Εξακολουθεί να ρέει το χρήμα προς τους τραπεζίτες

Σχεδόν 13,5 δισ. ευρώ μοίρασε στους τραπεζίτες η κυβέρνηση Παπανδρέου, μέσα σε ένα οχταήμερο του Ιούνη. Συγκεκριμένα, με διαδοχικές αποφάσεις μεταξύ 22 και 29 Ιούνη έδωσε εγγυήσεις ύψους 2,31 δισ. ευρώ στην Αlpha bank, 3,82 δισ. στη Eurobank, 2,21 δισ. στην Πειραιώς, 4,27 δισ. στην Εθνική, 0,22 δισ. στην Αττικής και 0,65 δισ. στην ΑΤΕ, ενώ στην ΑΤΕ έδωσε και ομόλογα ύψους 0,6 δισ.

Παράλληλα, με απόφασή του στις 9 Ιούλη (ΦΕΚ 1091 Β’), ο υπουργός Οικονομικών επεξέτεινε μέχρι τις 31.12. 2010 την ισχύ του νόμου 3723/2008. Πρόκειται για το γνωστό νόμο Αλογοσκούφη, με το οποίο χορηγήθηκε στις ελληνικές τράπεζες το «πακέτο» των 28 δισ. (ζεστό χρήμα, κρατικά ομόλογα και εγγυήσεις), το οποίο τότε το ΠΑΣΟΚ κατακεραύνωνε ως χάρισμα προς τους τραπεζίτες.

Θυμίζουμε αυτό που γράψαμε στο προηγούμενο φύλλο: η ΝΔ πρόλαβε να μοιράσει στους τραπεζίτες μόνο το 35% του «πακέτου», ενώ το 65% μοιράστηκε από το ΠΑΣΟΚ μέσα σε λίγες μέρες στα τέλη Απρίλη με αρχές Μάη. Παράλληλα, με το νόμο που ψηφίστηκε το Μνημόνιο, θεσπίστηκε ένα δεύτερο «πακέτο» εγγυήσεων ύψους 15 δισ.

Αυτό το δεύτερο «πακέτο» σχεδόν εξαντλήθηκε με τις αποφάσεις που εκδόθηκαν από 22 μέχρι 29 Ιούνη. Δεδομένου, λοιπόν, ότι η δυνατότητα παροχής εγγυήσεων επεκτάθηκε μέχρι 31.12.2010, θα πρέπει να περιμένουμε και νέο κρατικό «πακέτο». Μόνο που πλέον όλα θα βρίσκονται υπό τον ασφυκτικό έλεγχο της τρόικας. Στην απόφαση Παπακωνσταντίνου αναφέρεται ότι από 1.7.2010 για κάθε τράπεζα που παίρνει εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου για νέο ή ανανεούμενο χρέος, εφόσον κατά το χρόνο παροχής της εγγύησης το σύνολο των εγγυημένων υποχρεώσεών του (στις οποίες συμπεριλαμβάνονται όλες οι εγγυήσεις που έχει πάρει) υπερβαίνει σωρευτικά το 5% των συνολικών του υποχρεώσεων και το ποσό των 500 εκατ. ευρώ, θα υποβάλλεται εντός τριμήνου από την παροχή της εγγύησης έκθεση στην Κομισιόν «που θα καταδεικνύει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά του χωρίς εξάρτηση από την κρατική στήριξη». Η δε ΤτΕ υποχρεώνεται μέχρι τις 15 Οκτώβρη το αργότερο να συντάξει «συνοπτική, ενδιάμεση έκθεση για τη λειτουργία του καθεστώτος παροχής εγγυήσεων».

Οπως βλέπετε, τα κοινοτικά όργανα αρχίζουν να σφίγγουν τα λουριά. Επειδή η ΕΚΤ έχει παραφουσκώσει το θησαυροφυλάκιό της με ομόλογα ευρωπαϊκών τραπεζών, κρατικά εγγυημένα, ξέρει ότι δεν μπορεί επ’ αόριστο να λύνει τα προβλήματα που προκαλεί στη λειτουργία των ευρωπαϊκών τραπεζών ο ανταγωνισμός με τα αγγλοσαξωνικά κέντρα του χρηματιστικού κεφάλαιου. Οι μικρότερες τράπεζες, επομένως, θα πρέπει να σπρωχτούν σε συγχώνευση με μεγαλύτερες, προκειμένου να μπορέσουν ν’ αντέξουν τον ανταγωνισμό  και να επιβιώσουν μόνες τους, χωρίς ανάγκη από κρατικές εγγυήσεις και ρευστότητα από την ΕΚΤ.

Επομένως, αυτά που λέει η κυβέρνηση, ότι το υπουργικό συμβούλιο θα επιλέξει αν θα κάνει δεκτή την πρόταση Σάλλα ή αν θα πάει σε άλλο σχήμα (π.χ. δημιουργία μιας μεγάλης κρατικής τράπεζας με τη συγχώνευση ΑΤΕ, ΤΤ, ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων και Αττικής) είναι μπούρδες. Η απόφαση θα παρθεί από την Κομισιόν και την ΕΚΤ και θα επιβληθεί στην ελληνική κυβέρνηση. Αν αυτή η απόφαση δεν αρέσει στον Παπανδρέου, η ΕΚΤ μπορεί να του την επιβάλει, κλείνοντας τη στρόφιγγα της δανειοδότησης προς τις ελληνικές τράπεζες. Πού θα βρουν αυτές ρευστότητα, όταν τα ομόλογά τους έχουν υποβιβαστεί στην κατηγορία «σκουπίδια» από τους αξιολογικούς οίκους του χρηματιστικού κεφάλαιου;

Μπορούν οι ελληνικές τράπεζες ν’ αντέξουν στην ελεύθερη αγορά; Εδώ δε μπορούν τα τραπεζικά μονοπώλια της Γερμανίας και της Γαλλίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι, παρά τα stress tests, που αξιολογήθηκαν σαν φάρσα, το βασικό διατραπεζικό επιτόκιο αναφοράς του ευρώ στο Λονδίνο (το Libor τριμήνου) εξακολούθησε να κινείται ανοδικά και έχει ξεπεράσει τις 80 μονάδες βάσης. Δηλαδή, βρίσκεται εκεί που βρισκόταν πριν από ένα χρόνο, όταν η ΕΚΤ παρενέβη αποφασιστικά για να βοηθήσει τις ευρωπαϊκές τράπεζες, επιτρέποντας ακόμη και στα κλυδωνιζόμενα κράτη, όπως η Ελλάδα, να παρέχουν εγγυήσεις σε τραπεζικά ομόλογα και να δανείζονται στη συνέχεια οι τράπεζες από την ΕΚΤ.

Μέχρι πότε η ΕΚΤ θα παίζει αυτό το παιχνίδι; Απάντηση εμείς αυτή τη στιγμή δε μπορούμε να δώσουμε. Το βέβαιο είναι πως κάποια στιγμή θα αναζητηθούν άλλα «εργαλεία» για να φέρουν σε πέρας τον ανταγωνισμό και αυτά δεν θα είναι άλλα από τις συγχωνεύσεις τραπεζών, υπό την αιγίδα μερικών μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζικών μονοπωλίων. Το μόνο βέβαιο είναι πως ο ελληνικός λαός θα εξακολουθήσει να πληρώνει τα παιχνίδια του μεγάλου κεφάλαιου.

Τα μπόνους από την πίσω πόρτα

Υποτίθεται ότι ο νόμος 3723/ 2008 έδωσε στις τράπεζες το «πακέτο» και παράλληλα τέθηκε πλαφόν στα μπόνους των στελεχών. Κανένας, βέβαια, δεν πίστεψε ότι οι τραπεζίτες δεν θα βρουν τον τρόπο να παρακάμψουν το νόμο. Εμφανίστηκαν, λοιπόν, πριν μερικές μέρες ο Ράπανος και ο Νανόπουλος στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής και όταν η Β. Παπανδρέου άφησε να εννοηθεί ότι τα μπόνους δίνονται μέσω off-shore θυγατρικών των τραπεζών, έμειναν κάγκελο. Ο νόμος τηρείται στην Ελλάδα και κουρελιάζεται με το πολυδαίδαλο σύστημα των θυγατρικών.