Γιατί στην παρούσα φάση οι αστοί πιστεύουν περισσότερο στο εργατικό κίνημα από ότι οι εργάτες;

Οι αστοί το εμπέδωσαν το μάθημα σου Κάρολε, να δούμε πότε θα το (ξανα)εμπεδώσουν και οι λαοί...

Μετά από τη λήξη των ναπολεόντειων πολέμων, το 1815, τρείς μεγάλες αυτοκρατορίες(Ρωσία-Πρωσία-Αυστρία) από την πλευρά των νικητών ιδρύουν την «Ιερά Συμμαχία». Αργότερα στην συμμαχία αυτή προσχώρησαν η Αγγλία(το ίδιο έτος) και ύστερα η Γαλλία(το 1818). Σκοπός της συμμαχίας, που ήρθε ως απάντηση στους πόλεμους του Ναπολέοντα, ήταν οι συμμετέχουσες δυνάμεις να μπορούν να ελέγχουν τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της ευρωπαϊκής ηπείρου, είτε με την χρήση ασφυκτικής διπλωματίας είτε με την καταστολή. Η συμμαχία ήρθε αντιμέτωπη με ένα κύμα επαναστάσεων και εξεγέρσεων στην Ευρώπη, οι οποίες εκδηλώθηκαν τοπικά, και ενώ η κάθε μια από αυτές παρουσίαζε τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, σίγουρα εμπνέονταν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό από την Γαλλική Επανάσταση και τα ιδανικά της.

Να σημειωθεί ότι πέρα από την Αγγλία, τα άλλα κράτη της συμμαχίας ήταν πολιτικώς από τα πιο καθυστερημένα στην Ευρώπη, με μη φιλελεύθερα αυτοκρατορικά καθεστώτα και οπισθοδρομικούς θεσμούς. Ακόμα και στη Γαλλία είχε –έστω και προσωρινά- παλινορθωθεί το Ancien Regime(το παλιό καθεστώς, το αυτοκρατορικό) την περίοδο εκείνη. Η «Ιερά Συμμαχία» όπως είναι φυσικό, έπαιξε αντιδραστικό ρόλο, σκοπός δημιουργίας της ήταν θεωρητικά να διατηρήσει την κοινωνική ειρήνη, κάτι το οποίο σήμαινε στην πράξη ότι θα φρόντιζε να καταπνίγει τις αστικού τύπου -καθώς και άλλες- επαναστάσεις στο «κέντρο» και στην «περιφέρεια», και ταυτόχρονα να προστατεύει τις σύμμαχες αυτοκρατορίες από το ενδεχόμενο ενός ανεξέλεγκτου και ανεπιθύμητου πολέμου.

Αρχικά και την ελληνική επανάσταση του 1821 η συμμαχία την έβλεπε με σκεπτικισμό και ο Μέττερνιχ(επικεφαλής της συμμαχίας) στάθηκε εμπόδιο στο να υποστηριχθεί αυτή από τις μεγάλες δυνάμεις. Για «καλή» μας τύχη ο ανταγωνισμός των μεγάλων δυνάμεων(Γαλλία, Αγγλία, Ρωσία) για το ποιος θα ελέγχει τη Μεσόγειο μετά την επικείμενη κατάρρευση του «μεγάλου ασθενούς»(της Οθωμανικής αυτοκρατορίας), τις ανάγκασε να υποστηρίξουν την ελληνική επανάσταση, προσπαθώντας η κάθε μια από αυτές να πάρει την Ελλάδα υπό τον έλεγχο της.

Κλέμενς Φον Μέττερνιχ.

Αν επιχειρήσουμε να κάνουμε έναν ιστορικό παραλληλισμό της «Ιεράς Συμμαχίας» με κάποιο σύγχρονο θεσμό, το πιο κοντινό που μπορούμε να βρούμε είναι το ΝΑΤΟ. Είναι ένας συνασπισμός που δημιουργήθηκε για να προστατεύει τα συμφέροντα των αστικών τάξεων των ισχυρών κρατών της Δύσης, με επίκεντρο τις ΗΠΑ, και να εξασφαλίζει ότι ο [πάλαι ποτέ] μεγάλος τους εχθρός η ΕΣΣΔ (καθώς και η εναλλακτική που εκφράζει), θα μείνει όσο το δυνατόν περιορισμένος και δεν θα «μολύνει» τις εργατικές τάξεις άλλων χωρών στην Ευρώπη και στον κόσμο γενικότερα. Τον ίδιο πάνω κάτω σκοπό με το ΝΑΤΟ εξυπηρετεί και η δημιουργία του «ευρωστρατού», ένα εκστρατευτικό σώμα στο οποίο συμμετέχουν όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε, και έχει σαν στόχο του έχει να υπερασπίζεται τα συμφέροντα των ισχυρών της οικονόμο-πολιτικής αυτής συμμαχίας.

Μια «κατάσταση» για την οποία εκπαιδεύεται να διαχειριστεί ο «ευρωστρατός» και το ΝΑΤΟ είναι και η «αποκατάσταση της τάξης» σε κάποια χώρα στην οποία η «τάξη» έχει διαταραχθεί. Βλέπουμε για παράδειγμα ότι στην Ευρώπη, γίνονται διευρυμένες πολυεθνικές ασκήσεις προετοιμασίας για τέτοιο ενδεχόμενο, όπως είναι η «Trident Juncture» που θα εκτελεστεί σε Πορτογαλία, Ιταλία και Ισπανία, και στην οποία θα συμμετάσχουν 30 χώρες και 36.000 στρατιώτες. Μια τέτοια, διατάραξη της τάξης, θα μπορούσε να είναι και μια πιθανή εξέγερση, ή μια επανάσταση. Δεν είναι τυχαίο, το ότι οι εν λόγω ασκήσεις πραγματοποιούνται σε χώρες που μπορούν να χαρακτηριστούν «αδύναμοι κρίκοι» της Ε.Ε και οι οποίες μαστίζονται εντονότερα σε σχέση με άλλες, από την οικονομική κρίση, κάτι που ενδεχομένως αυξάνει την πιθανότητα να εμφανιστούν σε αυτές «ανεξέλεγκτα» και «ανεπιθύμητα» φαινόμενα.

Τον ισχυρισμό αυτό, ότι οι ισχυροί προετοιμάζονται για καταστολή εξεγέρσεων και επαναστάσεων, πέρα από τις κατά καιρούς ασκήσεις ελέγχου πλήθους που εκτελούνται, έρχεται να τον ενισχύσει μια πρόσφατη άσκηση που έγινε στην Κοζάνη(η είδηση δημοσιεύτηκε στις 20/10/2015), με σενάριο την ανακατάληψη εργοστασίου στρατηγικής σημασίας. Μια λαϊκή σοσιαλιστική επανάσταση, προκειμένου να πάρει και να διατηρήσει την εξουσία, έχει ως βασικό στρατηγικό της σκοπό και την κατάληψη τέτοιων στόχων κλειδιά, άρα με έναν όχι και τόσο αυθαίρετο συλλογισμό, οι ασκήσεις αυτές προετοιμάζουν τα στρατεύματα [και] για την καταστολή επαναστάσεων.

Ασκήσεις καταστολής πλήθους

Μπορούμε να βγάλουμε κάποιο κρίσιμο συμπέρασμα από όλα αυτά; Κατά τη γνώμη μου ναι, και έχει ως εξής. Οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, γνωρίζοντας από πρώτο χέρι ότι η πρόσφατη καπιταλιστική κρίση κάθε άλλο παρά έχει ξεπεραστεί, ανησυχούν για τις αντιδράσεις του λαού απέναντι στις επιπτώσεις της. Και κυριότερα ανησυχούν για τις αντιδράσεις του οργανωμένου εργατικού κινήματος, που μόνο αυτό [σε μια προχωρημένη επαναστατική κατάσταση] θα μπορούσε να θέσει ως στόχο του την κατάληψη στρατηγικών στόχων όπως εργοστάσια ενέργειας, επικοινωνίες, συγκοινωνίες, μεγάλες βιομηχανικές μονάδες σε νευραλγικούς τομείς κλπ. Προφανώς δεν ανησυχούν μήπως βρεθούν αύριο με μια τέτοια κατάσταση στα χέρια τους, όμως οι ασκήσεις αυτές, από τη μια τους προετοιμάζουν για ένα τέτοιο ενδεχόμενο στο απώτερο μέλλον, και από την άλλη τρομοκρατούν τις μάζες με την τεράστια επίδειξη δύναμης και καταστολής. Είναι σαν να μας δίνουν υπόσχεση για το τι θα πάθουμε στο ενδεχόμενο να σταματήσουμε να αποδεχόμαστε τις βουλές τους, την εκμετάλλευση τους και την καταπίεση. Από την άλλη γνωρίζουν πολύ καλά, ότι μια εξέγερση σε οποιοδήποτε σημείο της Ευρώπης, μπορεί να πυροδοτήσει αντίστοιχες εξεγέρσεις εν ριπή οφθαλμού σε οποιοδήποτε άλλο σημείο της Ευρώπης(ή και του κόσμου) υπάρχουν επαναστατικές συνθήκες. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ακόμα και αν φαντάζουν παντοδύναμοι, θα δυσκολευτούν πολύ να το διαχειριστούν.

Δείτε για παράδειγμα, την περίοδο που οι Ισπανοί είχαν βγει στους δρόμους, πως αυτό μεταπήδησε στην Ελλάδα και είχαμε μέσα σε μόλις μερικές ώρες το φαινόμενο των «αγανακτισμένων». Φυσικά οι αγανακτισμένοι ήταν μια συντηρητική, από τα πάνω κατευθυνόμενη, και ανοργάνωτη ως προς τα συμφέροντα του λαού, μορφή διαμαρτυρίας με έντονα μικροαστικά χαρακτηριστικά.[1] Μια διαμαρτυρία που πυροδοτήθηκε από τις πρωτοφανείς για τη χώρα μας επιπτώσεις της κρίσης, και την αντιλαϊκή διαχείριση της [κρίσης] από το αστικό πολιτικό σύστημα, αλλά οι χωρίς κινηματική πείρα μάζες έπεσαν γρήγορα στην λούμπα του συστήματος(Media, πολιτικά κόμματα που «ψάρευαν» στις πλατείες με ακομμάτιστο μανδύα και χειραγωγούσαν τις μάζες) και χαλιναγωγήθηκαν, με αποτέλεσμα οι συνειδήσεις του κόσμου, και κατ’ επέκταση το λαϊκό κίνημα, να συντηρητικοποιηθεί αντί να ριζοσπαστικοποιηθεί.

Όμως, καμία φορά πριν γίνουν δυο βήματα μπρος προηγείται ένα βήμα πίσω, και αυτό στην παρούσα φάση μάλλον το ξέρουν οι αστοί καλύτερα από τους εργάτες. Έτσι, παρότι το εργατικό κίνημα μοιάζει αυτή τη στιγμή – και μάλιστα παγκοσμίως- μισοπεθαμένο(με ορισμένες πάντα λαμπρές εξαιρέσεις), εκείνοι όπως είδαμε παίρνουν τα μέτρα τους. Ξέρουν πως και η ιστορική πείρα υπάρχει, και η ιδεολογία(Μαρξιστική-Λενινιστική), και ότι οι αντικειμενικές συνθήκες εκείνες που επαναστατικοποιούν τις μάζες(αντιφάσεις του καπιταλισμού, κυκλικές κρίσεις, καταστροφή κεφαλαίου, αιματηροί πόλεμοι), δεν μπορούν να εκλείψουν όσο συνεχίζει να υπάρχει ο καπιταλισμός. Το μεγάλο ερώτημα που προκύπτει από όλα αυτά, είναι το πότε οι λαοί θα αρχίσουν να παίρνουν μέτρα εναντία στα αντίμετρα που οι αστοί έχουν προνοήσει να «χτίσουν» εναντίον τους. Οι αστοί πασχίζουν να προλάβουν αυτό που ακόμα δεν έχει έρθει, ξοδεύοντας τεράστιους πόρους για να ορθώσουν τις άμυνες τους, όχι επειδή έχουν με μαγικό τρόπο προβλέψει το μέλλον, αλλά επειδή η ιστορική πείρα και οι ταξικές συγκρούσεις τους έχουν διδάξει ένα μάθημα που μένει να το διδαχθούν στην παρούσα φάση και οι λαοί και να λάβουν και εκείνοι τα μέτρα τους.



Λαγωνικάκης Φραγκίσκος(Poexania)




[1] Ιστορικά βέβαια υπάρχουν πολλά παραδείγματα εξεγέρσεων που πυροδότησαν ή ενέπνευσαν κύμα πραγματικών και δυναμικών επαναστάσεων στην Ευρώπη και αλλού, μια από αυτές είναι και η Γαλλική στην οποία ακροθιγώς αναφερθήκαμε, μια άλλη είναι η Οκτωβριανή. Οι δυο αυτές περιπτώσεις μάλλον αποτελούν τις πιο χαρακτηριστικές που οδήγησαν σε ντόμινο, επαναστάσεις που σμίλεψαν την ιστορία και άλλαξαν τη ροή της για τα καλά.

Βίντεο από παλαιότερη άσκηση ελέγχου διαδηλωτών στο Κιλκίς