Mια ακόμη περίπτωση σύγκλισης αντιλήψεων της εποχής του πάλαι ποτέ "καλού" ΠΑΣΟΚ με φασίζουσες λογικές...

Μιας και είναι οι μέρες τέτοιες που συζητιέται - ίσως πολύ περισσότερο από ότι του αρμόζει για τα ποσοστά του - το ΠΑΣΟΚ, ας βάλω και εγώ το λιθαράκι μου με το να μοιραστώ κάποιες σκέψεις που έκαμα τρώγοντας μακαρόνια με σάλτσα γαρίδας και τόνο. Ο βασικός λόγος που θεωρώ σκόπιμο να γραφτεί αυτό το αρθράκι, είναι ότι παρότι το καντήλι του ΠΑΣΟΚ δείχνει να τρεμοσβήνει, ο πασοκισμός στην ελληνική κοινωνία καλά κρατεί. Οι πασοκικές λογικές άλλωστε, βρίσκουν εκφραστές σε διάφορους πολιτικούς φορείς, πέραν του ΠΑΣΟΚ, σε τέτοιο βαθμό που μερικοί από αυτούς τους φορείς να είναι σήμερα περισσότερο ΠΑΣΟΚ από ότι είναι το ίδιο το ΠΑΣΟΚ. Ας αφήσουμε όμως τις σάλτσες(με γαρίδες μανιτάρια και τόνο) και ας περάσουμε στο ζουμί της υπόθεσης.

Ένα από τα χαρακτηριστικά του φασισμού που γνωρίσαμε, ή που διδαχθήκαμε, ή που θα έπρεπε να είχαμε διδαχθεί, ήταν η στοχοποίηση μερίδων του πληθυσμού ως αιτία συμφορών για τις οποίες ωστόσο δεν ευθύνονταν οι ίδιοι αλλά - έχοντας βαρεθεί να το λέω- το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα, δηλαδή πιο συγκεκριμένα οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί των μεγάλων δυνάμεων που όξυναν συνεχώς τις αντιθέσεις. Η στοχοποίηση αυτή μερίδων του πληθυσμού(Εβραίοι, κομμουνιστές κλπ), είχε διπλό όφελος για τους Γερμανούς καπιταλιστές. Από τη μία έστρεφε την προσοχή του ταλαιπωρημένου γερμανικού λαού προς έναν εχθρό στο εσωτερικό, που χρησίμευε ως αποδιοπομπαίος τράγος για να βγει λάδι η αστική τάξη της χώρας, και να μην αναπτυχθεί το εργατικό κίνημα προς την κατεύθυνση που θα την ανέτρεπε. Ενώ από την άλλη, χάρισε σε αυτήν(την αστική τάξη) ολόκληρους στρατούς απόλυτα αναλώσιμων σκλάβων, δηλαδή τζάμπα εργατικό δυναμικό, που την έβγαλε από το οικονομικό και το πολιτικό αδιέξοδο που τόσο ανάγκη το είχε εκείνη τη στιγμή. Ήταν η λογική "ο θάνατος σου η ζωή μου" , ιδεολογία δηλαδή στα μέτρα της αστικής τάξης, που όμως κατάφερε να την περάσει και στις λαϊκές μάζες, και έτσι το ναζιστικό καθεστώς βρέθηκε να έχει τεράστια απήχηση στα λαϊκά στρώματα, αφού και εκείνα πίστεψαν(έστω και ενδόμυχα) ότι κάτι θα κέρδιζαν από το ποδοπάτημα και το αιματοκύλισμα των εβραίων(και αργότερα των υπολοίπων λαών της Ευρώπης), κάτι που πρόσκαιρα μπορεί και να αλήθεψε. Όμως για κακή τους τύχη, οι λαοί που μπορούν να δουν μόνο κοντόφθαλμα, είναι λαοί καταδικασμένοι να πέφτουν κάθε φορά στις παγίδες που στήνονται, και για να μην την πάμε μακριά την βαλίτσα, ας περάσουμε στο ΠΑΣΟΚ και ας αναδείξουμε κάποια πράγματα που καλό είναι να αναδειχθούν.

Το ΠΑΣΟΚ αν και στα συνθήματα ήταν ένα κόμμα που έμοιαζε υπερ-ριζοσπαστικό(που για όποιον διάβαζε ανάμεσα στις γραμμές φαινόταν ξεκάθαρα πως θα εξελισσόταν) στην πραγματικότητα ήταν ένα κόμμα τόσο συντηρητικό, όσο και το ναζιστικό κόμμα στην Γερμανία. Διότι και τα δυο κόμματα αυτό που έκαναν, ήταν να εμφανιστούν την κατάλληλη στιγμή και να καπελώσουν το εργατικό κίνημα, το οποίο και στις δύο περιπτώσεις είχε μεγάλη δυναμική. Το αποτέλεσμα ήταν οι μάζες να συντηρητικοποιηθούν βαθέως, το εργατικό κίνημα να ξεπουληθεί, να ξεφτιλιστεί και με το να χάσει τα όποια προοδευτικά χαρακτηριστικά του, να μετατραπεί σε καθεστωτικό ή κομματικό στρατό. Το ΠΑΣΟΚ βέβαια, αντίθετα με το ναζιστικό κόμμα, δεν είχε εβραίους για να στοχοποιήσει, και έτσι βρήκε έναν άλλο εχθρό, την "επάρατο Δεξιά". Και θα πει κανείς, "ναι αλλά εξαιτίας της Δεξιάς δεν είχε υποφέρει ο προοδευτικός κόσμος στην Ελλάδα τόσα δεινά, τόσο λάθος ήταν αυτό που έλεγε το ΠΑΣΟΚ;". Και εδώ είναι που πρέπει να διαβάσουμε ανάμεσα στις γραμμές και να καταλάβουμε γιατί το κομμουνιστικό κόμμα στρέφει πάντα τα βέλη του ενάντια στον καπιταλισμό αυτόν καθ αυτόν και όχι στην Δεξιά, διότι αυτή αποτελεί απλά ένα από τα δεκανίκια του συστήματος, αλλά το σύστημα δεν θα μπορούσε ποτέ να σταθεί χωρίς το άλλο δεκανίκι, εκείνη την "αριστερά" που εκπροσωπεί το ΠΑΣΟΚ και τα αντίστοιχα με αυτό αστικά κόμματα. Θα βοηθήσει όμως να κατανοηθεί το επιχείρημα άμα εξετάσουμε πως εκφράστηκε αυτή η αντιπαλότητα ενάντια στη Δεξιά στα χρόνια του ΠΑΣΟΚ:

1) Βάζοντας τους "αριστερούς" συνδικαλιστές να σφάζονται με τους "δεξιούς" και κανείς τους να μην στρέφεται ενάντια στα αφεντικά που ήταν η πραγματική αιτία των προβλημάτων τους. Για τον πασόκο, εχθρός στην πράξη(πέρα από τη συνθηματολογία) δεν ήταν ο καπιταλισμός και τα αφεντικά αλλά ο νεοδημοκράτης εργάτης και το αντίστροφο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργείται μια πόλωση στην κοινωνία που αποπροσανατόλιζε την εργατική τάξη και άφηνε το αστικό κράτος να δρα ανενόχλητο, είτε είχε αριστερό είτε δεξιό πρόσημο. Το αίτημα το βλέπουμε και σήμερα, "να πέσει η κυβέρνηση της δεξιάς", και από εκεί και πέρα άμα έρθει η αριστερά όλα τα προβλήματα μας θα είναι σαν να μην είχανε υπάρξει.

2) Το δημόσιο, αντί να εξυπηρετεί τις βασικές ανάγκες του λαού εν γένει, μετατράπηκε σε στρατόπεδο κομματικών στρατών και κομματικών διορισμών. Το ο θάνατος σου η ζωή μου επικράτησε σε μεγάλο βαθμό και εκεί, αφού κάθε φορά που είχαν το πάνω χέρι οι δεξιοί διόριζαν, μετέθεταν, προήγαγαν δεξιούς και οι αριστεροί αριστερούς, το αποτέλεσμα ήταν να υπάρχει και εκεί πέρα τεράστια πόλωση ανάμεσα σε εργαζόμενους οι οποίοι στην πραγματικότητα θα έπρεπε από κοινού να μάχονταν σε ταξική βάση για τα δικαιώματα τους. Την εξέλιξη αυτού του φαινομένου, της διάσπασης των εργαζομένων, την ζούμε σήμερα στις μέρες μας όπου όσοι υπάλληλοι του δημοσίου δεν έχουν απολυθεί βρίσκονται επί ξύλου κρεμάμενοι.

Κατ αντιστοιχία λοιπόν, εκεί που ο Γερμανός εργάτης έβλεπε σαν εχθρό του τον Εβραίο, όπως του υποδείκνυε η ναζιστική προπαγάνδα, και όχι τον καπιταλιστή που τον έσερνε σε πολέμους, στην ανεργία, στην πείνα και γενικά στα αδιέξοδα, έτσι και ο έλληνας πασόκος εργάτης έβλεπε σαν εχθρό του τον έλληνα νεοδημοκράτη εργάτη και όχι τον καπιταλισμό που τον έσερνε από χούντα σε χούντα, στην ανέχεια, στην μετανάστευση κλπ. Όπως ο Γερμανός εργάτης ή ο μικροαστός, ήλπιζε ότι από το ζούπηγμα - μέχρι να βγει η ψυχή - του Εβραίου, θα περίσσευε λίγο από τον κάματο του και για αυτόν, έτσι και ο πασόκος, περίμενε ότι με το να βγει το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, θα έπαιρνε την μπουκιά από το στόμα των οπαδών της δεξιάς και θα την έδινε σε αυτόν. Και όταν η ευκαιρία δόθηκε, ο έλληνας - πασοκοθρεφτάρι- μικροαστός μια χαρά εκμεταλλεύθηκε μέχρι δακρύων τον οικονομικό μετανάστη[σαν κατώτερο ον], μέχρι που σταμάτησε η "ανάπτυξη" και χωρίς να κάνουν κανένα μεγάλο ιδεολογικό άλμα, πολλοί από τους χθεσινούς πασόκους της μάσας, έγιναν εκφραστές του χρυσαυγιτισμού, ακόμα και όταν δεν ψήφισαν χρυσή αυγή. Τέλος για να μην παρεξηγηθώ, σε καμία περίπτωση αυτά τα δυο ιστορικά παραδείγματα δεν ταυτίζονται, τα χρόνια του καλού ΠΑΣΟΚ άλλωστε υπήρχε πόλωση μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς και το παιχνίδι παιζόταν περίπου στα ίσια με εναλλαγές στην εξουσία, ενώ στην περίπτωση των ναζί η κυριαρχία των "αρείων" ενάντια στους εβραίους ήταν απόλυτη και με ακραία βία επιβεβλημένη. Υπάρχουν όμως ομοιότητες που βγάζουν μάτι στην λογική και του ενός "καθεστώτος" και του άλλου καθεστώτος. Βασικός λόγος είναι ότι είτε με κοινοβούλιο ή χωρίς, στη ρίζα του προβλήματος βρίσκεται ο καπιταλισμός, και τα κλαδιά ενός δέντρου με την ίδια ρίζα δεν μπορούν παρά να μοιάζουν στην ουσία τους.


Λαγωνικάκης Φραγκίσκος(Poexania)