Όλοι τους έχουν γυρίσει σε θέση μάχης απο τα τέλη του Αυγούστου. Από τον Άρη, τον Μπάμπη και τα άλλα τα παιδιά του ΣΚΑΙ, μέχρι τους κρατικούς Μποτώνη, Δούκα, Χριστοφιλέα, οι οποίοι δικαίωσαν όσους "κακοπροαίρετους" -σαν και εμάς- που μιλούσαν για τυφλοπόντικες (κατα την αμερικάνικη αργκό) μέσα στην ΕΡΤ. Ποιός ξέρει, μπορεί να έφταιγε η ενημέρωση που είχαν για την επικείμενη εισβολή στην Συρία, ίσως πάλι να αρκούσε το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών ή τα νέα μέτρα οικονομικής καταστροφής των εργαζομένων, το γεγονός πάντως είναι πως η προπαγανδιστική σαιζόν που συνήθως εκκινούσε μετά την ΔΕΘ, φέτος απέκτησε αφετηρία μέσα στον Αύγουστο. Ευτυχώς που υπάρχει και το σολάριουμ δηλαδή, ώστε να αποκτήσουν οι παρουσιαστές μας το απαραίτητο μαύρισμα. Ας ρωτήσουν και τον Πρετεντέρη που έχει πολλά χρόνια εμπειρίας.
Το πρώτο ζήτημα λοιπόν, με το οποίο θα ασχοληθώ μετά απο ένα μήνα απουσίας μου απο την blogόσφαιρα, θα βρει αφορμή απο μια φράση του Αντώνη Σαμαρά στην συνέντευξη τύπου της ΔΕΘ. Μια απο τις λίγες φράσεις δηλαδή η οποία είχε πραγματικό νόημα σε μια ομιλία που απευθυνόταν κατα 100% στην αστική τάξη της χώρας.
Ανάπτυξη σημαίνει ασφάλεια, σταθερότητα και ευημερία.
Μην μπερδεύεστε, στην ουσία δεν απευθύνεται σε εμάς.
Ασχέτως εαν θέλουν να μας πείσουν για το αντίθετο αναλυτές και δημοσιογράφοι. Διότι εαν απευθυνόταν σε εμάς, δεν θα χρησιμοποιούσε μια πρόταση η οποία στην κυριολεκτική της μορφή, δεν σημαίνει τίποτα απολύτως. Μόνο εαν αποκωδικοποιήσει κάποιος τις έννοιες που βρίσκονται πίσω απο τις λέξεις, θα καταλάβει τι θέλει να πει, και σε ποιούς απευθύνεται ο Αντώνης Σαμαράς.
Ας ξεκινήσουμε απο το εύκολο. Τι εννούν με τον όρο ανάπτυξη ?
Εννούν κατα βάση την αύξηση του ΑΕΠ, πράγμα το οποίο καθιστά τον όρο "ανάπτυξη" κατα την οικονομική επιστήμη ως λανθασμένο. Ο σωστός όρος είναι μεγέθυνση (growth) του ΑΕΠ καθώς μέσα απο αυτήν περιγράφεται μια απλή αριθμητική πράξη. Φετινό ΑΕΠ μείον περσινο ΑΕΠ (σε σταθερές τιμές) δια περσινό ΑΕΠ επί 100%. Αντίθετα η ανάπτυξη σχετίζεται κυρίως με μη αριθμητικες παραμέτρους και για να πούμε την αλήθεια, δεν έχει και καμια ιδιαίτερη παρουσία σε αυτό το οικονομικό σύστημα.
Η συνεχής χρήση όμως ενός λανθασμένου όρου, από πρωθυπουργούς (νυν και μελλοντικούς), από υπουργούς, απο οικονομολόγους, καθηγητάδες και ειδικούς, μόνο τυχαία δεν είναι και σχετίζεται με την επικοινωνιακή απόδοση του ενός όρου σε σχέση με τον άλλο. Άλλο πράγμα να μιλάς αόριστα για ανάπτυξη και άλλο πράγμα να μιλάς για μια ποσοτική μεγέθυνση ενός οικονομικού δείκτη. Κι ενώ ο αστός ξέρει να διαβάζει πίσω από τις λέξεις, ο λαός δέχεται την παραπλάνηση και μια ανάπτυξη δώρο.
Αλλά τι πάει να πει Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν και γιατί είναι τόσο σημαντικό για τους αστούς να αυξάνεται ? Έχει καμία επίδραση η αύξηση αυτή για τις ζωές των μισθωτών, των συνταξιούχων, των ανέργων ?
Το ΑΕΠ είναι ένα αριθμητικό μέγεθος που προκύπτει απο το άθροισμα των ιδιωτικών και δημοσίων επενδύσεων, της (τελικής) ιδιωτικής και δημόσιας κατανάλωσης, συν το εμπορικό ισοζύγιο (εξαγωγές μειον εισαγωγές).
Οι αστοί οικονομολόγοι (φιλελεύθεροι, κευνσιανοί κλπ) λένε πως η μεγέθυνση του ΑΕΠ, θα αυξήσει απο την μια την κερδοφορία των επιχειρήσεων, αλλά από την άλλη θα αυξήσει και τους μισθούς, θα αυξήσει τις κοινωνικές παροχές, θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Έτσι ώστε να είμαστε όλοι ευχαριστημένοι.
Ως προς το πρώτο σκέλος του παραπάνω καπιταλιστικού αξιώματος, είναι εύκολο κανείς να διαπιστώσει την εγκυρότητά του, αρκεί να ασχοληθεί με την παράμετρο των ιδιωτικών επενδύσεων (και δευτερευόντως των εξαγωγών). Έμεσα η αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων, αντανακλά την αύξηση της κερδοφορίας τους και την δυνατότητα για περεταίρω αναπαραγωγή των κεφαλαίων τους. Στάσιμες ή μειούμενες ιδιωτικές επενδύσεις, σημαίνει πως οι καπιταλιστές, είτε δεν μπορούν να επενδύσουν, είτε δεν τους συμφέρει να επενδύσουν. Και όταν μια καπιταλιστική επιχείρηση μένει στάσιμη τότε χάνει έδαφος στην κούρσα με τους ανταγωνιστές της.
Ως προς το δεύτερο σκέλος τώρα, ισχύει πως μια καπιταλιστική οικονομία με στάσιμο ή μειούμενο ΑΕΠ, επιδρά αρνητικά στην οικονομική κατάσταση των εργαζομένων, μειώνει τις κοινωνικές παροχές, μειώνει τις θέσεις εργασίας κλπ. Ισχύει, όχι ως κάποιο φυσικό φαινόμενο ή ως αποτέλεσμα μιας μαθηματικής αστοχίας, αλλά ως διορθωτικές κινήσεις απο τους καπιταλιστές, για την διαφύλαξη απο την μια της κερδοφορίας τους και την δημιουργία απο την άλλη αποδοτικών προϋποθέσεων για νέες επενδύσεις.
Και ποιές είναι άραγε αυτές οι αποδοτικές προϋποθέσεις ? Χαμηλότερο κόστος παραγωγής (εργασία, πρώτες ύλες), αύξηση της εκμετάλλευσης, διάλυση των εργατικών δικαιωμάτων, χαμηλότερη φορολογία, χαμηλότερες εισφορές, περικοπή δημοσίων εξόδων ώστε να δημιουργηθούν πηγές επιδοτήσεων σε εξοπλισμούς και εργασία, εκποίηση δημόσιας περιουσίας, συγχωνεύσεις και άλλα πολλά.
Πως λοιπόν, αφού όλα τα παραπάνω αποτελούν βασική προϋπόθεση ώστε να αρχίσουν ξανά οι μονοπωλιακές επιχειρήσεις να επενδύουν αναπαράγοντας τα συσσωρευμένα κεφάλαιά τους και με αυτόν τον τρόπο να βάλουν σε τροχιά μεγέθυνσης το ΑΕΠ της χώρας, ... πως λοιπόν μπορεί να ισχύει το δεύτερο σκέλος του παραπάνω καπιταλιστικού αξιώματος, ως προς το ενδεχόμενο της αυξητικής τάσης του ΑΕΠ.
Πως δηλαδή η μεγέθυνση του ΑΕΠ θα αυξήσει τους μισθούς, όταν η προϋπόθεση για την μεγέθυνση αυτή είναι η μείωση του εργατικού κόστους ? Πως δηλαδή η μεγέθυνση του ΑΕΠ θα αυξήσει τις κοινωνικές παροχές, όταν η προϋπόθεση για την μεγέθυνση αυτή είναι η μείωση του δημοσίων δαπανών ? Ναι αλλά τουλάχιστον θα έχουμε αύξηση των θέσεων εργασίας. Ο Σ. Ρομπόλης του ΙΝΕ ΓΣΕΕ μας λέει πως για κάθε 3,5% με 4% αύξησης του ΑΕΠ, θα δημουργηθούν 50.000 νέες θέσεις εργασίας ! Άρα εαν διπλασιαστεί τα επόμενα 20 χρόνια το ΑΕΠ τότε θα μπορέσει και η ανεργία να μειωθεί το 2034 στο 10% ...
Που έχει φτάσει δηλαδή το αστικό σύστημα, να προσπαθεί να δώσει προοπτική σε 20 χρόνια απο σήμερα. Ναι αλλά τι γίνεται όταν και ο Σ. Ρομπόλης και το ινστιτούτο, ψεύδονται ασυστόλως ?
Τον Δεκέμβριο του 1997 οι απασχολούμενοι στην Ελλάδα σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία έφταναν τα 3.853.335 ενώ οι άνεργοι ήταν 439.404.
Αντίστοιχα, τον Δεκέμβριο του 2008 οι απασχολούμενοι έφταναν τα 4.463.387 και οι άνεργοι ήταν 434.149.
Ενώ δηλαδή η μάζα των ανέργων την περίοδο 1997-2008 ουσιαστικά δεν άλλαξε, αυτό που αυξήθηκε ήταν η μάζα των απασχολουμένων, πράγμα το οποίο μεταφράζεται σε 590.000 περίπου νέες θέσεις εργασίας.
Το ΑΕΠ την περίοδο 1997-2008, τα χρόνια δηλαδή της μεγάλης "ανάπτυξης", αυξήθηκε σωρευτικά κατα 40,3%.
Μετάφραση για τον Σάββα Ρομπόλη, 40% μεγέθυνση ΑΕΠ ισον 590.000 θέσεις εργασίας, δηλαδή 3,5% μεγέθυνση ίσον 50.000 νέες θέσεις εργασίας !
Σύμφωνα με την Καθημερινή (16-11-1997) ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων του στενού δημόσιου τομέα, δηλαδή χωρίς τις ΔΕΚΟ την τοπική αυτοδίοικηση κλπ, έφτασε το 1997 στις 316.000 υπαλλήλους (φυσικά και η Καθημερινή γνώριζε πόσοι είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι).
Σύμφωνα με την απογραφή των δημοσίων υπαλλήλων το 2010 το τακτικό και μη τακτικό προσωπικό του στενού δημοσίου τομέα έφτασε τις 660.000 συν καμια 20αριά χιλιάδες που δεν απογράφηκαν σύμφωνα με το Υπουργείο, δηλαδή τις 680.000.
Λίγο πολύ, το (στενό) δημόσιο δημιούργησε την περίοδο 1997-2009 περίπου 360.000 νέες θέσεις εργασίας. Άλλες 20.000 δημιουργήθηκαν στην τοπική αυτοδίοικηση.
Τώρα εαν σε αυτούς προσθέσουμε τους εργαζόμενους με συμβάσεις stage (περίπου 50 με 80 χιλιάδες), τις δεκάδες χιλιάδες θέσεις μερικής απασχόλησης κ.α., ξεπερνάμε άνετα τις 500.000 θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν από το δημόσιο, ή μέσω άλλων τεχνητών μεθόδων. Και ως γνωστόν, το δημόσιο δεν προσλαμβάνει εργαζόμενους, ανάλογα με την αύξηση του ΑΕΠ.
Άρα η πραγματικότητα είναι, πως η αύξηση κατα 40% του ΑΕΠ μεταξύ 1997 και 2008, δημιούργησε ουσιαστικά στον ιδιωτικό τομέα, μερικές δεκάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Με λίγα λόγια, και η αύξηση των θέσεων εργασίας είναι μια παραμύθα, την οποία σπέρνουν τόσο κυβέρνηση και ΓΣΕΕ, όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ που θέλει να οδηγήσει την χώρα στην "ανάπτυξη".
Για να επιστρέψουμε όμως στην αρχική πρόταση του πρωθυπουργού, "Ανάπτυξη σημαίνει ασφάλεια, σταθερότητα και ευημερία."
Η μεγέθυνση όπως είπαμε του ΑΕΠ, για ποιον τελικά και σύμφωνα με τα παραπάνω, σημαίνει ασφάλεια, σταθερότητα και ευημερία ? Και τι στο διάολο πα να πει ασφάλεια, σταθερότητα ή ευημερία ?
Καλή μας σαιζόν και τα υπόλοιπα θα τα πούμε στην πορεία.
Δυνατό κείμενο, τεκμηριωμένο και σαφέστατο. Αν είναι προϊόν συλλογικής δουλειάς, μπράβο σε όλους / όλες.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠριν από μερικές εβδομάδες, μακριά από ΜΜΕ και internet, σκεφτόμουν ότι η ανάπτυξη αποδείχτηκε η μακροβιότερη καραμέλα στην Ελλάδα των τριών τελευταίων δεκαετιών. Ανάπτυξη λοιπόν, χωρίς κανένα επιθετικό προσδιορισμό, όπως οικονομική ή κεφαλαιοκρατική, όταν διεθνώς ο όρος economic development κατέληξε να χρησιμοποιείται ελάχιστα σε σχέση με το ξεκάθαρο economic growth, που με τη σειρά του κατέληξε growth σκέτο (τι άλλο growth θα συζητάγαμε, βρε χαζέ;) Σήμερα, μέσα στην κρίση πια, οι φωστήρες μας συμπεριλαμβανομένων εκείνων του ΣΥΡΙΖΑ, δε διστάζουν να μεταφράζουν το growth σε ανάπτυξη για το ακροατήριο των ιθαγενών.
Εκτός από κείμενα όπως το παραπάνω, ίσως να ήταν χρήσιμη μια συνοπτική ιστορία του όρου και των παραγώγων του από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου έως σήμερα: Υπανάπτυκτες χώρες, υπό ανάπτυξη περιοχές, αναπτυξιακά προγράμματα κλπ.
gdmn1973