποκρισίας. Το πρόβλημα που απασχολεί τους σύγχρονους αρχιτέκτονες του συστήματος δεν είναι τα ελλείμματα και τα χρέη. Με αυτά πορεύεται ο καπιταλισμός από γεννησιμιού του, ωστόσο οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου, ποτέ δεν προβληματίστηκαν για την ύπαρξή τους. Αντίθετα, οι ίδιοι συνέβαλαν και εξακολουθούν να συμβάλλουν στη διόγκωση και των δύο αυτών μεγεθών, ενώ ο καημός τους για να μειωθούν στην τωρινή φάση, είναι εντελώς ιδιοτελής: Θέλουν να εξασφαλίσουν, μέσα σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, ακόμα μεγαλύτερα κονδύλια για τη δική τους χρηματοδότηση - κερδοφορία, ώστε να αντιμετωπίσουν τα σύγχρονα προβλήματα ανταγωνισμού των δυτικοευρωπαϊκών κεφαλαίων, στη λυσσώδη αναμέτρησή τους, με τα αμερικανικά και κινέζικα κεφάλαια.


Η οικονομική εξέλιξη των περισσοτέρων χωρών της ΕΕ, διαχρονικά και ανάλογα με τη θέση που κατείχαν στα πλαίσια των καπιταλιστικών ανταγωνισμών στην ίδια την Ευρώπη, συνοδεύτηκε από ελλείμματα και χρέη, τα οποία κατά περιόδους παρουσίαζαν άλλοτε μεγάλες και άλλοτε μικρές διακυμάνσεις. Είναι αλήθεια ότι και τα δύο αυτά μεγέθη αυξήθηκαν με ιδιαίτερα υψηλούς ρυθμούς τα δύο τελευταία χρόνια. Για παράδειγμα, το δημοσιονομικό έλλειμμαστις χώρες της ζώνης του ευρώ συνολικά, από το 0,6% του ΑΕΠ της ζώνης το 2007, εκτινάχθηκε στο 6,3% το 2009.

Παρόμοια είναι και η εικόνα του δημόσιου χρέους,που τα αντίστοιχα χρόνια διαμορφώθηκε από το 66% του ΑΕΠ στο 78,7% και συνεχίζει να αυξάνεται με γρήγορους ρυθμούς. Αραγε γιατί υπήρξε αυτό το ξέσπασμα; Η απάντηση, όσο κι αν θέλουν κάποιοι να αναποδογυρίσουν την πραγματικότητα και να παρουσιάσουν το «αιτιατό» ως το «αίτιο», είναι το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης.

Παρόμοιου είδους εκτόξευση των ελλειμμάτων παρατηρήθηκε και κατά τη μεγάλη παγκόσμια καπιταλιστική οικονομική κρίση του 1974-75 (στις σημερινές χώρες του ευρώ είχαν αυξηθεί κατά 1.125%), αλλά και στην κρίση των αρχών της δεκαετίας του '90 (είχαν σχεδόν τριπλασιαστεί). Αντίστοιχη τάση, με μικρότερα ποσοστά ανόδου λόγω των διαφορετικών συνθηκών κρατικού δανεισμού εκείνες τις δεκαετίες, σημειώθηκε και σε ό,τι αφορά το δημόσιο χρέος.

Με δυο λόγια τα ελλείμματα και το χρέος, που συνυπάρχουν με τον ίδιο τον καπιταλισμό, κατά περιόδους εμφανίζουν εξάρσεις και υφέσεις, που σε σημαντικό βαθμό καθορίζονται από τον οικονομικό κύκλο, στον οποίο βρίσκεται κάθε φορά η καπιταλιστική οικονομία. 

Με αυτή την έννοια το κύριο πρόβλημα δεν είναι τα ελλείμματα και το χρέος, αλλά οι λόγοι που προκαλούνται και οι αιτίες που δημιουργούν συνθήκες για τη διεύρυνσή τους. Αρα, αυτό που στην ουσία προσπαθούν να κουλαντρίσουν οι «αρχιτέκτονες» που λέγαμε παραπάνω, δεν είναι οι «μαύρες τρύπες» όπως λένε, αλλά η ίδια η κρίση.

Φαύλος κύκλος

Αν προσπαθήσουμε, εντελώς σχηματικά, να δούμε τον φαύλο κύκλο μέσα στον οποίο οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου συνθλίβουν τους εργαζόμενους και στερούν από τον τόπο τη δυνατότητα ανάπτυξης προς όφελος ολόκληρου του λαού, θα διαπιστώσουμε τα εξής:

Οι καπιταλιστές ως τάξη, εμφανιζόμενοι ως κάτοχοι των μέσων παραγωγής, ιδιοποιούνται (τσεπώνουν, στην καθομιλουμένη) τον πλούτο που δημιουργούν οι εργαζόμενοι στη διάρκεια της παραγωγικής διαδικασίας, ενώ ταυτόχρονα περιορίζουν την παραγωγική δραστηριότητα μόνο στους κλάδους εκείνους, από τους οποίους μπορούν να αποκομίζουν κέρδη.

Η κινητικότητα του κεφαλαίου μόνο προς τους προσοδοφόρους κλάδους της οικονομίας προσδίδει το στοιχείο της αναρχίας στην παραγωγή, κάτι που αναπόφευκτα οδηγεί σε κρίσεις υπερπαραγωγής, που στην πραγματικότητα είναι κρίσεις υπερσυσσώρευσης κεφαλαίων, τα οποία δεν τοποθετούνται στην παραγωγική διαδικασία, επειδή δεν εξασφαλίζουν κέρδη για τον κάτοχό τους.

Το ξέσπασμα της κρίσης, που ισοδυναμεί με απότομη πτώση της παραγωγής και ανατρέπει τις ισορροπίες που είχαν εξασφαλιστεί ανάμεσα στις διάφορες ομάδες του κεφαλαίου, κινητοποιεί το αστικό κράτος, το οποίο παρεμβαίνει και με διάφορες αποφάσεις - μέτρα προσπαθεί να στηρίξει με οικονομικές ενισχύσεις το κεφάλαιο συνολικά, προκειμένου να βγει με τις λιγότερες δυνατές επιπτώσεις από την κρίση.

Η χρηματοδότηση των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων κατά τη διάρκεια της κρίσης, αλλά και στις περιόδους που την ακολουθούν, μαζί με μια σειρά άλλα μέτρα αναδιανομής των εισοδημάτων υπέρ των καπιταλιστών (εισοδηματική - φορολογική πολιτική, κρατικές προμήθειες, παραγγελίες, ιδιωτικοποιήσεις κλπ), οδηγεί στη δημιουργία ελλειμμάτων για το Δημόσιο, τα οποία καλύπτονται με δάνεια που παίρνει το Δημόσιο, και η ύπαρξη των οποίων δημιουργεί το κρατικό χρέος.

Αυτή η σχηματοποιημένη περιγραφή αποτελεί μια αέναη διαδικασία, ταυτισμένη απόλυτα με το σύστημα, που εξελίσσεται ταυτόχρονα σε όλες τις επιμέρους στιγμές της, με απώτερο και μοναδικό στόχο να αυξάνεται συνεχώς το κομμάτι του πλούτου της κοινωνίας που καρπώνονται οι εκμεταλλευτές, περιορίζοντας ταυτόχρονα την πίτα που αναλογεί στη συντριπτική πλειοψηφία του λαού. Αυτό είναι το ζήτημα.

Ελλείμματα με το καντάρι

Είναι παραπάνω από εξοργιστικά τα στοιχεία που αποκαλύπτουν τα κονδύλια που έχουν διατεθεί την τελευταία διετία προς τους εκπροσώπους του κεφαλαίου, για να ξεπεράσουν την κρίση που διανύουμε. Είναι ταυτόχρονα και αποκαλυπτικά για τον προσανατολισμό και τον ξεκάθαρα ταξικό χαρακτήρα της πολιτικής της ΕΕ και των κυβερνήσεων στις χώρες μέλη. Τη στιγμή που καρατομούν μεροκάματα και συντάξεις, την ώρα που την περιβόητη γενιά των 700 ευρώ τη διαδέχεται η γενιά των 400 ευρώ, κάποιοι έχουν στομώσει κυριολεκτικά από τα τρισεκατομμύρια που τους έχει προσφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η έκθεση της Κομισιόν «για τις πρόσφατες εξελίξεις όσον αφορά τις ενισχύσεις προς τον χρηματοπιστωτικό τομέα για την αντιμετώπιση της κρίσης», αναφέρεται αναλυτικά στον τρόπο που ενισχύθηκαν οι τράπεζες και μέσω αυτών άλλες ομάδες του κεφαλαίου το 2009 και μέχρι τον Απρίλη του 2010. Είναι μια έκθεση - πρόκληση, ένα χαστούκι για δεκάδες και εκατοντάδες εκατομμύρια εργαζόμενους, που ποδοπατιούνται από τα αντιλαϊκά μέτρα.

Τα γραφτά, της έκθεσης, μιλάνε από μόνα τους:
«Ο μέγιστος όγκος των μέτρων που εγκρίθηκαν από την Επιτροπή, περιλαμβανομένων των καθεστώτων ενισχύσεων και παρεμβάσεων ad hoc που θεσπίστηκαν από τα κράτη μέλη μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, ανέρχεται σε 4,13 τρισεκατομμύρια ευρώ».
Ξέρετε τι αντιπροσωπεύει το ποσό αυτό;

• Το ΑΕΠ 17 ολόκληρων χρόνων της Ελλάδας!
• Πάνω από το διπλάσιο ΑΕΠ των 10 χωρών της ΕΕ που αναμένεται να ενταχθούν στο ευρώ!
• Το 46% του συνολικού ΑΕΠ των χωρών της ζώνης του ευρώ!

Το ερώτημα προκύπτει από μόνο του: Πού βρέθηκαν τόσα τρισεκατομμύρια για να δοθούν στους τραπεζίτες και τα άλλα λαμόγια της ιδιωτικής πρωτοβουλίας; Εκεί ακριβώς που βρήκε η κυβέρνηση της ΝΔ τα 28 δισ. ευρώ ενίσχυση προς τις ελληνικές τράπεζες. Τα άρπαξαν από τον κρατικό κορβανά, που τον γεμίζουν με τους φόρους που πληρώνουν οι εργαζόμενοι και τον οποίο αδειάζουν συστηματικά για να φουσκώνουν τα χρηματοκιβώτια της άρχουσας τάξης. Ετσι δημιουργούνται τα ελλείμματα και διαμορφώνονται τα χρέη, τα οποία εκ των υστέρων κραδαίνουν απειλητικά οι κυβερνώντες, όπως κάνει τώρα η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, για να υποχρεώσει τους εργαζόμενους να πληρώσουν τα σπασμένα.

Οι εργαζόμενοι δεν χρωστούν τίποτα!

Γι' αυτούς και άλλους τόσους λόγους λένε οι κομμουνιστές «δεν αναγνωρίζουμε το χρέος και από αυτή την άποψη δεν πρέπει να πληρώσει ο λαός», διευκρινίζοντας ότι το δίδυμο «ελλείμματα - χρέος» είναι το αποτέλεσμα και όχι η αιτία των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η χώρα. Το πρόβλημα βρίσκεται στην πολιτική που δημιουργεί τα χρέη και υποθηκεύει το μέλλον των εργαζομένων στους δανειστές. Στην πολιτική αφαίμαξης του κοινωνικού πλούτου, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί, να ενισχυθεί και να ισχυροποιηθεί το κεφάλαιο και οι εκπρόσωποί του. Στο ότι ένας ολόκληρος λαός παράγει τον πλούτο της χώρας, αλλά αυτός ο πλούτος ανήκει σε μια μικρή ομάδα κεφαλαιοκρατών. Αρα αυτούς και το εκμεταλλευτικό τους σύστημα πρέπει να βάλουμε σημάδι.

Βέβαια και εκείνοι ξέρουν πολύ καλά τι κάνουν. Μπορεί να επιταχύνουν την επιβολή των αντιλαϊκών - αντιδραστικών μέτρων στο όνομα ελλειμμάτων και χρεών, επειδή, θεωρούν ότι αυτή η εκδοχή είναι πιο εύπεπτη από τις λαϊκές μάζες, όμως εκείνο που έχουν υπόψη τους είναι η υλοποίηση μιας σειράς στρατηγικών στόχων, κύρια στην κατεύθυνση να εξασφαλιστεί για το κεφάλαιο όσο γίνεται πιο φτηνή εργατική δύναμη, εξέλιξη που θα τους βοηθήσει και στην αντιμετώπιση της κρίσης και στην εξασφάλιση καλύτερων όρων - συνθηκών για την κερδοφορία του κεφαλαίου.

Εδώ ακριβώς έγκειται και η υποκρισία. Επικαλούνται το πρόβλημα των ελλειμμάτων και προκρίνουν την εφαρμογή μέτρων και πολιτικών η εφαρμογή των οποίων σχεδιάστηκε πολύ πριν προκύψει η επιδείνωση στους συγκεκριμένους δείκτες. Η μείωση των μισθών, η κατάργηση των κατώτατων αμοιβών, η ανατροπή κάθε έννοιας κοινωνικής ασφάλισης, η αντικατάσταση των συντάξεων από επιδόματα, η μη πληρωμή υπερωριών, η επιμήκυνση του εργάσιμου βίου μετά τα 65 χρόνια, όλα τα μέτρα που διαδοχικά προωθούνται στις χώρες της ΕΕ δεν είναι μέτρα που εκπονήθηκαν για την αντιμετώπιση των ελλειμμάτων.

Είναι στρατηγικοί στόχοι του κεφαλαίου που τίθενται από τα ιδρυτικά κείμενα της ΕΕ. Περιγράφονται στη Συνθήκη του Μάαστριχτ, αναλύονται στη Συνθήκη της Λισαβόνας, επαναβεβαιώνονται στα ντοκουμέντα για την «ΕΕ το 2010». Είναι η επιδίωξη του ευρωενωσιακού κεφαλαίου να ενισχύσει την περιβόητη «ανταγωνιστικότητα», η οποία κατά την άποψή τους και σύμφωνα με τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης περνάει μέσα από τη συνεχή υπονόμευση και τη διαρκή χειροτέρευση της θέσης των εργαζομένων στην κοινωνία, ώστε να μπορούν οι κεφαλαιοκράτες, «προσφέροντας» ψίχουλα για την εργατική δύναμη, να εξασφαλίζουν όλο και περισσότερα κέρδη.

Ας αφήσουν λοιπόν κατά μέρος τις κουτοπονηριές. Το πρόβλημα των χρεών είναι ένα θέμα που δεν αφορά τους εργαζόμενους, αλλά εκείνους που το δημιούργησαν. Εκείνους που, όπως λέει ο λαός, «τα πήραν», αλλά και τους άλλους, που τους τα έδωσαν, με διάφορους νομότυπους και νομιμοφανείς τρόπους. Οι εργαζόμενοι όχι μόνο δεν χρωστούν τίποτα και δεν πρέπει να πληρώσουν, αλλά προοπτική γι' αυτούς και τον τόπο είναι να επιλυθεί το οποιοδήποτε επιμέρους ζήτημα χτυπώντας την καρδιά του προβλήματος.

Ανατρέποντας τους υπάρχοντες συσχετισμούς σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Εξασφαλίζοντας τη δημιουργία του κοινωνικού μετώπου αντίστασης και αντεπίθεσης, στην κατεύθυνση να οικοδομήσουμε μια κοινωνία στα πλαίσια της οποίας οι ίδιοι οι εργαζόμενοι θα αποφασίζουν για τη σχεδιοποιημένη ανάπτυξη όλων των κλάδων της παραγωγικής δραστηριότητας, οι οποίοι θα πρέπει να λειτουργούν με μοναδικό γνώμονα τις ανάγκες του λαού και την ικανοποίησή τους.

Γιώργος ΚΑΚΟΥΛΙΔΗΣ